Từ trái qua là Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Tổng thống Mỹ Donald Trump trong thượng đỉnh Mỹ - Triều ở Hà Nội hồi cuối tháng 2 - Ảnh: REUTERS

Đài CNN ngày 12-9 dẫn các nguồn thạo tin cho hay chỉ một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhổ "cái gai" John Bolton, các quan chức trong chính quyền ông Trump đã thảo luận khả năng đưa Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo lên nắm thêm vai trò cố vấn an ninh quốc gia.

Theo kịch bản này, ông Pompeo được đánh giá sẽ "quá mạnh với vị giác của ông Trump". Ông Pompeo sẽ là người thứ hai trong lịch sử Mỹ nắm giữ 2 vai trò quan trọng như vậy cùng lúc.

Người đầu tiên là ông Henry Kissinger, ban đầu giữ vai trò cố vấn an ninh quốc gia Mỹ và sau đó được Tổng thống Mỹ Richard Nixon giao thêm vai trò Ngoại trưởng vào năm 1973. Ông Kissinger phục vụ cùng lúc hai vị trí này trong 2 năm và được đánh giá đã định hình chính sách ngoại giao Mỹ thời điểm đó.

Hai năm sau, tổng thống mới là Gerald Ford đã loại ông Kissinger khỏi chiếc ghế cố vấn an ninh quốc gia nhưng vẫn giữ làm Ngoại trưởng Mỹ.

Cựu Ngoại trưởng kiêm Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Henry Kissinger trong một ảnh chụp ở Texas, Mỹ hồi năm 2016 - Ảnh chụp màn hình AP

Không rõ ông Trump có xem xét nghiêm túc khả năng trên hay không. Một nguồn thạo tin cho hay ông Pompeo đã trình Tổng thống Trump danh sách gồm những cái tên khác.

Hôm 11-9, khi được hỏi về người được chọn thay thế ông Bolton, Tổng thống Trump cho hay đang xem xét "5 người cực kỳ giỏi và đạt chất lượng".

Các nguồn tin tiết lộ một số cái tên khác có triển vọng như Brian Hook (đặc phái viên của Mỹ về Iran và là cố vấn chính sách của ông Pompeo), Steve Biegun (đặc phái viên Mỹ về Triều Tiên), Richard Grenell (đại sứ Mỹ tại Đức), và Douglas Macgregor (đại tá quân đội, đã nghỉ hưu).

Một nguồn tin khác thân cận với Nhà Trắng cho biết vào lúc này, khi vị trí cố vấn an ninh quốc gia để trống, ông Pompeo sẽ là cố vấn chính sách ngoại giao chính của Tổng thống Trump.

Về sự đối lập giữa ông Bolton và ông Pompeo, chính Ngoại trưởng Pompeo tuần này thừa nhận rằng ông và ông Bolton không phải lúc nào cũng có cùng quan điểm về các vấn đề chính sách. Theo CNN, 2 ông thậm chí còn không nói chuyện với nhau bên ngoài các cuộc họp chính thức.

Một ví dụ khác là ông Pompeo và ông Bolton giữ quan điểm khác nhau khi Tổng thống Trump xem xét tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình với Taliban. 

Theo báo Wall Street Journal, trong khi cố vấn "diều hâu" John Bolton phản đối thì ông Pompeo lại không phản đối thảo luận ý tưởng này.

Ông Jack Keane, vị tướng 4 sao từng giữ chức phó tham mưu trưởng quân đội Mỹ, cho rằng Tổng thống Trump đang muốn "một con tàu lướt sóng mượt mà xung quanh mình" và để "giảm thiểu tình trạng chia rẽ". 

Tổng thống Iran: Mỹ nên gạt đi những kẻ hiếu chiến

TTO - Tổng thống Iran Hassan Rouhani hoan nghênh quyết định của Tổng thống Trump khi để cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton ra đi. Chuyên gia nhận định những ‘kẻ thù’ của Mỹ sẽ vui với tin tức này.