Mặc dù quá trình tinh gọn diễn ra mạnh nhưng 43% người khảo sát cho rằng AI, công nghệ nói chung do công ty cung cấp không có hiệu quả. Trong khi 49% cho rằng họ chẳng có công cụ cũng chẳng có thời gian và sự hỗ trợ cần thiết từ doanh nghiệp.

Báo cáo là một phần của Khảo sát Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam® 2025, do Anphabe thực hiện với sự bảo trợ của VCCI và kiểm chứng bởi Intage Việt Nam, với sự tham gia của 73.000 người đi làm trong đó có các CEO, giám đốc nhân sự từ hơn 650 doanh nghiệp thuộc 18 nhóm ngành.

Doanh nghiệp coi chuyển đổi tinh gọn là sống còn

Theo báo cáo của Anphabe, tinh gọn không chỉ là bài toán tiết giảm chi phí mà đã trở thành "phản xạ sinh tồn" khi doanh nghiệp buộc phải vận hành nhanh, nhẹ và linh hoạt hơn. 

Có tới 44% doanh nghiệp trong khảo sát xem chuyển đổi tinh gọn là ưu tiên hàng đầu trong giai đoạn 2025 – 2026.

Tuy nhiên báo cáo ghi nhận chỉ có 31% doanh nghiệp cho biết hiệu quả tinh gọn đạt kỳ vọng. Ngay cả trong nhóm doanh nghiệp đã xây dựng hệ thống tinh gọn tốt thì họ cũng cho rằng tinh gọn chỉ mới đạt 40% mục tiêu đặt ra. 

Đây là dấu hiệu cho thấy có những điểm nghẽn hệ thống khiến cho hiệu quả tinh gọn còn thấp, từ đó tạo áp lực lên người đi làm trong khi quá trình tinh gọn vẫn đang được đẩy nhanh.

Tăng tốc liên tục khiến nhân viên cạn kiệt năng lượng

Báo cáo của Anphabe cho thấy chỉ mới có 30% doanh nghiệp có nền tảng cho chuyển đổi tinh gọn tốt. Đặc biệt có những doanh nghiệp đầu tư mạnh vào hệ thống công nghệ nhưng con người chưa cập nhật kịp, vẫn giữ hành vi và văn hóa cũ, thiếu linh hoạt.

Cụ thể, 75% doanh nghiệp trong khảo sát vẫn dùng những thước đo hiệu suất lỗi thời như KPI, thậm chí là giấy tờ, chỉ 37% sử dụng phương pháp đánh giá hiệu suất hiện đại.

Đồng thời, quá trình tinh gọn đang tập trung vào cắt giảm tầng quản lý trung gian, với 42% doanh nghiệp cho biết họ đang tập trung cắt giảm nhóm này, nhưng "liên kết ngang" giữa các phòng ban lại yếu, khiến nhân viên "quay cuồng" trong những quy trình phức tạp hơn trước.

Đặc biệt, 43% người khảo sát cho rằng công cụ AI, công nghệ do công ty cung cấp không có hiệu quả. Trong khi 49% cho rằng họ chẳng có công cụ, thời gian và sự hỗ trợ cần thiết từ doanh nghiệp.

Điều đó cho thấy AI phát triển nhanh nhưng doanh nghiệp chưa kịp xây nền tảng. Khoảng cách giữa kỳ vọng và năng lực sinh ra nghịch lý: AI lẽ ra là công cụ hỗ trợ, nhưng trong thực tế lại khiến người lao động thêm áp lực vì thiếu kỹ năng, thiếu định hướng và thiếu thời gian thích nghi.

56% người đi làm cho rằng khối lượng công việc sau tinh gọn quá tải; 48% cho biết thấy áp lực khi phải luôn phải trong trạng thái online, luôn sẵn sàng cho công việc ngay cả ngoài giờ làm việc; 62% cảm nhận áp lực công việc gia tăng đáng kể. 47% người đi làm cảm thấy kiệt sức và 15% cảm thấy mệt mỏi mỗi ngày.

Tinh gọn bộ máy: Hiện thực hóa chính quyền chuyển đổi số

Đề cập đến tinh gọn bộ máy, phần lớn người dân và doanh nghiệp quan tâm giảm được bao nhiêu quy trình, thủ tục. Thúc đẩy chuyển đổi số không chỉ là điều kiện để tinh gọn bộ máy mà còn tạo cơ hội nâng cao năng suất công việc.