Phóng to

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh trong cuộc gặp tại Matxcơva ngày 21-10 - Ảnh: Reuters

Sáng qua, Thủ tướng Nga Dimitry Medvedev đã lên đường đi Bắc Kinh cho cuộc gặp cấp cao Nga - Trung diễn ra hôm nay. Cũng hôm qua tại Matxcơva, Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh có cuộc gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin với hi vọng thúc đẩy việc ký kết thỏa thuận về nhà máy hạt nhân cũng như tăng cường thúc đẩy quân sự giữa hai nước.

Thủ tướng Singh, trong chuyến công du nước ngoài quan trọng cuối cùng trước cuộc tổng tuyển cử vào năm tới, muốn tìm giải pháp cho các vấn đề với hai cường quốc lớn nhất ở khu vực. Thật ra cả Nga và Ấn Độ đều cố cân bằng mối quan hệ với nền kinh tế số 2 thế giới - Trung Quốc, giữa những lo ngại về an ninh và mục tiêu thúc đẩy hợp tác kinh tế.

Ở Matxcơva, mua sắm vũ khí là nội dung lớn trong chuyến thăm của ông Singh. Theo RIA Novosti, ông Singh đề xuất thuê của Nga thêm một tàu ngầm hạt nhân (sau tàu tấn công INS Chakra thuê năm ngoái). Theo hãng thông tấn này, Ấn Độ còn muốn hoàn tất hợp đồng mua tàu ngầm hạt nhân tấn công thế hệ Alfa (cũng ký từ thời Liên Xô nhưng chưa hoàn tất).

Một trong những dự án khác mà ông Singh muốn thúc đẩy là việc xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Kudankulam. Thỏa thuận xây dựng từng được ký giữa Ấn Độ và Liên Xô từ năm 1988, nhưng sau khi Liên Xô sụp đổ thì kế hoạch này trì hoãn mãi tới tận năm 2002. Hiện hai nước đang đàm phán về lộ trình xây dựng tiếp nhà máy này. Do người dân địa phương phản đối dự án khiến việc xây dựng ở đây bị ngưng suốt sáu tháng trong giai đoạn 2011-2012.

Ngoài ra, Nga cũng đang chuẩn bị bàn giao cho Ấn Độ một tàu sân bay do Nga đại tu trong ba tuần tới. Việc tăng cường hải quân của Ấn Độ là động thái dễ hiểu khi Delhi nhiều lần lên tiếng nói có lợi ích chiến lược tại biển Đông - khu vực Trung Quốc đang muốn độc chiếm. Không chỉ vậy, những lo ngại về phần biên giới trên bộ cũng là vấn đề lớn khi quân Trung Quốc vài lần trong năm vừa rồi hành quân ngay trên vùng đất tranh chấp giữa hai bên.

Trong hôm nay, ông Singh sẽ đến Trung Quốc với hi vọng thúc đẩy kinh tế, đồng thời ký thỏa thuận nhằm giảm căng thẳng vấn đề biên giới trên bộ giữa hai nước. Trước khi rời New Delhi, ông Singh thừa nhận Ấn Độ và Trung Quốc “vẫn còn những vấn đề lịch sử và những mảng còn lo ngại... Tôi sẽ trao đổi những vấn đề này như phần trao đổi chiến lược giữa các lãnh đạo với cái nhìn thẳng thắn và mong muốn giải quyết vấn đề”.

Về phần Nga dù nhiều lần tỏ ý nghi ngại về an ninh vùng Viễn Đông, Matxcơva vẫn hi vọng thuyết phục Bắc Kinh mua thêm khí đốt như một cách đối trọng với châu Âu - vốn căng thẳng với Kremlin quanh vấn đề giá và một loạt vấn đề khác. Phó thủ tướng Nga Dmitry Rogozin tuần trước đã có cuộc gặp người đồng nhiệm Trung Quốc ở Tây An, khẳng định phát triển hợp tác “thực dụng” là ưu tiên hàng đầu của Nga.

Về cuộc họp thường niên giữa lãnh đạo hai nước, ông Medvedev sẽ có đối thoại với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường. Phó thủ tướng Rogozin cho biết Trung Quốc là đối tác chiến lược quan trọng nhất của Nga lúc này và Matxcơva hi vọng Bắc Kinh tham gia phát triển cơ sở hạ tầng cũng như tăng cường đầu tư vào Nga.