Bị cáo Hà Văn Thắm tại tòa - Ảnh: Thân Hoàng

Sáng 3-3, phiên tòa xét xử đại án gây thất thoát gần 2.000 tỉ đồng xảy ra tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương (Oceanbank) với phần xét hỏi các bị cáo nguyên là giám đốc các chi nhánh Oceanbank để làm rõ về hành vi chi lãi ngoài cho khách hàng gửi tiền.

Theo hồ sơ vụ án, do cần huy động tiền vốn nên nguyên chủ tịch HĐQT Oceanbank Hà Văn Thắm và Nguyễn Xuân Sơn (nguyên tổng giám đốc Oceanbank) đã đề ra chủ trương chi lãi ngoài cho các khách hàng gửi tiền trên toàn bộ hệ thống Oceanbank.

Cụ thể, ngoài mức lãi suất tiền gửi theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, các khách hàng khi gửi tiền tại Oceanbank (từ 1 tỉ đồng trở lên) sẽ được nhận một khoản lãi suất ngoài. Khoản lãi suất này không được thể hiện trong hợp đồng tiền gửi, sổ tiết kiệm khách hàng đã ký với OceanBank mà được chuyển thẳng cho khách hàng. Trong thời gian từ năm 2010 đến tháng 11-2014, tổng số tiền Oceanbank đã chi cho chủ trương này là gần 1.600 tỉ đồng.

"Tất cả là vì ngân hàng" 

Trả lời thẩm vấn đầu tiên, bị cáo Nguyễn Thị Nga, nguyên kế toán trưởng Oceanbank, cho biết bà và ban kế toán không liên quan gì đến Công ty BSC.

Theo cáo trạng, bị cáo Nga làm theo chỉ đạo của bà Lê Thị Thu Thủy, phó TGĐ Oceanbank, về việc chuyển tiền chi lãi ngoài huy động vốn cho các chi nhánh/phòng để chi cho khách hàng. Trong thời gian làm trưởng ban kế toán, bị cáo Nga đã hạch toán 175 tỉ đồng để chi lãi ngoài hợp đồng.

Tại tòa bị cáo Nga cho rằng mình rất “trăn trở” vì việc làm của bị cáo là vì “hoạt động của ngân hàng chứ không gây thiệt hại cho ngân hàng”. Thừa nhận việc làm của mình vi phạm thông tư 02 của Ngân hàng Nhà nước nhưng theo bà Nga, việc huy động và cho vay cần nhìn một cách toàn diện. “Việc làm của các bị cáo trong thời điểm đó do hoàn cảnh, tất cả vì ngân hàng”, bị cáo Nga khóc trong lúc trả lời HĐXX.

Bị cáo Ngô Hải Nam trả lời thẩm vấn HĐXX - Ảnh: Thân Hoàng

Thực hiện chi lãi ngoài theo chỉ đạo

Bị cáo Nguyễn Hoài Nam - cựu giám đốc khối nguồn vốn Oceanbank, cho biết thời điểm tháng 9-2011 Hà Văn Thắm có chỉ đạo không chi lãi ngoài. Khi đó tình hình hoạt động của ngân hàng gặp nhiều khó khăn. “Có thời điểm bị cáo rất đau lòng khi chứng kiến xe tiền của ngân hàng khác trực trước cửa ngân hàng mình chờ sẵn để chở tiền của khách hàng rút từ Oceanbank mang đi”, ông Nam nói.

Theo ông Nam, trước “hoàn cảnh” ấy, nguyên chủ tịch HĐQT Oceanbank đã quyết định chi lãi ngoài hợp đồng. Liên quan đến cáo buộc thực hiện chi lãi ngoài gây thiệt hại 127 tỉ đồng, bị cáo Nam giải thích: “Bị cáo không có thẩm quyền quyết định trong việc chi lãi ngoài. Bị cáo làm theo chỉ đạo và là một mắt xích trong việc chi lãi ngoài ở thời điểm đó”.

HĐXX thẩm vấn Hà Văn Thắm để đối chất: Bị cáo Nguyễn Hoài Nam có nói tháng 9-2011 bị cáo có ra thông báo dừng chi lãi ngoài trên toàn hệ hống, điều đó có đúng không?

“Dạ đúng ạ” - Hà Văn Thắm trả lời.

- “Tại sao ra thông báo không thực hiện rồi mà sau đó việc chi vượt trần lãi suất vẫn được thực hiện?” - tòa tiếp tục hỏi

- Hà Văn Thắm: Sau đó bị cáo không có lựa chọn nào khác nên đành phải chi tiếp.

Bị cáo Ngô Hải Nam, nguyên giám đốc Oceanbank chi nhánh Quảng Ninh, cho biết tiếp nhận chỉ đạo việc chi lãi ngoài trong một cuộc họp có cả chủ tịch HĐQT và TGĐ của ngân hàng. Tổng số tiền chi nhánh Quảng Ninh đã chuyển chi “chăm sóc khách hàng” là hơn 15 tỉ.

Bị cáo Nam khai nhận các cán bộ của chi nhánh sẽ quản lý những khách hàng nhất định nên ai phụ trách khách hàng nào sẽ chi lãi ngoài cho khách hàng đó. “Trực tiếp bị cáo chi cho các tổ chức kinh tế là các doanh nghiệp 3,1 tỉ và chi cho khách hàng cá nhân 1,3 tỉ. Việc chi này hội sở không yêu cầu phải ký nhận”, bị cáo Nam khai.

Cũng giống như bị cáo Nam, tại tòa sáng nay các bị cáo Nguyễn Quốc Chiến (cựu GĐ Chi nhánh Sài Gòn), Nguyễn Minh Đạo (cựu GĐ Chi nhánh Hà Nội)… đều cho biết việc thực hiện chi ngoài lãi suất hợp đồng tiền gửi theo chỉ đạo của lãnh đạo Oceanbak, vì là nhân viên nên các bị cáo phải làm theo.

Chiều nay phiên tòa tiếp tục.