Mỏ lithi của Zimbabwe. Ảnh: reuters.com

Chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine cùng các biện pháp trừng phạt của phương Tây đã dẫn đến một cuộc chạy đua trên khắp thế giới nhằm tìm ra các nguồn lithi mới. Viễn cảnh cạn kiệt nguồn nguyên tố hiếm này là thách thức với nhiều quốc gia bởi vì nó là một thành phần quan trọng trong pin lithium-ion được sử dụng trong xe điện.

Khi nhu cầu về xe điện tăng do chi phí nhiên liệu tăng kỷ lục, mức tiêu thụ lithi và giá lithi cũng tăng theo. Kết quả là châu Phi đang nhận được nhiều sự chú ý hơn từ những nhà tìm kiếm lithi.

Người ta ước tính rằng một nửa tổng tài nguyên lithi trên thế giới là ở Nam Mỹ và Australia. Tuy nhiên, châu Phi đang được quan tâm hơn. Ví dụ, Zimbabwe đã chứng minh rằng nước này có nguồn lithi dồi dào. Là một nguồn tài nguyên khoáng sản quan trọng, mỏ lithi ngày càng thu hút nhiều nhà đầu tư, điều này sẽ làm thay đổi triển vọng phát triển của ngành khai khoáng Zimbabwe.

Bộ trưởng Zimbabwe Zittando nói rằng nước này có đủ lithi để đáp ứng 20% tổng nhu cầu quặng lithi của thế giới. Do đó, chính nước này hy vọng sẽ coi khai thác lithi làm phương thức thu hút đầu tư nước ngoài chính. Hiện tại, Zimbabwe đã ký một thỏa thuận với một công ty khai thác nhỏ ở Nam Phi với dự án tạo ra 1,4 tỉ USD trong 8 năm.

Các quốc gia như Trung Quốc đang tập trung tìm kiếm lithi ở châu Phi, nơi được cho là có trữ lượng lớn. Trung Quốc không chỉ là một trong những thị trường xe điện lớn nhất thế giới mà còn sản xuất khoảng 80% lượng lithi toàn cầu. Tuy nhiên, Bắc Kinh muốn có nhiều hơn nữa.

Tập đoàn BYD của Trung Quốc đang đàm phán để mua sáu mỏ lithi mới ở các quốc gia châu Phi chưa xác định. Tại Congo, công ty khai thác khổng lồ Zijin của Trung Quốc đang trong cuộc chiến pháp lý với công ty khoáng sản AVZ của Australia. Ai thắng sẽ có quyền kiểm soát mỏ Manono - có thể là mỏ lithi lớn nhất thế giới.

Trong khi đó, cả Mỹ và Canada cũng đang tìm cách hỗ trợ các dự án lithi ở châu Phi cận Sahara. Trên thực tế, thành phần quan trọng cho pin lithium-ion đang bị thiếu hụt ở Mỹ.

Theo phân tích của hãng tin Reuters, các công ty trên khắp thế giới đang xem xét lại các dự án mà họ đã bỏ qua trước đây. Hơn nữa, sự quan tâm của Trung Quốc đối với châu Phi đã giúp thúc đẩy hàng chục quốc gia làm theo.

Hồi cuối tháng 5 vừa qua, các quốc gia khai thác hàng đầu ở châu Phi đã tổ chức một cuộc họp với chủ đề 'Đầu tư vào khai thác mỏ Indaba ở châu Phi' tại Cape Town. Mục đích là để thảo luận về tiềm năng kinh doanh lớn của lithi và các nguồn tài nguyên khác.

Thế giới đang nổ ra cuộc cạnh tranh tranh giành tài nguyên lithi sau dầu mỏ và đất hiếm, vì tầm quan trọng của lithi đối với pin năng lượng trong tương lai, lithi được gọi là 'dầu trắng' và nó là một khoáng chất quan trọng, chủ yếu được sử dụng cho sản xuất pin lithi và các sản phẩm trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Nó cũng là một thành phần thiết yếu trong sản xuất thiết bị công nghệ cao và pin xe điện.