Người dân New York co ro trong giá rét khủng khiếp - Ảnh: Reuters

CNN cho biết trong đơn kiện nộp lên ngày 9-1, thành phố cho biết đang gánh chịu các thiệt hại từ biến đổi khí hậu như xói mòn và triều cường, đối mặt với các đe doạ về tài sản, hạ tầng và sức khỏe, an toàn của người dân cũng như dễ bị tổn thương trước việc nước biển dân. 

Thành phố cho biết kế hoạch đối phó với những nguy cơ này có thể tốn đến hàng tỉ USD.

"Chúng tôi đưa cuộc chiến chống biến đổi khí hậu nhắm thẳng vào các công ty nhiêu liệu hoá thạch biết rõ tác động của nó và cố tình lừa dối công chúng để bảo vệ lợi nhuận.

Biến đổi khí hậu ngày càng tệ và giờ tất cả phụ thuộc vào các công ty nhiên liệu hóa thạch, những người mà lòng tham của họ đã đẩy chúng ta vào tình thế này, cùng chia sẻ chi phí giúp thành phố New York an toàn hơn".

Các công ty bị khởi kiện bao gồm năm ông lớn trong ngành là BP, Exxon Mobil, Chevron, ConocoPhillips và Shell. Đơn kiện cho biết 100 nhà sản xuất nhiên liệu hoá thạch chịu trách nhiệm cho gần 2/3 khí thải nhà kính kể từ cuộc cách mạng công nghiệp.

Thị trưởng thành phố, ông Bill de Blasio cũng tuyên bố "đã đến lúc để các ông lớn dầu mỏ nhận trách nhiệm về sự tàn phá mà họ làm ra". Ông Blasio đổ lỗi cho các công ty đã góp phần gây ra các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, như cơn bão tử thần Sandy 2012. 

Trước đó, nhiều địa phương của Mỹ như San Francisco, Oakland và Santa Cruz cũng nộp các đơn kiện tương tự.

Các công ty dầu mỏ chỉ trích đơn kiện của New York. "Giảm khí thải nhà kính là vấn đề toàn cầu đòi hỏi sự tham gia và hành động toàn cầu. Đơn kiện này không làm được điều đó" - tập đoàn Exxon Mobil phản pháo.

Ngoài việc khởi kiện, thành phố New York cũng tuyên bố loại các đầu tư nhiên liệu hóa thạch khỏi quỹ lương hưu 189 tỉ USD của mình trong 5 năm tới. "Đảm bảo hưu trí cho các cảnh sát, giáo viên và lính cứu hoả là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi, chúng tôi tin rằng tương lai tài chính của họ liên quan đến sự ổn định của hành tinh này" - kiểm soát viên Scott Stringer của thành phố New York cho biết.