Một em bé đặt hoa tưởng niệm ông Boris Nemtsov tại đài tưởng niệm các tù nhân chính trị Solovetsky Stone ở St. Petersburg - Ảnh: AFP

Chính trường Nga vẫn đang căng thẳng sau khi thủ lĩnh đối lập Boris Nemtsov bị ám sát, hàng chục ngàn người ủng hộ đã tuần hành tưởng nhớ ông khắp Matxcơva trong bối cảnh Ủy ban điều tra Nga đang xem xét những động cơ có thể trong vụ ám sát rúng động này.

Hãng tin Reuters dẫn lời giới chức điều tra Nga cho biết họ xem xét nhiều khả năng dẫn đến việc ông Nemtsov bị giết hại. Trong đó không loại trừ việc ông bị các phần tử cực đoan người Hồi giáo ám sát.

Các nhà điều tra cũng đặt giả thiết có thể chính phe đối lập đã thực hiện vụ ám sát này nhằm “bôi đen danh dự của Tổng thống Nga Vladimir Putin”. 

Tổng thống Putin giám sát điều tra

Tổng thống Putin mô tả vụ ám sát trên là “một sự khiêu khích”. Trong một bức điện tín gửi mẹ của chính trị gia Nemtsov, ông cam kết các nhà điều tra sẽ tìm ra “những kẻ giết người và trừng phạt chúng”.

Kênh RT của Nga cho biết ông Putin sẽ đích thân giám sát cuộc điều tra này.

Kênh RT dẫn lời người phát ngôn Ủy ban điều tra của Nga Vladimir Markin chỉ rõ khả năng có năm động cơ phía sau vụ ám sát.

Ông Markin nhấn mạnh trong đó có khả năng những kẻ gây án đang muốn gây bất ổn chính trị ở Nga.

Song cũng có thể ông Nemtsov bị ám sát liên quan đến những lời đe dọa “chết chóc” mà ông nhận được sau khi ông công khai quan điểm phản đối của mình về vụ tấn công tòa báo biếm Charlie Hebdo ở Paris (Pháp) cũng như cuộc chiến ở Ukraine.

Các nhà điều tra cũng đang xem xét khả năng có những tư thù trong các hoạt động kinh doanh cũng như cuộc sống cá nhân của chính trị gia này.

Lãnh đạo các nước trên thế giới đã lên án vụ ám sát ông Nemtsov. Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tướng Ðức Angela Merkel kêu gọi Nga tiến hành cuộc điều tra thấu đáo vụ ám sát.

Văn phòng báo chí của Liên Hiệp Quốc cho biết Tổng thư ký Ban Ki Moon đã sốc khi nghe tin về vụ ám sát ông Nemtsov. Ông lên án đây là vụ ám sát “tàn bạo” và mong những kẻ giết người sẽ nhanh chóng bị đưa ra pháp luật. 

Bữa ăn tối muộn và những lời đe dọa

Hãng tin Reuters dẫn lời thủ lĩnh đối lập khác là ông IIya Yashin và cũng là bạn của chính trị gia Nemtsov cho biết trong thời gian qua, chính trị gia này nhận được rất nhiều lời đe dọa “sẽ bị giết” nhưng hầu hết đều nặc danh.

Tuy nhiên, các nguồn tin trong chính quyền Matxcơva khẳng định ông Nemtsov chưa bao giờ trình báo và yêu cầu cảnh sát bảo vệ mình trước những đe dọa trên.

Trả lời trên báo Nga, một nam phục vụ giấu tên ở nhà hàng Bosco, nơi ông Nemtsov cùng bạn gái Anna Duritskaya dùng bữa tối ngày 27-2 - cho biết bữa tối thịnh soạn của hai người thỉnh thoảng bị gián đoạn vì những cuộc điện thoại và một cuộc phỏng vấn từ một đài truyền thanh Ukraine.

Lúc đó, chính trị gia Nemtsov đã rất hào hứng khi trả lời đài truyền thanh này về cuộc tuần hành diễn ra trong ngày 1-3 mà ông và các lãnh đạo đối lập khác đã chuẩn bị từ trước nhằm kêu gọi “chấm dứt cuộc chiến cũng như công khai chỉ trích những chính sách của điện Kremlin đối với Ukraine”.

Ðến khoảng 23g cùng ngày, ông Nemtsov cùng cô Anna Duritskaya là những thực khách cuối cùng rời nhà hàng Bosco. Cặp đôi ra khỏi nhà hàng và đi bộ về căn hộ của ông Nemtsov cách đó khoảng 30 phút đi bộ.

Họ bước lên cầu Great Moskvoretsky để về nhà, nhưng ông Nemtsov đã không bao giờ đi qua được cây cầu này nữa. Những kẻ ám sát đã bắn ông gục ngay trên cầu. 

Chuẩn bị kỹ lưỡng

Hãng tin Interfax của Nga dẫn một nguồn tin giấu tên trong Ủy ban điều tra của Nga nhấn mạnh vụ ám sát đã được lên kế hoạch rất kỹ lưỡng.

Cụ thể, một kẻ “chỉ điểm” có thể đã theo dõi ông Nemtsov và bạn gái từ khi họ bước ra khỏi nơi ăn tối cho đến lúc họ vừa quẹo lên cầu Great Moskvoretsky. Tên này ra hiệu cho những kẻ ám sát xả súng vào họ.

RT cho biết thêm một camera an ninh của truyền hình TVC đã ghi lại được vụ ám sát. Ðoạn phim có độ phân giải thấp cho thấy hung thủ có lẽ đã đợi ông Nemtsov trên cầu thang bộ dẫn lên cầu. Hình ảnh trong đoạn phim cho thấy ông Nemtsov bị ám sát lúc 23g31 theo giờ Matxcơva.

Tuy nhiên, ngay khi súng nổ thì một chiếc xe dọn tuyết chạy ngang cầu đã che khuất hình ảnh của cả ông Nemtsov và bạn gái.

Các nhà điều tra cho biết hung thủ đã lái một chiếc xe Ford màu trắng vượt qua Nemtsov và bạn gái ngay khi họ vừa quẹo từ quảng trường Ðỏ hướng lên cầu. Chúng nổ sáu phát đạn từ một khẩu súng ngắn Makarov.

Ông Nemtsov bị trúng bốn phát vào lưng và một phát vào đầu khiến ông chết tại chỗ. Kẻ được cho là hung thủ sau đó đã chạy về phía chiếc xe hơi đậu trên cầu, cách hiện trường vài mét.

Hắn mở cửa leo vào ghế dành cho hành khách và chiếc xe rời khỏi hiện trường gây án ngay lập tức.