Giảm xe máy - một trong những nguyên nhân ô nhiễm không khí - đang là thách thức đối với đời sống đô thị - Ảnh: Q.ĐỊNH

Liên tiếp nhiều sự kiện, hiểm họa môi trường sống khiến người dân lo âu. Nhà máy Rạng Đông cháy. Độc hại cỡ nào, có cần di dân khỏi vùng độc hại không? Người dân sống trong hoang mang khi phải chờ câu trả lời từ cơ quan chức năng. Và nhiều người (do không biết và cũng không được cảnh báo) vẫn hồn nhiên sinh sống bên cạnh mối nguy sức khỏe.

Câu chuyện Rạng Đông tạm lắng lại đến chuyện bầu trời sương khói, ô nhiễm không khí ở TP.HCM và Hà Nội. Mức độ đã đến cỡ nào, người dân phải làm gì? Vẫn không thể có câu trả lời nhanh hơn. Các trạm quan trắc không hoạt động hiệu quả và thiếu, quá thiếu những cảnh báo được phát đi từ cơ quan chức năng. Người dân mạnh ai nấy tự xử lý. 

Rồi những ngày mù sương qua, chuyện tạm lắng nhưng không khí không vì thế mà giảm ô nhiễm. Trông mong những giải pháp đồng bộ nhanh hơn từ chính quyền và cả từng người dân? Chờ đến bao giờ?

Đến câu chuyện người Hà Nội không có nước dùng khi nước sông Đà ô nhiễm. Vẫn phải mất mấy ngày mới biết nguyên nhân. Tôi đang sống ở TP.HCM, ba mẹ tôi ở Cần Thơ, bạn bè tôi ở các đô thị khác không khỏi lo âu khi nghĩ về nguồn nước nơi mình đang sinh sống. Ai cũng có thể (vô tình hay cố ý) xả bẩn ra sông, nếu vẫn thói quen đó, người ta xả những thứ cực kỳ độc hại xuống những con sông đang là nguồn cấp nước cho hàng triệu người đô thị... thì đó quả là thảm họa cuộc sống.

Một người bạn tôi hỏi cắc cớ: nước đầu nguồn dẫn về sông Sài Gòn một ngày nào đó nhiễm bẩn thì sao? Còn như ở ĐBSCL mấy năm nay kiệt nước thượng nguồn, có người đã đi xa hơn về phía đầu nguồn (An Giang, Đồng Tháp) để nuôi cá và xả nước xuống hạ nguồn... Câu chuyện xả thải ở sông Đà, thêm một lời cảnh tỉnh ý thức về an toàn nguồn nước. Giật mình rồi làm gì để bảo vệ nguồn nước ăn uống, tắm giặt hằng ngày?

Không quá bi quan nhưng trước thực tế ô nhiễm từ không khí đến nguồn nước và các kiểu hóa chất độc hại bủa vây, người dân không khỏi lo lắng, bất an. Càng lo lắng hơn khi mỗi lần có sự cố lại phải hoang mang chờ đợi hàng tuần để được biết nguyên do, biết được thì chuyện đã rồi! Tôi rùng mình không dám nghĩ đến một thứ ô nhiễm nghiêm trọng hơn chẳng may xảy đến lúc nào đó...

Người dân sẽ an lòng hơn nếu họ hiểu câu chuyện và được thông tin cảnh báo sớm nhất, rõ ràng nhất. Kèm theo đó cần có sự phản ứng nhanh hơn từ chính quyền và cơ quan chức năng trước chuyện an nguy sức khỏe (thậm chí là sống - chết) của người dân.

Đọc Tuổi Trẻ ngày 21-10, tôi ấn tượng với cách báo đặt vấn đề môi trường và sự thức tỉnh về những nguy hại từ ô nhiễm môi trường lên bàn Quốc hội kỳ họp này. Người dân cần cơ quan chuyên ngành có thể có câu trả lời nhanh nhất về những sự cố về không khí, nguồn nước và các mối hiểm họa khác. Không thể như những việc đã qua, sự cố xảy ra, ai nấy mù tịt thông tin, trách nhiệm không thuộc về ai và nhiều khi không thể khắc phục hậu quả!

Hôm nay Quốc hội khai mạc kỳ họp thứ 8: Cần bàn vấn đề môi trường

TTO - Ngay trước kỳ họp Quốc hội, nhiều đại biểu Quốc hội, chuyên gia chia sẻ với Tuổi Trẻ những quan điểm, bức xúc trước nạn ô nhiễm môi trường, quy hoạch...