Các học sinh tham gia một chương trình của CLB Sách và hành động ở Trường THPT chuyên Nguyễn Quang Diêu (Đồng Tháp) - Ảnh: H.N.

Theo thống kê của nhóm, dự án giúp tăng thêm đến 200.000 lượt đọc - mượn ở các trường trong giai đoạn 2014 - 2018.

Đỗ Ngọc Đoan (23 tuổi, Tiền Giang) - chủ nhiệm dự án Sách và hành động khu vực phía Nam - chia sẻ thay vì theo môtip thường thấy là vận động sách và trao tặng cho những nơi đang cần, Sách và hành động chọn hướng đi riêng: giúp đỡ thành lập và hỗ trợ duy trì hoạt động các câu lạc bộ sách tại những trường cấp 3, đại học, cao đẳng... Từ đó, học sinh, sinh viên ở những câu lạc bộ này sẽ là những người lan tỏa văn hóa đọc trong chính ngôi trường của mình.

"Nếu chỉ trao sách đến các trường mà không có ai truyền lửa thì tính hiệu quả không cao" - Đỗ Ngọc Đoan nói.

Hướng tới sự bền vững

Từ khi thành lập vào năm 2014 đến nay, dự án Sách và hành động hiện có khoảng 160 CLB cùng 3 dự án thành viên ở 3 miền. Để đảm bảo hiệu quả, câu lạc bộ ở các trường buộc phải hoàn thành nhiều tiêu chí như số lượt mượn, số buổi gặp gỡ giữa các thành viên, số chiến dịch hành động, các chương trình làm được... Những buổi trưng bày sách hoặc cùng nhau nói chuyện về sách là bắt buộc ở các CLB.

Mỗi câu lạc bộ được kết nối với một hoặc nhiều tình nguyện viên dự án, qua đó nắm tình hình hoạt động và giúp đỡ khi cần thiết. Đa số thành viên là những anh chị đã có kinh nghiệm, trong đó không ít bạn có công việc ổn định nhưng vẫn gắn bó với dự án.

Trần Thị Huyền Trang - sinh viên năm 2 Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM - từng là chủ nhiệm Câu lạc bộ Sách và hành động Trường THPT Phan Bội Châu (Bình Dương), nay trở thành trưởng cụm hỗ trợ 4 trường khu vực Cà Mau. Trang chia sẻ điều quan trọng là giữ liên lạc với học sinh ở các câu lạc bộ thường xuyên, không để các em, nhất là những người đứng đầu "mất lửa".

"Học sinh hiện rất năng động, tùy từng trường sẽ sáng tạo những hoạt động khác nhau. Chẳng hạn Trường THPT Cái Nước thiên về hoạt động ngoại khóa, Trường THPT chuyên Phan Ngọc Hiển mạnh hơn ở những cuộc thi học thuật, tìm hiểu hay giới thiệu sách" - Trang nói.

Cần một tay từ nhà trường

Số lượng đông khi quy mô mở rộng cũng là một trong những trở ngại chung cho dự án. Theo Đoan, hằng năm tỉ lệ các câu lạc bộ "chết" khoảng 10-20%. "Nhiều ban chủ nhiệm hoạt động tốt thời gian đầu, nhưng sau vài tháng là xuống dốc. Ở một số trường, ban giám hiệu khá khắt khe khiến các bạn không thể triển khai nhiều ý tưởng gây chán nản" - Đoan nói.

Đoan cho biết thêm hiện nay dự án có hẳn bộ tiêu chí thành lập một câu lạc bộ mới, đồng thời nhường sự chủ động lại cho các trường. Khi ngỏ lời mời dự án thành lập câu lạc bộ tại trường mình, ban giám hiệu mới tâm huyết cho những hoạt động câu lạc bộ về sau.

Trường THPT chuyên Nguyễn Quang Diêu (Đồng Tháp) là một ví dụ. Thầy Bùi Hữu Nhân - bí thư Đoàn trường - chia sẻ để câu lạc bộ hoạt động hiệu quả, nhà trường luôn đồng hành với các em, đặc biệt cô quản lý thư viện và ban chủ nhiệm phối hợp rất nhịp nhàng. "Thầy hiệu trưởng cũng là người rất thích đọc, chủ trương mua nhiều sách mới cho thư viện trường. Có lần thầy dành hẳn kinh phí cho câu lạc bộ cơ hội tham dự Hội sách TP.HCM chọn sách cho trường" - thầy Nhân nói.

Cùng con nấu cơm, đọc sách, tôi được 'giải ngố' trong kỳ nghỉ bất đắc dĩ

TTO - Các con phân công nhau dọn việc nhà, một đứa cắm cơm, một đứa làm thức ăn... Kỳ nghỉ bất đắc dĩ này cũng dạy cho người mẹ như tôi một bài học về việc cân bằng giữa làm việc và thời gian dành cho con...