Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (phải) bắt tay với người đồng cấp Malaysia tại Bắc Kinh - Ảnh: REUTERS

"Để kết thúc cuộc gặp lần này, hai bên chúng tôi đã đồng ý thiết lập một cơ chế tham vấn song phương cho các vấn đề hàng hải, một nền tảng mới để đối thoại và hợp tác cho cả hai bên" - ngoại trưởng Trung Quốc loan tin sau cuộc gặp ngày 12-9 với ông Abdullah tại Bắc Kinh.

Ông Abdullah, người gọi ông Vương Nghị của Trung Quốc là "anh trai" trong cuộc gặp, cho biết cơ chế đối thoại mới sẽ do bộ ngoại giao hai nước cùng duy trì và thúc đẩy.

"Các cấp dưới sẽ tiếp tục thảo luận chi tiết về cơ chế hợp tác mới. Song với tôi, kết quả hôm nay như vậy là đủ tốt, nhất là trong bối cảnh hai nước chuẩn bị kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao", ngoại trưởng Malaysia khẳng định.

Theo Hãng tin Reuters, Malaysia thi thoảng có những chỉ trích Trung Quốc vì vấn đề Biển Đông, nhưng thường cố gắng giảm nhẹ sức nặng của ngôn từ sau khi nhận được nhiều tỉ USD đầu tư từ Bắc Kinh trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai - con đường. Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Malaysia

Hồi tháng 5-2019, dữ liệu từ Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Mỹ cho thấy tàu hải cảnh 35111 trọng tải 2.000 tấn của Trung Quốc đã tham gia việc cản trở các giàn khoan của Malaysia cùng các tàu dịch vụ hộ tống ở bãi cạn Luconia.

Theo CSIS, đã có lúc tàu của Trung Quốc có hành động đe dọa khi chạy vòng tròn xung quanh tàu Malaysia ở khoảng cách 80m. Các tàu dịch vụ của Malaysia sau đó phải rút đi. 

Quân đội Malaysia sau đó lặng lẽ tổ chức hai cuộc tập trận bắn đạn thật trên biển mà theo nhiều người, đó là thông điệp Kuala Lumpur muốn gửi tới Trung Quốc.

Theo Reuters, trong một phát biểu hồi tháng 8, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Mohamad Sabu cho biết nước ông thường xuyên giám sát các tàu hải cảnh và hải quân Trung Quốc ra vào "lãnh hải" Malaysia. 

"Họ tỏ ra tôn trọng chúng tôi và cho đến giờ họ vẫn chưa làm gì rắc rối", ông Sabu khẳng định.

Trong cuộc phỏng vấn độc quyền với báo Khmer Times của Campuchia nhân chuyến thăm nước này hồi tuần trước, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đã nhắc lại nguyên tắc không can thiệp công việc nội bộ của ASEAN khi đề cập đến lợi ích xung quanh vấn đề Biển Đông. 

Ông Mahathir cho rằng bởi vì Campuchia không phải là một nước có tranh chấp ở Biển Đông, nên việc nước này định nghĩa lợi ích quốc gia như thế nào là quyền của Phnom Penh, rằng sự ủng hộ của Campuchia còn tùy thuộc vào cách mà các nước có tranh chấp Biển Đông nỗ lực vận động.

Thủ tướng Malaysia cũng thừa nhận mặc dù hoạt động dựa trên nguyên tắc đồng thuận, đôi lúc để ASEAN đoàn kết vì một vấn đề là chuyện vô cùng khó.

Ông Duterte không hài lòng khi ông Tập nói Biển Đông là 'tài sản' của Trung Quốc TTO - Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte thừa nhận ông không hài lòng với phản ứng của Chủ tịch Tập Cận Bình khi nhà lãnh đạo Trung Quốc khăng khăng khẳng định Biển Đông là "tài sản riêng" của nước này.

Phải ngăn 'sự bình thường mới' kiểu 'lát cắt salami' ở Biển Đông TTO - Sự lên tiếng của các nước lớn trên thế giới và thái độ kiên quyết của Việt Nam trong cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền trên Biển Ðông cho thấy lẽ phải đang ở bên những nước tuân thủ luật pháp quốc tế.

'Các diễn biến nghiêm trọng' tại Biển Đông đang làm gia tăng căng thẳng trong khu vực TTO - Trả lời Hãng tin Bloomberg của Mỹ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng khẳng định "các diễn biến nghiêm trọng" tại Biển Đông đang làm gia tăng căng thẳng trong khu vực.