Theo Hãng tin Reuters, ngày 5-11, nhiều nghị sĩ Đảng Cộng hòa đã từ chối lời kêu gọi của Tổng thống Donald Trump về việc chấm dứt quy tắc filibuster (câu giờ) nhằm chấm dứt tình trạng chính phủ liên bang đóng cửa lâu nhất trong lịch sử nước Mỹ.

Trước đó, ngày 4-11, ông Trump đăng bài trên mạng xã hội X, kêu gọi bãi bỏ filibuster và mời các Thượng nghị sĩ Cộng hòa tới Nhà Trắng dùng bữa sáng vào sáng 5-11 để thảo luận.

Mở cửa chính phủ, cải cách bầu cử

Theo trang Brennan Center for Justice, filibuster là một chiến thuật nghị viện được sử dụng chủ yếu tại Thượng viện Mỹ, cho phép phe thiểu số - hoặc thậm chí một Thượng nghị sĩ - kéo dài tranh luận để trì hoãn hoặc ngăn chặn việc bỏ phiếu thông qua một dự luật hay đề cử.

Để vượt qua filibuster, cần ít nhất 60 trên tổng số 100 Thượng nghị sĩ bỏ phiếu ủng hộ.

Ông Trump mong muốn chấm dứt quy tắc filibuster để nhanh chóng thông qua dự luật cấp ngân sách tạm thời cho chính phủ đến ngày 21-11, đồng thời "mở đường" cho các cải cách bầu cử mang tính đảng phái, công bằng, tự do và an toàn.

Ông Trump cảnh báo rằng, nếu filibuster vẫn được duy trì, các chính sách hợp lý của Đảng Cộng hòa sẽ bị Đảng Dân chủ chặn lại bằng cách từ chối bỏ phiếu.

Ông Trump nhấn mạnh rằng nếu không hành động ngay, Đảng Dân chủ sẽ có nhiều khả năng thắng lớn trong các cuộc bầu cử sắp tới, dẫn đến việc bổ sung thêm nhiều Thượng nghị sĩ và phiếu bầu đại cử tri, đồng thời làm thay đổi cơ cấu Tòa án Tối cao Mỹ.

Nội bộ tranh cãi

Tuy nhiên, nhiều nghị sĩ Cộng hòa khẳng định họ sẽ không ủng hộ đề xuất này.

"Với tình hình hiện nay ở Thượng viện, điều đó sẽ không xảy ra" - lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune nói với báo chí. "Tôi sẽ không bao giờ bỏ phiếu để bỏ filibuster" - Thượng nghị sĩ Thom Tillis (bang Bắc Carolina) khẳng định.

Thượng nghị sĩ James Lankford cũng cho rằng việc duy trì filibuster là cần thiết: "Chúng ta cần một cơ chế buộc hai đảng phải đối thoại. Điều đó tốt cho nước Mỹ về lâu dài".

Tuy nhiên, một số Thượng nghị sĩ Cộng hòa lại ủng hộ việc loại bỏ filibuster.

Thượng nghị sĩ Josh Hawley (bang Missouri) cho biết ông sẵn sàng bỏ phiếu xóa bỏ quy tắc này nếu điều đó giúp mở cửa chính phủ và hỗ trợ người dân đang gặp khó khăn tại bang của mình.

"Nếu tôi phải chọn giữa việc người dân bang tôi có cái ăn hay duy trì một quy tắc lỗi thời của Thượng viện, tôi sẽ chọn cho người dân cái ăn" - ông nói.

Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Mike Rounds thừa nhận ông Trump có lý khi cho rằng phe Cộng hòa có thể hành động độc lập nếu phe Dân chủ không hợp tác, nhưng nhấn mạnh:

"Thượng viện được thiết kế để tìm ra những giải pháp bền vững cho quốc gia. Chúng tôi sẽ lắng nghe Tổng thống, nhưng giờ là lúc các đồng nghiệp Dân chủ cần quay lại bàn đàm phán".

Ông Trump nói Đảng Dân chủ chơi kiểu cảm tử trong vụ chính phủ đóng cửa

Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Chuck Schumer khẳng định ông sẽ không lùi bước trong cuộc chiến về việc chính phủ bị đóng cửa, nhưng cũng kêu gọi Tổng thống Trump đối thoại để chấm dứt tình trạng hiện nay.