Ông Graham Braithwaite, chuyên gia về an toàn bay tại Đại học Cranfield ở Anh, nói với tạp chí Business Insider rằng thiết kế của máy bay và chương trình đào tạo nghiêm ngặt, cùng trình độ cao của nhân viên hãng hàng không có thể là chìa khóa để ngăn chặn thảm họa.

90 giây để thoát hiểm

Cảnh quay từ bên trong máy bay cho thấy nó tràn ngập khói khi hành khách sơ tán và các video lan truyền trên mạng cho thấy hành khách thả mình xuống cầu trượt bơm hơi và nhanh chóng tránh xa máy bay khi ngọn lửa nhấn chìm động cơ.

Ngay sau đó, chiếc máy bay đã bị lửa thiêu rụi bất chấp nỗ lực chữa cháy của lực lượng cứu hỏa.

Ông Braithwaite cho biết theo các quy tắc an toàn, các nhà thiết kế máy bay phải chứng minh rằng một chiếc máy bay có thể được sơ tán chỉ trong 90 giây và có 50% lối thoát hiểm nếu xảy ra tai nạn.

Ông nhận xét về quy tắc 90 giây áp dụng trong trường hợp này: “Hãy nhớ rằng những bài kiểm tra như vậy không diễn ra trong môi trường căng thẳng cao độ như vụ tai nạn ngày 2-1”.

Trong hoàn cảnh đó, thành tích sơ tán hành khách của phi hành đoàn trên máy bay rất ấn tượng, không có trường hợp tử vong nào được ghi nhận và chỉ có 17 hành khách bị thương nhẹ.

Chuyên gia an ninh hàng không Jeffrey Price - giáo sư hàng không tại Đại học bang Colorado Metropolitan (Mỹ) - gọi việc mọi người trên chuyến bay của Japan Airlines đều được sơ tán an toàn là một “phép màu”.

"Điều này không chỉ phản ánh những hành động phi thường của phi hành đoàn, mà còn ở thái độ ứng xử và trật tự của chính hành khách vào giờ phút căng thẳng cực độ, trước khi cỗ máy khổng lồ chìm toàn bộ trong biển lửa” - ông Price chia sẻ với tạp chí Business Insider.

Ông đặc biệt nhấn mạnh: “Các hành khách vẫn bình tĩnh và không hoảng sợ - nếu không, điều này chỉ dẫn đến thêm hỗn loạn và nhiều thiệt hại về nhân mạng. Quả thật là kỳ diệu”.

“Mất khoảng 90 giây để ngọn lửa cháy xuyên qua thân máy bay. Dựa trên những con số đó, hành khách và phi hành đoàn gần như phải tự mình xử lý trong khoảng 1-2 phút đầu tiên trước khi có sự trợ giúp” - ông Price chia sẻ thêm. 

Ông cho biết cuộc sơ tán thành công cũng cho thấy "độ bền của máy bay hiện đại và chúng được thiết kế tốt như thế nào".

Thiết kế máy bay tốt, nhân viên giỏi, và may mắn

Hỏa hoạn trên máy bay từ lâu đã được coi là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sự an toàn của nó. Nên nhớ, máy bay chạy bằng nhiên liệu rất dễ cháy và lại có nhiều vật liệu dễ cháy trên máy bay.

Ông Graham Braithwaite giải thích rằng các cabin máy bay, chẳng hạn như cabin của chiếc Airbus A350 gặp tai nạn ngày 2-1, được thiết kế bằng vật liệu đặc biệt để ngăn lửa lan nhanh và tạo ra khói độc.

Máy bay hiện đại được thiết kế sao cho có thể dễ dàng tiếp cận lối thoát hiểm ở bất cứ nơi nào hành khách ngồi và đèn cho biết vị trí của chúng trong điều kiện tầm nhìn kém, chẳng hạn như khi khói lan rộng.

Một nghiên cứu năm 2002 cho thấy các phi công có khoảng 17 phút để hạ cánh máy bay an toàn nếu phát hiện hỏa hoạn trên máy bay.

Vì vậy, việc máy bay chở khách may mắn hạ cánh được khi vụ tai nạn xảy ra là một yếu tố quan trọng giúp mọi người có thời gian thoát ra ngoài

Ngoài ra, theo ông Braithwaite, Japan Airlines từ lâu đã có cách tiếp cận "tuyệt vời" về an toàn của hành khách.

Ông giải thích: “Sự cống hiến của họ trong việc cải thiện sự an toàn đã ăn sâu vào tổ chức và họ có văn hóa rất mạnh mẽ trong việc tuân thủ các quy trình vận hành tiêu chuẩn”.

Ông nói rằng tất cả nhân viên của công ty đều được huấn luyện ở trung tâm an toàn hàng không đặc biệt tại trụ sở chính của hãng hàng không - nơi họ được dạy về những hậu quả tiềm ẩn nếu xảy ra sự cố và cần bao nhiêu công sức để đảm bảo an toàn cho hành khách.

“Tôi nghĩ rằng văn hóa trong Japan Airlines sẽ tạo ra sự khác biệt to lớn đối với kết quả của sự kiện bi thảm này” - chuyên gia Braithwaite nhận định. 

Các nhân chứng thuật lại khoảnh khắc kinh hoàng trong vụ va chạm máy bay ở Nhật Bản

Theo những người trên chiếc máy bay, bên trong tràn ngập khói và phải bò dưới sàn để thoát ra trong khi lửa cháy dữ dội bên ngoài. Chuyên gia cho rằng có thể đã có hiểu lầm trong liên lạc.