Nakamura được kỳ vọng sẽ lật đổ Carlsen ở chính giải đấu do “vua cờ” tổ chức - Ảnh: St Louis Public

Giải cờ Magnus Carlsen Invitational đang gây sốt thể thao thế giới trong mùa đại dịch đã đi được hơn nửa chặng đường. Và Nakamura là người bám sát Carlsen nhất trên bảng xếp hạng.

Số 1 thế giới về cờ chớp

32 tuổi, Nakamura là kỳ thủ lớn tuổi nhất tham dự giải. Nếu xét ở bảng xếp hạng cờ tiêu chuẩn, kỳ thủ người Mỹ gốc Nhật này hoàn toàn lép vế trước 6 đối thủ Carlsen, Fabiano Caruana, Ding Liren, Ian Nepomniachtchi, Maxime Vachier-Lagrave và Anish Giri lần lượt xếp hạng 1, 2, 3, 4, 5 và 10 thế giới. 

Người cuối cùng - Alireza Firouzja năm nay mới 16 tuổi (xếp hạng 21 thế giới), được xem là một thần đồng có thể soán ngôi Carlsen trong tương lai. Nakamura vì vậy là kỳ thủ có vẻ "chìm" nhất ở giải đấu quy tụ toàn những ngôi sao.

Nhưng Carlsen có lý do để mời Nakamura tham dự giải đấu do anh lần đầu tổ chức: Nakamura từng leo lên vị trí số 2 thế giới vào năm 2015. 

Trước đó, anh từng lập kỷ lục nhận danh hiệu kiện tướng trẻ nhất thế giới khi mới 10 tuổi (kỷ lục đó sau này bị Nicholas Nip phá vỡ với 9 tuổi 11 tháng). 

Sự nghiệp của Nakamura đột ngột chững lại vào giai đoạn 2016-2017 và rồi anh văng khỏi top 10 thế giới khi những kỳ thủ trẻ tuổi hơn như Fabiano Caruana, Ding Liren trưởng thành.

Nhưng bất chấp phong độ sa sút, Nakamura lại chưa bao giờ đánh mất kỹ năng làm nên tên tuổi của mình: tư duy chớp nhoáng, khả năng đưa ra những quyết định thần tốc. 

Ở hai nội dung cờ nhanh (rapid chess) và cờ chớp (blitz chess), Elo của Nakamura chưa bao giờ xuống dưới mức 2800 kể từ năm 2013 và anh hiện là kỳ thủ số 1 thế giới ở bảng xếp hạng cờ chớp. 

Kỹ năng của Nakamura càng được tôi luyện khi anh thường xuyên tham gia các giải cờ online và Magnus Carlsen Invitational là một giải cờ nhanh thi đấu online.

Đến thời của cờ nhanh/cờ chớp

Những kỹ năng của Nakamura không thực sự được xem trọng trong làng cờ chuyên nghiệp vì cờ nhanh/cờ chớp vốn cũng không được đánh giá cao. 

"Nếu thi đấu cờ nhanh, một kỳ thủ có thể đánh mất thói quen tập trung vào một ván cờ nghiêm túc trong vài giờ đồng hồ. Đó là lý do vì sao các kỳ thủ nên hạn chế chơi cờ nhanh" - kỳ thủ từng giữ ngôi số 1 thế giới Vladimir Kramnik nói. 

Còn theo nhận xét của huyền thoại Anatoly Karpov: "Giống như những con chó đánh hơi lẫn nhau khi mới gặp nhau, các kỳ thủ có một nghi thức để làm quen: đó là ngồi xuống và đánh một ván cờ nhanh". Ngụ ý của Karpov: cờ nhanh không thực sự là một cuộc so tài chính thức. 

Trong khi đó, Bobby Fischer nói đơn giản: "Cờ nhanh giết chết tư duy của bạn".

Theo luật cờ tiêu chuẩn, mỗi kỳ thủ sẽ có tổng cộng 90 phút, cộng thêm 30 giây cho mỗi nước đi (nếu ván cờ có 40 nước đi, thời gian thi đấu vào khoảng 220 phút). 

Với cờ nhanh (theo như thể thức ở giải Magnus Carlsen Invitational), mỗi kỳ thủ chỉ có 15 phút và thêm 10 giây cho mỗi nước đi, tức ván cờ 40 nước kéo dài chưa đầy 45 phút, bằng khoảng 1/5 so với cờ tiêu chuẩn. 

Cờ chớp càng nhanh hơn, với khoảng 15 phút cho mỗi kỳ thủ và không có thêm thời gian cho mỗi nước hoặc 3 phút mỗi kỳ thủ và thêm 2 giây mỗi nước đi.

Để mường tượng, chúng ta có thể ví von cờ nhanh/cờ chớp với việc đặt Messi và Raheem Sterling vào một cuộc đua bóng tốc độ ở đường biên. Khi đó Messi cũng có thể bị đánh bại trong một cuộc đua thuần túy của tốc độ. 

Nhưng "thời thế tạo anh hùng" trong mùa dịch bệnh, khi mọi sự kiện thể thao tầm cỡ thế giới đều bị đình chỉ, ngay cả môn thể thao tiếp xúc trực tiếp như cờ vua cũng không ngoại lệ.

Việc giải cờ online Magnus Carlsen Invitational ra đời đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng. Nói vậy bởi các kỳ thủ hàng đầu thế giới giờ đây cũng hào hứng tham gia các giải đấu online và hầu hết diễn ra theo thể loại cờ nhanh hoặc cờ chớp. Điều này khiến đây là thời của "kỳ thủ có tốc độ nhanh nhất thế giới" Hikaru Nakamura.

Lê Quang Liêm hòa kỳ thủ vô địch châu Âu

TTO – Rạng sáng 27-3 (giờ VN), Lê Quang Liêm đã có ván hòa với kỳ thủ đương kim vô địch châu Âu người Nga Inarkiev Ernesto ở ván thứ 5 tại Giải cờ vua quốc tế Sharjah 2019 đang diễn ra tại UAE.