Tàu cá giã cào đôi, một loại hình khai thác hiện nay theo kiểu tận diệt và là nguyên nhân gây bất ổn trong quá trình đánh bắt ở ngư trường Bình Thuận - Ảnh: ĐỨC TRONG

Ông Huỳnh Quang Huy, chi cục trưởng Chi cục Thủy sản kiêm chủ tịch Hội Nghề cá Bình Thuận - khẳng định nguồn lợi thủy sản ở các ngư trường đang cạn kiệt không phanh, trong đó ngư trường lớn Bình Thuận không nằm ngoài quy luật. 

Tại ngư trường Bình Thuận, trước đây tổng trữ lượng cá biển khoảng 220.000 - 240.000 tấn, khả năng khai thác 100.000 - 120.000 tấn/năm. Còn lại, trữ lượng các loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ trên 50.000 tấn, mực từ 10.000 - 15.000 tấn, tôm các loại có khoảng 1.000 - 1.200 tấn. 

Tuy nhiên, giai đoạn 2009-2015, trữ lượng nhóm cá, giáp xác, động vật chân đầu ở vùng biển ven bờ của tỉnh chỉ còn 30.718 tấn.

Nguyên nhân, ngoài yếu tố khí hậu thì việc đội tàu cá tăng nhanh trong khi phần đánh bắt kiểu tận diệt này khiến biển bị cạn kiệt, chất lượng cũng giảm.

"Nguyên tắc không được phép khai thác quá 55% trữ lượng thủy sản cho từng vùng. Nhưng hiện nay tàu cá ở ta khai thác trung bình 70-80%. Ví dụ một vùng biển có 300 con cá thì ta chỉ được phép khai thác 100 con, 100 con dành cho sinh sản và số còn lại là hao hụt tự nhiên. Nhưng ta lại khai thác khoảng 200 con trở lên" - ông Huy lý giải.

Theo ông Huy, trước đây vào mùa cá cơm, tàu cá khai thác cả tháng chưa hết "nhưng nay vài ba ngày đã không còn" mà con cá cũng "càng ngày càng nhỏ".

Vậy là, hệ quả đã có những người bán ghe tàu để trả nợ, trái với hình ảnh đi biển chỉ một chuyến là đã xây được nhà trước đây.

Về giải pháp, ông Huy cho rằng việc cấp bách là phải tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, và đó là một "xu hướng tất yếu". Lấy dẫn chứng một tàu cá ở Nhật Bản có công suất lớn gấp nhiều lần nhưng chỉ cần 2 lao động điều khiển máy móc, trong khi ở Việt Nam thì phải hơn 10 lao động.