Dựa trên phân tích và phỏng vấn với nhiều nguồn tin thân cận với Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump, Hãng tin Reuters ngày 4-12 cho biết các cố vấn của ông Trump đang đưa ra các đề xuất nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine bằng cách đổi đất lấy hòa bình - nhượng lại một phần lớn lãnh thổ của Ukraine cho Nga trong tương lai gần.

Các đề xuất được đề ra bởi ba cố vấn chủ chốt của ông Trump, bao gồm đặc phái viên sắp tới về Nga - Ukraine là trung tướng quân đội đã nghỉ hưu Keith Kellogg, đều có một điểm chung: loại bỏ khả năng Ukraine gia nhập NATO.

Những gợi ý từ các cố vấn của ông Trump có thể hé lộ những nét chính trong kế hoạch hòa bình tiềm năng mà vị tổng thống đắc cử đã đề xuất.

Các cố vấn của ông Trump được cho là sẽ cố gắng thuyết phục cả Matxcơva và Kiev ngồi vào bàn đàm phán bằng cách sử dụng chiến thuật "cây gậy và củ cà rốt". Cụ thể, Mỹ sẽ dừng viện trợ cho Ukraine trừ khi quốc gia này đồng ý đàm phán, đồng thời tăng cường hỗ trợ cho Kiev nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin từ chối thỏa thuận.

Trong chiến dịch tranh cử tổng thống vừa qua của mình, ông Trump đã liên tục đưa ra cam kết sẽ chấm dứt cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine trong vòng 24 giờ sau khi nhậm chức vào ngày 20-1-2025, hoặc thậm chí sớm hơn.

Nhưng cho đến thời điểm hiện tại, ông Trump vẫn chưa công bố kế hoạch chi tiết để thực hiện điều đó.

Các nhà phân tích và cựu quan chức an ninh đều bày tỏ sự nghi ngờ sâu sắc về khả năng ông Trump thực hiện được lời hứa này do tính chất phức tạp của cuộc xung đột kéo dài ba năm qua.

Thuyết phục Nga đồng ý tham gia đàm phán cũng sẽ là bài toán khó với nước Mỹ khi hiện tại Matxcơva đang chiếm ưu thế trước Ukraine trên chiến trường. 

"Ông Putin không hề vội vàng", ông Eugene Rumer, cựu chuyên gia phân tích tình báo hàng đầu của Mỹ về Nga, nhận định.

Theo ông Rumer, nhà lãnh đạo Nga vẫn chưa sẵn sàng từ bỏ các điều kiện của mình để đạt được thỏa thuận ngừng bắn và đàm phán. Những điều kiện đó bao gồm Ukraine từ bỏ mục tiêu gia nhập NATO và nhượng lại bốn tỉnh mà Nga đã sáp nhập nhưng hiện chưa kiểm soát hoàn toàn, điều mà Kiev đã thẳng thừng bác bỏ.

Trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sau khi phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực và các tổn thất lãnh thổ ngày càng nhiều đã cho thấy động thái cởi mở với việc đàm phán chấm dứt cuộc chiến.

Dù vẫn kiên định với mục tiêu gia nhập NATO, ông Zelensky tuần này cho biết Ukraine cần tìm kiếm các giải pháp ngoại giao khác để giành lại một số vùng lãnh thổ bị chiếm đóng.

Nga nói chưa có cơ sở đàm phán với Ukraine

Điện Kremlin cho biết nhiều nước đã đề nghị tổ chức hòa đàm giữa Nga và Ukraine, nhưng cho đến nay Nga thấy vẫn chưa có cơ sở để đàm phán.