Trong suốt thời gian ấy, tùy theo điều kiện kinh tế và xã hội của đất nước mà công tác nghiên cứu khoa học công nghệ có vị trí “nặng” hay “nhẹ” khác nhau.Nhưng nhìn chung rất khó thực hiện công tác nghiên cứu khoa học - công nghệ ở nước ta.

Nghĩ lại, chỉ có những người đam mê khoa học mới đeo đuổi sự nghiệp nghiên cứu mà thôi! Và cũng có thể họ còn hi vọng mang những ý tưởng mới được nung nấu từ thầy hướng dẫn và môi trường làm việc trong những năm tháng học tập ở nước ngoài về thực hiện trong nước. Không ít trong số họ đã bị vỡ mộng.

Trong nền kinh tế thị trường gần đây vấn đề nghiên cứu khoa học công nghệ lại càng méo mó và biến hình.

Công việc phải “lại quả” hay thậm chí do điều kiện “cơm áo gạo tiền” mà một số cán bộ khoa học có trình độ và năng lực (nhưng không biết “đưa đúng chỗ, câu đúng người”) phải cam chịu “kiếp làm thuê” cho những “cai thầu” không phải là người làm khoa học!

Cũng cần chỉ ra một điều mà tôi thấy cấp trên và báo chí ít đề cập: Vì sao các doanh nghiệp nhà nước ít quan tâm và đầu tư nghiên cứu để phát triển doanh nghiệp mình?

Theo tôi, có lẽ phải tìm nguyên nhân từ lợi ích của người đứng đầu doanh nghiệp. Liệu sắp đến họ có còn lãnh đạo doanh nghiệp nữa không, nên tìm cách “tận thu” từ những ngày tại vị chứ!

Ví dụ đầu tư nghiên cứu nhằm giảm giá thành hoặc nâng cao chất lượng và doanh nghiệp sẽ có lợi nhuận cao hơn nhưng điều này có thể xảy ra rủi ro là không đạt được ý định.

Lãnh đạo doanh nghiệp tìm con đường khác: bỏ tiền ra để “quan hệ” với các quan chức có liên quan đến giá thành và chất lượng sản phẩm, cuối cùng sản phẩm xấu và đắt vẫn được thanh toán, vẫn bán được hàng, lợi nhuận thu về có khi còn lớn hơn so với đầu tư cho nghiên cứu, vậy quan chức doanh nghiệp ấy chọn con đường nào?

Khi tính cạnh tranh trên thị trường bị thui chột và chính sách của Nhà nước luôn được hô to bằng khẩu hiệu thì vị trí của khoa học công nghệ chưa thể và không bao giờ trở thành một trong những động lực để phát triển xã hội và kinh tế.