Công nghệ đang tạo ra những cơ hội và thách thức tại Đông Nam Á. Trong ảnh: các bạn trẻ VN dùng smartphone - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Singapore đứng thứ hai với 3,2% GDP. Tuy nhiên, Indonesia là nước có tốc độ phát triển nhanh nhất và dự kiến đạt 100 tỉ USD vào năm 2025.

Tạo 1,7 triệu việc làm mới

Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam là đối tượng chính của nghiên cứu này. Theo đó, nền kinh tế Internet tại Đông Nam Á dự kiến vượt 240 tỉ USD và tạo 1,7 triệu việc làm toàn thời gian vào năm 2025, gấp 3 lần so với năm 2018.

Ngoài ra, số người làm việc bán thời gian, hoặc tự do trong nền kinh tế Internet cũng tăng từ 4 triệu hiện nay lên 12 triệu người. Trong tổng số đó bao gồm 200.000 công việc kỹ năng cao trong các lĩnh vực như phần mềm, tiếp thị số, khoa học dữ liệu... có mức lương thường cao hơn đến 5 lần lương trung bình tại khu vực.

Đông Nam Á cũng đang đẩy mạnh đầu tư vào kinh tế Internet, với tổng nguồn vốn đã tăng thêm 24 tỉ USD trong ba năm qua và ước tính thu hút 40-50 tỉ USD đầu tư vào năm 2025 để phát triển ngành kinh tế tiềm năng này.

Thời gian qua, dòng đầu tư chủ yếu rót vào các dịch vụ gọi xe hay thương mại điện tử, chiếm khoảng 20 tỉ USD. Thương mại điện tử là lĩnh vực phát triển nhanh nhất của kinh tế Internet với tốc độ tăng trưởng 100% mỗi năm, hơn 120 triệu người mua và dự kiến đạt 100 tỉ USD trong vài năm tới.

Trong khi đó, lĩnh vực gọi xe, bao gồm vận chuyển và giao hàng, sẽ đạt 7,7 tỉ USD vào cuối năm nay và tăng gấp 5 lần vào năm 2025.

Ngoài ra, các công ty khởi nghiệp tại khu vực cũng bắt đầu nhận được nhiều đầu tư hơn trong các giai đoạn ban đầu. Khu vực đã chứng kiến sự phát triển kinh ngạc của những công ty khởi nghiệp như Grab, Go-Jek, Lazada. Đầu tư cũng rót vào các mảng khác của kinh tế Internet như kỹ thuật tài chính, giáo dục, chăm sóc y tế...

Nhiều thách thức

Nhưng Đông Nam Á và cũng như nhiều nơi trên thế giới đang cùng đối diện với những thách thức từ kinh tế số là nâng cấp kỹ năng của lực lượng lao động và thích nghi với sự thay đổi chóng mặt của công nghệ.

Theo Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF), bên cạnh sự cạnh tranh của tự động hóa, người lao động tại khu vực đối mặt với thách thức phải được đào tạo cho các công việc mới, trong khi kỹ năng của lao động trong lĩnh vực kỹ thuật số tại Đông Nam Á "chưa đủ tốt để nắm bắt cơ hội".

"Để chuẩn bị cho người dân cạnh tranh được trong nền kinh tế kiến thức, cần một mô hình giáo dục - đào tạo và một mô hình học tập suốt đời - chuyên gia Jan Thomas của Đại học Massey, New Zealand, nói - Cách mạng công nghiệp 4.0 tạo ra những công việc và ngành công nghiệp mới, điều này đòi hỏi sự tiếp nhận công nghệ và nâng cấp kỹ năng không ngừng nghỉ để bắt kịp sự thay đổi".

Hàng loạt "ông lớn" công nghệ như Google, Microsoft, Cisco Systems... cam kết sẽ giúp đào tạo 20 triệu người tại Đông Nam Á vào năm 2020. Đây là một phần trong sáng kiến Tầm nhìn kỹ năng số ASEAN 2020 được WEF công bố ngày 19-11.

"Cuộc cách mạng công nghiệp thứ tư đang diễn ra ngày càng nhanh và thay đổi những kỹ năng mà người lao động cần để làm việc trong tương lai" - lãnh đạo WEF phụ trách châu Á - Thái Bình Dương Justin Wood nói.