Theo Hãng tin Reuters, Thượng viện Mexico ngày 11-12 đã thông qua dự luật áp thuế nhập khẩu mới với mức từ 5% đến 50% đối với hơn 1.400 mặt hàng đến từ các quốc gia châu Á không có hiệp định thương mại với Mexico, bất chấp sự phản đối từ Trung Quốc và doanh nghiệp trong nước.

Dự luật nhận được 76 phiếu thuận, 5 phiếu chống và 35 phiếu trắng, và sẽ bắt đầu có hiệu lực từ năm 2026.

Giảm áp lực ngân sách

Theo văn bản đã được thông qua, thuế mới sẽ áp lên nhiều nhóm hàng hóa như ô tô, linh kiện, dệt may, quần áo, kim loại, nhựa và thép - trong đó hàng hóa từ Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Thái Lan và Indonesia nằm trong nhóm chịu ảnh hưởng nặng nhất.

Phần lớn sản phẩm sẽ chịu mức thuế tối đa 35%, trong khi ô tô Trung Quốc sẽ đối mặt với mức thuế cao nhất 50%.

Trung Quốc hiện là nhà cung cấp ô tô lớn thứ hai cho Mexico, chiếm tới 20% thị phần ngành. Các quan chức Mexico cùng hiệp hội sản xuất ô tô trong nước ủng hộ biện pháp tăng thuế, cho rằng nó sẽ giúp bảo vệ ngành xe hơi nội địa - lĩnh vực then chốt của nền sản xuất Mexico.

Chính phủ Mexico ước tính dự luật mới sẽ tạo thêm khoảng 3,76 tỉ USD doanh thu trong năm tới, giúp giảm áp lực ngân sách quốc gia.

Đề xuất được đưa ra vào tháng 9 và từng bị trì hoãn do các nước châu Á và nhóm doanh nghiệp Mexico vốn phụ thuộc vào nguồn linh kiện giá rẻ từ khu vực này phản đối. Nhiều nhà sản xuất cảnh báo chi phí tăng cao có thể làm trầm trọng thêm lạm phát, cũng như ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng trong nước.

Áp lực từ Mỹ

Tuy nhiên, bối cảnh chính trị - đặc biệt là các cuộc đàm phán thương mại căng thẳng giữa Tổng thống Claudia Sheinbaum và Tổng thống Mỹ Donald Trump - được cho là động lực đằng sau buộc Mexico siết chặt nhập khẩu từ châu Á.

Giới phân tích cho rằng Mexico kỳ vọng việc áp thuế với hàng Trung Quốc sẽ góp phần giảm căng thẳng với Washington, giữa lúc Mỹ đang áp mức thuế nặng với thép và nhôm Mexico.

Mặc dù bà Sheinbaum đã công khai bác bỏ việc dự luật được triển khai nhằm "chiều lòng" Mỹ, cách tiếp cận thuế quan của bà được đánh giá là tương đồng với chiến lược thương mại cứng rắn của ông Trump.

Ngoài việc nâng thuế, cơ quan lập pháp Mexico còn thông qua một điều khoản cho phép Bộ Kinh tế toàn quyền điều chỉnh thuế nhập khẩu khi cần thiết, nhằm đảm bảo nguồn cung hàng hóa thiết yếu trong điều kiện cạnh tranh.

Công cụ linh hoạt này được xem là bước chuẩn bị quan trọng trước kỳ rà soát hiệp định thương mại USMCA giữa Mexico, Mỹ và Canada vào năm tới.

Hãng tin Bloomberg nhận định cách tiếp cận của bà Sheinbaum phù hợp với những lo ngại của Mỹ về việc Trung Quốc chuyển hàng thông qua các nước thứ ba để né thuế, và cũng theo sau động thái của Canada khi nước này áp thuế tương tự với xe điện, thép và nhôm Trung Quốc vào năm ngoái.

Giới chức Trung Quốc đã chỉ trích mạnh mẽ các mức thuế mới của Mexico, gọi đây là biện pháp vô lý và gây tổn hại quan hệ thương mại.

EU, Mexico chật vật trước thuế mới của ông Trump

Tuyên bố áp thuế 30% đối với hàng hóa từ EU và Mexico của Tổng thống Mỹ Donald Trump dường như là 'tin buồn' đối với cả EU và Mexico, buộc họ phải chạy nước rút để xoay chuyển tình thế trước 1-8.