Mưa sao băng Eta Aquariids có nguồn gốc từ những mảnh vụn của sao chổi Halley - một trong những sao chổi nổi tiếng nhất với giới đam mê thiên văn. Có tên khoa học chính thức là 1P/Halley, sao chổi Halley quay quanh Mặt trời khoảng 76 năm một lần và đã trải qua hàng ngàn năm trên quỹ đạo hiện tại.

Theo Sky Earth, Eta Aquariids là một trong hai trận mưa sao băng xuất phát từ các mảnh vụn mà sao chổi Halley để lại. Trận thứ hai là mưa sao băng Orionids vào tháng 10.

Trái đất đi qua dải phân tán của sao chổi Halley 2 lần trong năm. Mỗi lần như vậy, những mảnh vụn này bốc cháy khi đi vào bầu khí quyển, tạo nên màn trình diễn ánh sáng ngoạn mục trên bầu trời.

Mưa sao băng Eta Aquariids được đặt theo tên của điểm bức xạ của nó trong chòm sao Bảo Bình, gần ngôi sao sáng Eta Aquarii.

Mưa sao băng Eta Aquariids thường xuất hiện vào đầu tháng 5 hằng năm. Năm nay, thời điểm lý tưởng quan sát sao băng là rạng sáng các ngày 4 đến 6-5. Đêm 5-5 rạng sáng 6-5 sẽ là cực đại của mưa sao băng lần này.

Sao băng Eta Aquariids không xuất hiện với tần suất đều đặn. Bạn có thể chờ đợi 15 phút và không thấy sao băng nào, sau đó 4 sao băng có thể xuất hiện cùng lúc.

Ở những khu vực Nam bán cầu như Úc, New Zealand, Eta Aquariids là một trong những trận mưa sao băng hoàn hảo nhất trong năm. Ở phía Bắc xích đạo, nhiều nơi khó quan sát Eta Aquariids hơn.

Trong thời gian cực đại, những khu vực ở Nam bán cầu có thể quan sát đến 30 vệt sao mỗi giờ, còn ở Bắc bán cầu thấp hơn nhiều.

Lý do là ở nhiều vị trí phía Bắc, điểm bức xạ của Eta Aquariids thường xuất hiện khi trời sáng. Do đó, trừ những vệt sao băng sáng nhất thì những vệt còn lại phần lớn đều không thể nhìn thấy trong ánh sáng buổi sớm.

Còn ở Nam bán cầu, điểm bức xạ thường xuất hiện vào khoảng 1h30 sáng đến 2h sáng theo giờ địa phương. Khi điểm bức xạ xảy ra sớm hơn, số lượng sao băng nhìn thấy cũng sẽ tăng lên.

Vào cực đại trong khoảng từ 1-2 giờ trước bình minh rạng sáng ngày 6-5, mưa sao băng Eta Aquariids có thể trình diễn từ 20-30 vệt sáng mỗi giờ.

Theo Science Alert, các nhà khoa học đã mô hình hóa xu hướng của Eta Aquariids trong vài thập kỷ qua và đã tìm được những dấu hiệu cho thấy mưa sao băng này sẽ gia tăng đáng kể trong năm 2024. Thậm chí mưa sao băng Eta Aquariids năm 2024 có thể mạnh nhất trong cả thế kỷ 21.

Ngắm mưa sao băng cuối cùng trong năm

Bầu trời sẽ rất thuận lợi cho những người yêu thích thiên văn ngắm đợt mưa sao băng cuối cùng của năm 2023.