Ảnh chân dung bà Jo Cox được trưng tại quảng trường Quốc hội ở London để người dân đến chia buồn - Ảnh: Reuters

Hàng ngàn người Anh đã tham gia các buổi tưởng niệm nữ nghị sĩ Jo Cox ngày 17-6. Quốc hội Anh, điện Buckingham cũng treo cờ rủ sau vụ tấn công.

Bà Jo Cox, 41 tuổi, bị một người đàn ông tấn công bằng dao rồi bắn thẳng vào mặt tại Birstall thuộc West Yorkshire, miền bắc nước Anh, khi bà đang trên đường đến một cuộc họp.

Vụ tấn công gây sửng sốt bởi diễn ra ngay trên đường phố giữa ban ngày, trước sự chứng kiến của nhiều người và tại một đất nước có luật kiểm soát vũ khí nghiêm ngặt.

Phi nhân tính

Vụ giết người rùng rợn được kể lại qua lời các nhân chứng như chủ quán cà phê Clarke Rothwell. Ông Rothwell cho biết hung thủ liên tục hét lên “nước Anh trên hết” khi tấn công nghị sĩ Cox.

“Hắn hét to câu đó hai hoặc ba lần, trước và sau khi bắn bà ấy - ông Rothwell kể lại - Hắn bắn người phụ nữ ấy một phát rồi lại bắn tiếp... rồi trờ tới bắn một lần nữa vào vùng mặt của bà ấy”.

Tờ Guardian cho biết thêm rằng bà Cox bị đâm trước khi bị bắn chết.

Khoảng một giờ sau đó, các bác sĩ tuyên bố bà Cox đã tử vong. Một người đàn ông 52 tuổi bị bắt tại hiện trường cùng các vũ khí giết người, bao gồm một khẩu súng.

Theo các hãng tin của Anh, hung thủ là Thomas Mair, một người địa phương có các vấn đề về tâm thần và có thông tin hắn cũng liên quan đến các nhóm cực đoan.

Sau vụ tấn công, nhóm chính trị “Nước Anh trên hết”, vốn không ngại thể hiện sự thù ghét các chính trị gia cánh tả, đã phát đi tuyên bố lên án vụ tấn công tàn bạo và phủ nhận liên quan đến vụ việc.

Bà Cox, có hai con nhỏ, là nghị sĩ Anh đầu tiên bị giết chết khi đang tại chức kể từ khi nghị sĩ Ian Gow bị giết bởi bom xe của nhóm “Quân đội Cộng hòa Ireland” năm 1990. Cảnh sát địa phương West Yorkshire nhận định đây là một vụ phạm tội trong nước và kẻ tấn công không có đồng phạm.

Theo cảnh sát, bà Cox từng báo cảnh sát vì nhận được các lời đe dọa cách đây ba tháng nhưng kẻ tình nghi bị thẩm vấn sau đó không phải là kẻ đã giết hại bà.

Tuy nhiên, thông tin gây rúng động truyền thông trong nước và nhận được sự phản ứng mạnh mẽ từ quốc tế. Tờ Guardian chỉ trích đây là một vụ tấn công chống lại nhân tính, chủ nghĩa lý tưởng và dân chủ.

Ứng cử viên Tổng thống Mỹ Hillary Clinton gọi việc “ngôi sao đang lên” trên chính trường Anh bị sát hại là một hành động “không dung thứ chính trị”. Thủ tướng Anh David Cameron cũng bày tỏ sự mất mát “một ngôi sao với niềm đam mê và một trái tim lớn”.

Người dân Anh đau buồn trước vụ việc tại quảng trường Quốc hội ở London ngày 17-6 - Ảnh: Reuters

Hoãn chuyện vận động Brexit

Dù giới cảnh sát Anh vẫn chưa khẳng định động cơ của vụ tấn công nhưng nhiều ý kiến đã khẳng định bà Cox bị giết hại vì chiến dịch của bà nhằm vận động nước Anh ở lại EU.

Theo AFP, dù chỉ mới được bầu vào quốc hội năm ngoái, bà Cox, thuộc Công Đảng, đã khá nổi tiếng với các chiến dịch hối thúc chính phủ hỗ trợ nhiều hơn cho người tị nạn Syria và giữ Anh không rời EU (Brexit).

Sau cuộc tấn công trên, nhóm ủng hộ cũng như phản đối Brexit cho biết họ đã hoãn tất cả các chiến dịch vận động trong ngày 16 và 17-6, một tuần trước khi diễn ra cuộc bỏ phiếu trưng cầu ý dân. Thủ tướng Anh cũng hủy bỏ chuyến thăm lịch sử tới Gibraltar vốn là một phần của chiến dịch vận động cho nước Anh ở lại EU của ông.

Vụ giết người diễn ra trong bối cảnh các ý kiến xung quanh Brexit vẫn chia rẽ mạnh mẽ, đặc biệt về vấn đề nhập cư. Ông Alex Massie, thuộc tạp chí Spectator, đổ lỗi cho chiến dịch vận động rời EU đã làm tăng căng thẳng thời gian qua.

Theo giới phân tích, vụ sát hại nữ nghị sĩ Cox sẽ là một đòn giáng xuống chiến dịch ủng bộ Brexit.

“Nó có thể làm thay đổi tâm lý của chiến dịch Brexit và những người ủng hộ ở lại EU sẽ có lợi” - trang CNBC dẫn lời ông Fariborz Moshirian, giám đốc Viện tài chính toàn cầu thuộc Đại học New South Wales.

Các thăm dò công bố hôm thứ năm cho thấy tỉ lệ người phản đối Brexit tăng trở lại mức 65% sau một thời gian sụt giảm, theo Reuters.