Từ nhạc gospel, R&B đến rock và country, những "giọng ca nhân tạo" đang chứng minh rằng âm nhạc AI tạo ra đã vượt khỏi ranh giới của trí tưởng tượng.

Âm nhạc AI xâm chiếm bảng xếp hạng

Một trong những trường hợp nổi bật là Xania Monet, nhân vật avatar do nhạc sĩ Mississippi Telisha "Nikki" Jones tạo ra bằng nền tảng Suno. Jones viết phần lớn ca từ, còn nền tảng Suno và các công cụ AI khác tham gia tạo giai điệu, hòa âm và giọng hát. 

Monet đã lọt vào nhiều bảng xếp hạng: Hot Gospel Songs (đỉnh #3), hot R&B Songs, R&B Digital Song Sales (từng lên #1) và thậm chí trở thành nghệ sĩ AI đầu tiên debut trên bảng xếp hạng phát thanh (Adult R&B Airplay). 

Danh mục nhạc của Monet đã đạt hàng chục triệu lượt stream và giúp dự án nhận được nhiều đề nghị hợp đồng lớn.

Đầu tháng này, Billboard ước tính rằng năm bài hát của cô đã thu về 52.000 đô la chỉ sau hơn hai tháng.

Theo Billboard, còn có nhiều dự án AI hoặc AI-assisted khác cũng vừa xuất hiện trên bảng xếp hạng trong các tuần gần đây.

Điển hình như Unbound (rock), Enlly (blues), Juno (contemporary Christian) và Breaking Rust (country), với số liệu downloads và streams được Luminate xác nhận (mốc 1.000 - 2.000 downloads cho các ca khúc debut, hàng triệu lượt stream trong tổng thể). 

Điều đáng chú ý là ít nhất một nghệ sĩ AI đã debut trong mỗi tuần trong chuỗi thời gian được thống kê.  

Ai kiểm tra AI?

Việc phân biệt âm nhạc AI hay do con người làm càng ngày càng khó, nên Billboard cho biết họ đã dùng nhiều cách để xác minh, trong đó có việc tham chiếu tới công cụ phát hiện AI của nền tảng Deezer. 

Deezer phát triển bộ công cụ nhận diện và bắt đầu gắn nhãn các nội dung được xác định là do AI tạo ra.

Đồng thời nền tảng này đã loại bỏ các bản nhạc bị xem là "được tạo ra hoàn toàn bằng AI" khỏi thuật toán đề xuất và playlist biên tập để hạn chế gian lận và tràn nhiễu nội dung.

Deezer báo cáo rằng tỉ lệ bản nhạc AI trong luồng gửi đến nền tảng đã tăng nhanh trong năm 2025, từ khoảng 10% các bản nhạc được phát hiện vào đầu năm, tăng lên mức cao hơn trong các báo cáo sau đó.

Nền tảng đã mô tả nhiều trường hợp stream bị thao túng là gian lận, buộc họ phải triển khai biện pháp chặn để bảo vệ quyền lợi nghệ sĩ thật. 

Những công cụ như vậy hiện được xem là nguồn tham chiếu quan trọng để báo chí và các nền tảng xếp hạng kiểm chứng khi đối mặt với làn sóng nội dung do AI tạo ra.

Tương lai thị trường âm nhạc?

Sự xuất hiện ồ ạt của nghệ sĩ AI đặt ra những câu hỏi lớn: ai được hưởng tiền bản quyền khi ca khúc do mô hình AI tạo giọng và nhạc? 

Mức độ minh bạch trong mô tả nghệ sĩ trên các dịch vụ nghe nhạc (DSP) có đủ để phân biệt "chiến lược kinh doanh đặt trí tuệ nhân tạo (AI) làm cốt lõi" hay "có sự hỗ trợ của con người"?

Và quan trọng hơn, liệu AI có vô tình tạo ra một nền âm nhạc bão hòa, đẩy các nghệ sĩ con người ra rìa, hay mở ra cơ hội sáng tạo mới cho nghệ sĩ và nhà sản xuất? 

Dù vậy thực tế không thể phủ nhận là âm nhạc AI đã "đi trên bảng xếp hạng" và có khả năng tiếp tục gia tăng hiện diện nếu xu hướng tải lên và sáng tác bằng công cụ AI không bị kiểm soát chặt hơn. 

Với việc nền tảng như Deezer đã triển khai công cụ phát hiện và Billboard chủ động kiểm chứng, ngành công nghiệp âm nhạc đang dần thiết lập những luật chơi mới nhưng quá trình này nhiều khả năng sẽ đầy tranh luận và cần thêm thời gian để cân bằng lợi ích giữa công nghệ và nghệ sĩ con người.

'Khiếp đảm' vì sự hoàn hảo của âm nhạc AI

Không sân khấu, không biểu diễn nhưng những ban nhạc "ảo" vẫn đang gây sốt, sự xuất hiện của họ buộc giới âm nhạc phải tự hỏi: Nghệ sĩ còn là ai trong kỷ nguyên AI?