BS.CK2 Nguyễn Thị Thanh từng tu nghiệp tại Pháp, hiện là Trưởng khoa Nội 1 - BV Nhi đồng 2. BS đã có hơn 20 năm gắn bó với các bệnh nhi

Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, các chuyên gia thường khuyên bố mẹ nên áp dụng các biện pháp không dùng thuốc để chăm sóc cho trẻ và chỉ dùng thuốc nếu những biện pháp này không hiệu quả.

PV: Thưa bác sĩ, bác sĩ có thể tư vấn một số biện pháp chăm sóc không dùng thuốc để giúp giảm ho trong các bệnh đường hô hấp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ?

BS: Khi bị ho, chúng ta có thể dùng thuốc không kê đơn để giảm triệu chứng. Nhưng nhiều thuốc ho có chống chỉ định với trẻ dưới 2 tuổi do chúng có thể gây ra những phản ứng phụ nghiêm trọng, thậm chí là đe dọa tính mạng.

Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị các bệnh đường hô hấp có kèm theo ho, bố mẹ có thể tham khảo một số biện pháp không dùng thuốc sau:

- Nhỏ nước muối sinh lý vào mũi: nhiều trường hợp trẻ bị ho kèm tăng tiết nước mũi gây khó thở, ảnh hưởng đến giấc ngủ và khiến trẻ khó chịu khi ăn. Nhỏ nước muối sinh lý vào mũi có thể giúp giảm chất nhầy trong mũi và giảm sưng đường hô hấp và giúp trẻ ho dễ hơn và dễ tống đờm ra hơn. Với trẻ sơ sinh, bố mẹ có thể sử dụng dụng cụ hút mũi.

- Cho trẻ uống nhiều nước hơn: bổ sung nước có thể giúp giảm chất nhầy ở mũi và đường hô hấp, trẻ sẽ đỡ khó thở và ho cũng dễ dàng hơn. Có thể cho trẻ dùng các loại đồ uống như nước, nước trái cây, sữa. Bên cạnh đó những thức uống ấm như súp gà, socola nóng cũng giúp dịu cổ họng. Lưu ý, với trẻ dưới 6 tháng tuổi thì chỉ nên cho bú sữa mẹ.

- Dùng một lượng nhỏ mật ong: mật ong giúp làm dịu họng và giảm ho. Có thể cho trẻ uống ½ muỗng cà phê mật ong trước khi đi ngủ. Nhưng lưu ý là không nên dùng biện pháp này cho trẻ dưới 1 tuổi.

- Nâng cao đầu khi nằm: có thể cho trẻ dùng một chiếc gối cao hơn hoặc kê thêm một chiếc khăn vào gối để nâng đầu cao hơn, điều này sẽ giúp trẻ thở dễ dàng hơn và ho cũng sẽ giảm.

- Sử dụng máy làm ẩm không khí: hãy sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ vào ban đêm, không khí ẩm sẽ giúp trẻ dễ thở hơn và giảm kích ứng gây ho.

- Chế biến thức ăn dễ nuốt: họng của trẻ có thể bị sưng, đau và xước do ho. Vì vậy bố mẹ chú ý chế biến những loại thức ăn mềm, mịn, dễ nuốt để không gây khó chịu mà lại đảm bảo được dinh dưỡng trong đợt ốm cho trẻ.

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cần chăm sóc đặc biệt khi bị ho

PV: Xin cảm ơn bác sĩ. Nhưng nếu trẻ ho nhiều hơn gây ảnh hưởng nhiều đến giấc ngủ và sinh hoạt thì vẫn phải dùng thuốc đúng không?

BS: Trong trường hợp trẻ bị ho nhiều, ảnh hưởng đến giấc ngủ và sinh hoạt thường ngày, bố mẹ có thể lựa chọn các loại thuốc ho không kê đơn. Cần chú ý chọn những loại thuốc ho có chỉ định dùng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ và nên lựa chọn những loại thuốc ho không ức chế trung tâm ho thần kinh trung ương, vì nó sẽ không làm mất phản xạ ho tự nhiên của cơ thể.

Bố mẹ cũng cần theo dõi diễn biến bệnh, nếu trẻ có dấu hiệu bệnh nặng như ho kèm sốt, đờm xanh hay vàng, khó thở, mệt nhiều, lờ đờ, bỏ bú, bỏ ăn,… cần đưa bé tới bệnh viện để được khám và kê đơn thuốc điều trị phù hợp.

PV: Thưa bác sĩ, hiện nay có xu hướng sử dụng các sản phẩm thảo dược trong điều trị bệnh. Vậy bác sĩ có lời khuyên gì trong lựa chọn thuốc điều trị ho cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ?

BS: Các sản phẩm thảo dược có ưu điểm hơn so với những loại thuốc tân dược là an toàn hơn và có thể dùng lâu dài nên được ưu tiên sử dụng hơn, đặc biệt là với trẻ nhỏ. Bố mẹ có thể tham khảo sản phẩm được chiết xuất từ lá thường xuân, vừa giúp giảm ho, lại giúp loãng đờm và giảm co thắt phế quản.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý không nên lựa chọn những loại thuốc được quảng cáo là “thuốc gia truyền” hay “thuốc xách tay” có xuất xứ không rõ ràng, chất lượng không đảm bảo, hiệu quả cũng chưa được kiểm chứng mà nên lựa chọn những loại thuốc chất lượng, được Bộ Y Tế cấp phép lưu hành và đặc biệt là đã được chứng minh về hiệu quả và độ an toàn qua các nghiên cứu khoa học.