Các bộ phận của hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga được chuyển đến căn cứ không quân của Thổ Nhĩ Kỳ - Ảnh: AFP

"Mỹ và các đối tác F-35 khác nhất trí về quyết định đình chỉ Thổ Nhĩ Kỳ tham gia chương trình này và bắt đầu tiến trình chính thức loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình" - bà Ellen Lord, thứ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách mua sắm, công nghệ và hậu cần, nói trong cuộc họp báo ngày 17-7.

Bà Lord cho biết việc chuyển chuỗi cung ứng cho máy bay chiến đấu tối tân này sẽ tiêu tốn của Mỹ khoảng 500 - 600 triệu USD chi phí kỹ thuật phát sinh.

Thứ trưởng Lord cho biết hiện Thổ Nhĩ Kỳ đang sản xuất hơn 900 bộ phận của F-35. Chuỗi cung ứng này sẽ chuyển từ Thổ Nhĩ Kỳ sang các nhà máy chủ yếu ở Mỹ khi Mỹ loại bỏ các nhà cung cấp của Ankara.

Từ tuần trước, theo Reuters, Nga đã bắt đầu chuyển giao những bộ phận của hệ thống S-400 đến căn cứ không quân Murted ở ngoại ô tây bắc thủ đô Ankara bất chấp sự ngăn cản lẫn đe dọa trừng phạt trong nhiều tháng qua của chính quyền tổng thống Mỹ Donald Trump.

"Thổ Nhĩ Kỳ chắc chắn sẽ hối tiếc vì mất việc làm và các cơ hội kinh tế trong tương lai vì quyết định này. Nước này sẽ không còn nhận được hơn 9 tỉ USD trong dự án chia sẻ giữa Mỹ và các đối tác liên quan đến F-35" - bà Lord nhấn mạnh.

Mỹ và các đồng minh đang sử dụng chiến đấu cơ tàng hình F-35. Washington lo ngại việc triển khai S-400 cùng lúc với F-35 tại Thổ Nhĩ Kỳ sẽ cho phép Nga thu thập thông tin về hệ thống tàng hình của chiến đấu cơ này.

Ngoài ra, Washington đã dừng huấn luyện bay F-35 cho các phi công Thổ Nhĩ Kỳ. Bà Lord cho biết các phi công cùng những cá nhân liên quan của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ rời khỏi Mỹ trước ngày 31-7.

Chính quyền tổng thống Recep Tayyip Erdogan cũng sẽ không thể mua 100 chiếc F-35 như dự kiến.

Mặt khác Mỹ đang xem xét bán chiến đấu cơ tối tân này cho thêm 5 quốc gia khác bao gồm Romania, Hi Lạp và Ba Lan trong bối cảnh các đồng minh châu Âu củng cố sự phòng vệ để đối phó với một nước Nga đang tăng cường sức mạnh quốc phòng.

Ông Trump bực vì mất hợp đồng máy bay F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ

TTO - Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng sẽ là 'bất công' cho cả Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ khi Washington không thể bán cho Ankara các chiến đấu cơ F-35 trị giá hàng tỉ USD.