Ben Bettery - người mang hài độc thoại đến Sài Gòn - Ảnh: HỒNG VÂN

"Ben ấy à, cậu ấy nghĩ mình hài nhất quả đất, nhưng cậu ấy rất ngốc và không hài hước tí nào", một người biết Ben Betterby nhận xét anh như thế.

Nhưng ai ngờ chính lời lẽ tưởng rằng rất xấu ấy lại "chắp cánh tình yêu" cho Ben đến với một cô gái Việt mà theo anh thì cũng "đẹp nhất quả đất"...

Tuổi thơ ám ảnh và tình yêu ở nước Việt

Ben Betterby mê hài độc thoại khi còn là cậu bé. Năm 22 tuổi, cùng người bạn, anh đăng ký tham gia một buổi trình diễn tự do lần đầu tiên, nhưng rồi cả hai cùng... bỏ chạy ngay trước lúc lên sân khấu.

Cuộc sống cho anh cơ hội làm nhiều nghề, đi nhiều nơi, nhưng bảy năm qua Ben dừng chân ở Việt Nam, xây dựng tổ ấm và tổ chức một nhóm hài với các thành viên từ khắp thế giới tại Sài Gòn.

Cha mẹ ly hôn khi Ben còn nhỏ và anh cự tuyệt không nói chuyện với cả hai trong một thời gian rất dài. Suốt nhiều năm sống ở Việt Nam, Ben không hề về nước. Đến khi yêu Vy, người vợ hiện nay, cả hai phải thuê một ông "Tây balô" ở Bùi Viện để đóng vai bố Ben trong lễ cưới.

Nhưng ông bố đi thuê này quên phải đóng vai bố chú rể nên khi phát biểu bằng tiếng Anh đặc sệt ngữ âm Pháp trên sân khấu đã thừa nhận chỉ gặp đôi vợ chồng vài giờ trước, đồng thời không quên quảng cáo... mình còn độc thân và sẵn sàng cưới vợ!

Tình yêu ban đầu của Ben và Vy cũng rất lạ. Cách đây 5 năm, Vy có cuộc cà phê với một người biết và hoàn toàn không thích Ben. Người ấy nói Ben là "rất ngốc và không hài hước tí nào".

Thế là tò mò, Vy về nhà dò Google thử "Ben ngốc" và tham dự lớp chia sẻ diễn xuất của anh. Một tuần sau, họ có cuộc hẹn hò đầu tiên và rồi tháng 11-2017 đã có một đám cưới thật lãng mạn...

Hai vợ chồng Ben kể chuyện đám cưới ngộ nghĩnh của họ với những tiếng cười và chia sẻ cuối năm 2019 Ben đã về lại Mỹ để hàn gắn gia đình. Sau nhiều năm, anh nói chuyện lại với đấng sinh thành và xóa bỏ được ám ảnh tuổi thơ không hạnh phúc.

Giờ đây, Ben đã trở lại Việt Nam tiếp tục phát triển ước mơ nghệ thuật của mình. Vợ chồng anh chia sẻ họ đã về ngôi nhà mới ở quận 9, không còn ở nhà thuê trước đây nữa...

Khán giả vây quanh Ben Betterby sau buổi biểu diễn - Ảnh: HỒNG VÂN

Quá đam mê hài hước

Đam mê hài hước như máu sống mà lại không phải là người giỏi hòa đồng với bạn bè, Ben tâm sự: "Toàn bộ tâm trí tôi đều dành cho hài. Tôi nghĩ đến kịch bản, hình dung mình trên sân khấu, nghĩ cách để diễn thật hài hước.

Bốn năm trước, khi bắt đầu diễn hài độc thoại nhiều hơn, phải làm việc với rất nhiều người, tôi quyết tâm trở thành một người tốt hơn. Tôi tập nhìn vào mắt người đối diện, học các kỹ năng mềm, làm tất cả những gì có thể để thành một người tốt hơn trong đời sống và công việc".

Phong cách hài độc thoại của Ben Betterby cũng không phải là những câu nói hài hước đơn thuần mà kết hợp các kỹ thuật biểu diễn khác như biểu cảm khuôn mặt, giọng nói, sự ngừng nghỉ trong câu và phải đặt trong bối cảnh để hiểu được sự hài hước của câu chuyện.

Có thể làm khán phòng 300 người cùng cười, nhưng Ben Betterby lại là người nghiêm túc trong cuộc sống. 

Viết và sửa kịch bản mỗi ngày, anh nghĩ về cách thể hiện chúng trên sân khấu rồi tập luyện. Ben ra công viên, đi bộ và lẩm bẩm một mình. Rồi anh diễn trước bạn bè, người thân.

Trong 100 kịch bản viết ra, chỉ 10 kịch bản tốt nhất được anh chọn để diễn trước khán giả. Tỉ lệ bình thường là 9 trong 10 kịch bản sẽ không thành công. Sự thất bại đó là trực tiếp, bẽ bàng trước khán giả, giữa một khán phòng im lặng.

Ben Betterby chia sẻ: "Tôi nghĩ về việc từ bỏ mỗi tuần nhưng niềm đam mê vẫn đưa tôi ra sân khấu, đối diện với phấn khích cũng như căng thẳng và bất ngờ không lường trước của buổi diễn".

Không giống người họa sĩ, họ có thể vẽ 100 bức tranh và chỉ giới thiệu bức tranh mình hài lòng nhất. Không giống ca sĩ hát bài ai cũng muốn nghe. Sự nghiệt ngã của nghề diễn hài là kịch bản chỉ thực sự được kiểm chứng với khán giả và sự thất bại cũng "rất bẽ bàng" trước mắt khán giả.

Ben Betterby đã trải nhiều giây phút nghiệt ngã như vậy khi anh diễn cả 5 phút mà khán phòng không một tiếng cười. Trong nghề này, cần đến 10 năm để nghệ sĩ có thể xây dựng được một con người trên sân khấu với cá tính và phong cách riêng với điều kiện phải khổ luyện.

Tôi xem Ben Betterby và các bạn trẻ yêu hài độc thoại diễn tại một quán cà phê ở quận 10. Căn phòng ấm cúng, có những khoảnh khắc khán giả vỗ tay giòn giã. Anh ở lại giao lưu, chia sẻ công việc và cuộc sống ở Việt Nam.

Ben cho biết mình có thể diễn khoảng một giờ liền với những câu chuyện hài ưng ý nhất nói về cuộc sống của Ben ở Việt Nam như đi du lịch, sốc văn hóa, giảm cân... khiến cả khán giả người Việt lẫn nước ngoài đều thích thú.

Nhóm hài độc thoại Sài Gòn

Năm 2012, Ben Betterby đến Việt Nam lấy việc dạy tiếng Anh để nuôi đam mê diễn hài độc thoại. Một năm anh tập trung dạy tiếng Anh, ít đi diễn. Đổi lại năm sau đó anh diễn nhiều hơn.

Muốn đi nhanh, hãy đi một mình, nhưng muốn đi xa, hãy đi trong nhóm. Để phát triển hài độc thoại ở Việt Nam, Ben Betterby cần một nhóm để cùng anh gánh vác đêm diễn.

Cách đây khoảng 3 năm, anh và bạn bè yêu hài thành lập câu lạc bộ Comedy Saigon để hướng dẫn về các thể loại hài cho người mới bắt đầu như hài ứng tác, hài độc thoại, kể chuyện...

Giai đoạn làm việc hăng say hết mình đó đã giúp Ben Betterby cũng như nhiều người mê hài độc thoại ở Sài Gòn trưởng thành hơn về kịch bản, diễn xuất. Hiện nhóm của Ben có 3 thành viên chính và 15 người thường xuyên biểu diễn.

Nếu tính số đã từng trưởng thành từ nhóm nhiều năm qua, con số lên tới vài trăm với cả người Việt và người nước ngoài. Nói về Ben Betterby, họ thường nhận anh là thầy hoặc người se duyên cho mình với hài độc thoại.

Hài độc thoại là nghệ thuật đặc sắc của Mỹ, sinh ra từ những yếu tố lịch sử và kinh tế đặc biệt của nước này, nhưng cũng có những bạn trẻ Việt mê và đồng hành với Ben. Môn nghệ thuật này đã thay đổi Uy Lê - chàng sinh viên đồ họa - cách đây 3 năm.

Uy Lê chia sẻ: "Từ lúc học với Ben và đi diễn hài độc thoại bằng tiếng Anh, tôi được gặp rất nhiều bạn bè mới thú vị, phát triển sâu kỹ năng kể chuyện, diễn xuất, rồi đi diễn ở nhiều nước lân cận như Thái Lan, Singapore, Trung Quốc...

Hài độc thoại giúp tôi tự tin hơn vào khả năng truyền đạt và đứng trên sân khấu của mình, hiểu thêm về các nền văn hóa khác, khả năng giao tiếp và thấu hiểu tốt hơn".

Những ông Tây làm 'chuyện lạ' ở Việt Nam - Kỳ 1: Bà hàng phở, ông cà phê và 5 chú mắt xanh

TTO - Kể chuyện hẻm Sài Gòn, suốt ngày lẽo đẽo chụp các cô mặc áo dài, bỏ nhiều năm để nghiên cứu món ăn Việt, đi mời mọc đám nhóc học bơi... Đó là những 'chuyện lạ' mà không lạ của nhiều người nước ngoài đang làm ở Việt Nam.