Tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9 diễn ra chiều 6-9, nhiều câu hỏi của phóng viên đặt ra liên quan đến kết quả xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam và các nước bị áp thuế đối ứng của Mỹ. 

Nhiều ngành hàng tỉ USD tăng trưởng mạnh

Trả lời, ông Nguyễn Sinh Nhật Tân - Thứ trưởng Bộ Công Thương - cho hay trong tháng 8, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 83,06 tỉ USD, tăng 16%; tính chung 8 tháng đạt 597,93 tỉ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ, duy trì xuất siêu.

Trong đó, xuất khẩu 8 tháng ước đạt khoảng 306 tỉ USD, vượt chỉ tiêu tăng trưởng. Bình quân hằng tháng đạt khoảng 38,2 tỉ USD song tháng 7 và 8 đạt trên 42 tỉ USD - mức kim ngạch xuất khẩu tháng cao nhất từ trước đến nay.

Theo ông Tân, kim ngạch xuất nhập khẩu tăng mạnh ở hai nhóm hàng chính là nhóm nông sản, thủy sản và công nghiệp chế biến. Đơn cử như cà phê đạt 1,4 triệu tấn với 6,5 tỉ USD; hạt tiêu ước đạt 3,3 tỉ USD, tăng 17,9%; thủy sản ước đạt 7,16 tỉ USD, tăng 13,5%. 

Sản phẩm công nghiệp như máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện ước đạt 66,9 tỉ USD; nhựa đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận ước đạt khoảng 5,5 tỉ USD, tăng 121,8%; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng ước đạt 37,4 tỉ USD, tăng 13,8%. 

Các mặt hàng chủ lực khởi sắc như dệt may ước đạt 26,5 tỉ USD, tăng 8,5%; giày dép ước đạt 16,1 tỉ USD, tăng 7,2%. 

Các phương tiện vận tải, phụ tùng ước đạt 11,4 tỉ USD; gỗ và sản phẩm gỗ ước đạt 11,1 tỉ USD... đóng góp mức tăng trưởng cao là 14,8%, đạt mục tiêu đề ra.

Với mục tiêu xuất khẩu bình quân 12%/năm là mục tiêu cao, ông Tân cho hay mỗi tháng cần xuất khẩu được 37,9 tỉ USD song hiện mức đạt được cao hơn. 

Với tình hình sản xuất, xuất khẩu cuối năm nhiều thuận lợi hơn, Bộ Công Thương đưa ra các giải pháp như thúc đẩy và hỗ trợ doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng khai thác hiệu quả các thị trường, tìm kiếm các thị trường mới, đặc biệt thị trường tiềm năng mới nổi.

"Chúng ta sẽ tiếp tục đa dạng các hình thức xúc tiến thương mại, trong đó có cả hoạt động xúc tiến nhập khẩu để đa dạng nguồn nguyên liệu. Tăng cường cảnh báo sớm rủi ro, đồng hành với doanh nghiệp khi phát sinh các vụ kiện trong nước và nước ngoài. Hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua các rào cản thương mại mới tại các thị trường xuất khẩu, gắn đàm phán với các nước để làm sao xóa bỏ hàng rào phi thuế quan" - ông Tân nói. 

Giải ngân đầu tư công đạt tốc độ cao song vướng mắc do chính quyền hai cấp

Về thúc đẩy giải ngân đầu tư công, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương cho hay trong 8 tháng đầu năm tổng số vốn thực hiện gần 410.000 tỉ đồng - cho thấy sự chuyển biến rõ rệt so với giai đoạn trước và rất tích cực khi tốc độ giải ngân cao hơn hẳn.  

Ví dụ, cùng kỳ năm 2024, giải ngân đạt 40,4%, trong khi năm nay cao hơn, chênh lệch khoảng 135.000 tỉ đồng. Song để đạt mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch cả năm, ông Phương cho rằng cần tập trung tháo gỡ các vướng mắc. 

Cụ thể là tháo gỡ vướng mắc triển khai trong mô hình chính quyền hai cấp, khi một số xã chưa kịp kiện toàn ảnh hưởng đến triển khai. Tiến hành rà soát điều chỉnh dự án phù hợp mô hình mới khi có một số dự án cấp huyện thực hiện phải chuyển sang đơn vị khác. 

Cùng đó là giải quyết vướng mắc về phân bổ vốn với lượng vốn ngân sách Trung ương chưa phân bổ, ước tính khoảng 38.500 tỉ đồng. Hiện còn 18/42 bộ ngành, cơ quan Trung ương và 29/34 địa phương chưa phân bổ hết, khiến dự án chưa được phê duyệt. 

Việc sắp xếp lại bộ máy hành chính, theo ông Phương cũng ảnh hưởng một phần vấn đề này, dẫn đến mất thêm thời gian để ổn định và rà soát lại danh mục đầu tư. Hoặc có dự án sau khi đánh giá lại phải thay đổi chủ đầu tư, chuyển đổi công năng, tạm dừng triển khai, ảnh hưởng thời gian, tiến độ duyệt dự án. 

Ngoài ra là tồn tại về thể chế, pháp luật, yêu cầu hoàn thiện và hướng dẫn thực thi các luật như Luật Đầu tư công. Công tác tổ chức thực hiện có vướng mắc liên quan tới giải phóng mặt bằng, biến động giá nguyên vật liệu, vướng mắc trong thủ tục, ảnh hưởng thời tiết. 

Để tháo gỡ các vướng mắc, ông Phương cho hay Chính phủ đã có chỉ đạo tháo gỡ cụ thể, khắc phục khó khăn, hoàn thiện các văn bản để sớm áp dụng ngay. Bộ cũng đề nghị địa phương rà soát cán bộ, sử dụng vốn, tháo gỡ thủ tục để đẩy nhanh tiến độ. 

Tích cực tìm thị trường mới cho gạo xuất khẩu

Bộ Công Thương khuyến cáo doanh nghiệp xuất khẩu gạo cần tích cực, chủ động tìm kiếm thị trường mới để xuất khẩu, đồng thời tiếp tục tăng mua gạo dự trữ nhằm ổn định giá lúa, hỗ trợ nông dân trồng lúa.