Hình ảnh chụp từ máy bay không người lái của quân đội Ý cho thấy vị trí của IS ở Syria bị đánh bom - Ảnh: Reuters

Trong năm qua, IS tuyên bố thành lập nhà nước tại Iraq và Syria, chiếm giữ các thành phố lớn như Mosul và Raqqa, đồng thời mở rộng phạm vi hoạt động ra ngoài Trung Đông với các cuộc tấn công khủng bố ở Ai Cập và Pháp. Tuy nhiên thế và vận của IS đang thay đổi.

“Trong vài tháng qua, các lực lượng của IS tại hầu hết vị trí ở Iraq và Syria đều bị dồn vào thế thủ - AFP dẫn lời chuyên gia Iraq Hisham al-Hashimi - IS đã đánh mất đà tấn công”.

Bị đẩy lùi ở nhiều mặt trận

Dù khởi đầu chậm chạp, nhưng chiến dịch không kích của phương Tây và Nga đang gây sức ép lớn lên IS. Gần đây, Anh và Pháp đều đã tham gia không kích hàng loạt vị trí của IS ở Syria. Từ ngày 30-9, Nga cũng liên tục dội bom phá hủy nhiều doanh trại, phương tiện và cơ sở hạ tầng dầu khí của IS.

“Hơn nữa, kho hậu cần của IS đang cạn. Nhiều tuyến đường tiếp tế của bọn chúng đã bị cắt đứt trong thời gian qua” - chuyên gia al-Hashimi nhấn mạnh.

Ở Iraq trong vài tháng qua IS đã mất quyền kiểm soát thị trấn Baiji và nhà máy lọc dầu lớn gần đó, cũng như thị trấn Sinjar. Như vậy đường tiếp tế quan trọng của IS giữa Iraq và Syria đã bị cắt đứt.

Tại Syria, lực lượng IS bị đẩy lùi ở nhiều vùng lãnh thổ thuộc tỉnh Hasaheh thuộc vùng đông bắc. Tại đây liên quân người Kurd và Ả Rập đang chiếm thế thượng phong.

“IS đang bị tấn công từ mọi hướng bởi nhiều kẻ thù khác nhau” - chuyên gia về Syria Fabrice Balanche khẳng định.

Đơn vị Bảo vệ người Kurd (YPG) thuộc miền đông bắc Syria và lưc lượng người Kurd tại Iraq, được sự hỗ trợ của không quân Mỹ, đang dồn ép IS dữ dội tại khu vực biên giới Syria - Iraq. Trong khi đó, quân đội Syria với sự hỗ trợ của không quân Nga đang đẩy lui IS ra khỏi tỉnh miền bắc Aleppo và tỉnh miền trung Homs.

“IS đang bị dồn vào thế thủ và chỉ có thể tổ chức các đợt tấn công quy mô cục bộ” - chuyên gia  Balanche nhấn mạnh. Hiện IS đang dựa vào vùng của người Ả Rập Sunni quanh sông Euphrates tại Syria và biên giới phía tây bắc Iraq.

Nhưng vẫn rất nguy hiểm

Dù vậy các nhà phân tích cảnh báo IS vẫn còn nhiều sức mạnh đáng sợ. “Đúng là IS đang thoái lui nhưng chúng vẫn thu hút hàng nghìn tay súng nước ngoài và cho thấy chúng có thể tấn công khủng bố ở bất kỳ đâu” - chuyên gia Karim Bitar thuộc Viện Các vấn đề chiến lược và quốc tế quả quyết.

Theo nghiên cứu của hãng tư vấn Mỹ Soufan Group, năm nay IS thu hút khoảng 27.000 tay súng nước ngoài đến Iraq và Syria, cao gấp đôi năm ngoái. Trong số đó, khoảng 20-30% đang trên đường về nước. Và đây sẽ là những kẻ thực hiện tấn công khủng bố ở ngoài Trung Đông.

Chuyên gia al-Hashimi lo ngại với việc bị dồn ép ở Syria và Iraq, IS sẽ tăng cường tấn công khủng bố tại phương Tây để gây bất ổn, đổ dầu vào lửa căng thẳng giữa người Hồi giáo và phương Tây.

“Không có khả năng bắn máy bay liên quân, nhưng IS sẽ tổ chức tấn công khủng bố ở các nước liên minh như Pháp, qua đó gây bất ổn và giành chiến thắng trên mặt trận tuyên truyền” - chuyên gia Balanche nhận định.

Và khi đó, IS sẽ càng có thêm cơ hội thu hút các tay súng nước ngoài.