Theo Reuters, ngày 13-4, chỉ vài giờ sau khi Bộ Tài chính Mỹ công bố danh sách 18 người Nga bị cấm nhập cảnh vào Mỹ và các tài sản của họ ở Mỹ có thể sẽ bị phong tỏa, Matxcơva đã công bố danh sách 18 người Mỹ bị cấm vào Nga.

Phóng to

Trong ảnh là phiên tòa xử Magnitsky tội trốn thuế tổ chức ngày 22-3 tại Matxcơva với lồng bị cáo trống rỗng vì bị cáo đã qua đời. Đây được xem là phiên tòa đầu tiên xử bị cáo đã chết tại Nga - Ảnh: Reuters

Trong thông cáo báo chí công bố kèm tên 18 người Mỹ “vi phạm nhân quyền”, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố: “Cuộc chiến danh sách như thế này không phải sự lựa chọn của chúng tôi nhưng chúng tôi không thể lờ đi sự đe dọa đó (từ Mỹ)”. Matxcơva cũng không quên nhắc lại rằng Washington, “do chịu sức ép của những nghị sĩ ghét Nga”, đã gây tổn hại đến quan hệ hai nước khi công bố trước bản danh sách chiếu theo đạo luật Magnitsky mà Quốc hội Mỹ đã thông qua tháng 12-2012.

Phản ứng của Nga được xem là khá quyết liệt vì trước đó Hãng tin Nga RIA Novosti dự báo Nga sẽ trả đũa trong vòng hai ngày. Sự cân nhắc hẳn do chuyến thăm Matxcơva trong hai ngày của cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Tom Donilon từ ngày 14-4 với nội dung khá quan trọng là thư mời của ông Obama với Nga nhằm khởi động lại cuộc đối thoại giữa hai cường quốc.

Bản danh sách từ phía Nga bao gồm những quan chức Mỹ có dính líu trong việc điều hành nhà tù Guantanamo tai tiếng về tra tấn tù nhân và những quan tòa từng kết tội tay buôn súng người Nga Viktor Bout (bị bắt tại Thái Lan).

Bản “danh sách đen” của Mỹ bao gồm 16 người Nga có liên quan đến cái chết hồi tháng 11-2009 của luật gia người Nga Sergei Magnitsky trong nhà giam của Nga trước khi được đưa ra xét xử về tội trốn thuế. Phía Mỹ cho rằng Magnitsky chết vì bị tra tấn trong khi Nga nói do “bệnh tim”. Sau vụ việc này, Quốc hội Mỹ đã gây áp lực để thông qua đạo luật Magnitsky. Luật gia Magnitsky làm việc cho quỹ đầu tư Hermitage Capital từng được xem là người phanh phui đường dây hối lộ trị giá 230 triệu USD liên quan các quan chức Bộ Nội vụ Nga.