Nam giới có 2 con, vợ qua đời được ưu tiên mua nhà ở xã hội

Đây là thông tin ông Lê Thanh Dũng - Cục trưởng Cục Dân số, Bộ Y tế - chia sẻ tại cuộc cung cấp thông tin báo chí về Luật Dân số ngày 7-11.

Theo ông Dũng, cho đến nay chưa có quốc gia nào trên thế giới có Luật Dân số, Việt Nam là quốc gia đầu tiên xây dựng dự luật này.

"Luật Dân số không thể bao phủ hết được mong muốn của hơn 100 triệu dân, nhưng hướng tới đáp ứng tối đa được nhu cầu của người dân", ông Dũng nhận định.

Ông Dũng cho hay trong dự thảo luật đã có nhiều chính sách duy trì mức sinh thay thế, đáp ứng dân số già,... Trong quá trình xây dựng luật, ban soạn thảo nhận được rất nhiều ý kiến đóng góp, chia sẻ để luật sớm đi vào cuộc sống.

Một trong những chính sách gây chú ý nhất là việc ưu tiên mua nhà xã hội.

"Trước đó, dự luật quy định phụ nữ sinh đủ hai con hoặc nam giới có hai con đẻ mà không có vợ hoặc vợ đã qua đời, được ưu tiên hưởng chính sách nhà ở xã hội nhằm giảm gánh nặng về nhà ở để tập trung chăm sóc, nuôi dạy con cái.

Sau đó nhiều ý kiến, người dân bình luận cho rằng vẫn có kẽ hở khi "nam giới ly hôn để mua nhà xã hội rồi kết hôn lại".

Để luật được ban hành không còn khoảng trống pháp lý, dự thảo mới nhất được chỉnh sửa đã quy định "nam giới 2 con đẻ, vợ qua đời" mới được ưu tiên mua nhà xã hội.

Đối với nam giới có 2 con đẻ mà không có vợ sẽ không được đề xuất ưu tiên như trước đó để đảm bảo các khoảng trống pháp lý liên quan", ông Dũng cho hay.

Nhiều chính sách hỗ trợ khác

Bà Đặng Quỳnh Thư, chuyên gia Cục Dân số, cũng cho hay dự luật xác định việc quyết định thời điểm, số con và khoảng cách sinh là quyền của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân, song Nhà nước khuyến khích duy trì mức sinh thay thế.

Theo đó, phụ nữ sinh con thứ hai được nghỉ thêm một tháng thai sản; nam giới được nghỉ thêm 5 ngày làm việc khi vợ sinh con. Phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi, phụ nữ dân tộc thiểu số và ở địa phương có mức sinh thấp được hỗ trợ tài chính theo chính sách của Nhà nước.

Dự luật cũng bổ sung quy định ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội đối với phụ nữ sinh đủ hai con, hoặc nam giới nuôi hai con mà vợ đã mất.

Bà Thư cho hay thực tế theo quy định hiện hành, phụ nữ đã nằm trong đối tượng ưu tiên mua nhà ở xã hội. Việc bổ sung vào dự thảo Luật Dân số để tăng khả năng tiếp cận cho các gia đình có đủ hai con, cũng là chính sách nhằm khuyến sinh.

"Hiện nay, có thể quỹ nhà ở xã hội còn ít, nhiều đối tượng ưu tiên nhưng vẫn khó tiếp cận. Tuy nhiên trong tương lai, quỹ nhà ở có thể nhiều hơn, khi đưa vào luật sẽ giúp sau này các gia đình sinh đủ hai con vẫn có cơ hội mua, thuê nhà ở xã hội", bà Thư cho hay.

Ngoài ra các địa phương được giao căn cứ điều kiện kinh tế - xã hội từng thời kỳ để quy định cụ thể, bảo đảm tính linh hoạt và phù hợp ngân sách. Thêm nữa là chính quyền có thể mở rộng các phúc lợi xã hội cho gia đình sinh đủ hai con như giảm học phí, ưu tiên dịch vụ giữ trẻ, hỗ trợ giáo dục mầm non.

"Các chính sách này nhằm khuyến sinh, giúp gia đình, vợ chồng, cá nhân có hai con sớm an cư, giảm bớt gánh nặng tài chính, tập trung cho việc chăm sóc, nuôi dạy con cái", bà Thư nói.

Đại diện Cục Dân số cũng cho hay mục đích ban hành luật nhằm tạo cơ sở pháp lý thống nhất, đồng bộ để góp phần thể chế hóa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng về dân số và khắc phục các hạn chế, tồn tại; đáp ứng yêu cầu công tác dân số phát triển trong tình hình mới.

Khuyến sinh qua nhà ở xã hội: Cần xem xét hài hòa nhiều mắt xích

Gắn ưu tiên nhà ở xã hội với gia đình sinh đủ 2 con có thể giúp giảm một nỗi lo lớn. Vấn đề nằm ở cách đưa ưu tiên vào hệ thống đã có.