Uống café có thể làm giảm tạm thời lượng bilirubin máu. Ảnh: medicalnewstoday.com

Bilirubin là một sắc tố có màu vàng được sản xuất ra khi các tế bào hồng cầu bị vỡ trong cơ thể. Khi các tế bào hồng cầu bị vỡ, bilirubin sẽ đi vào gan, túi mật và các ống mật trước khi được thải ra ngoài.

Thông thường, lượng bilirubin sẽ nằm trong khoảng 0,3-1,2mg/dL.

Các loại bilirubin

Nếu bạn nhìn vào kết quả xét nghiệm, bạn sẽ nhận thấy có một vài loại bilirubin khác nhau:

- Bilirubin không liên hợp (bilirubin gián tiếp): Đây là loại bilirubin được tạo ra khi hemoglobin từ các tế bào hồng cầu bị phá vỡ, gắn với các albumin trong máu và được vận chuyển tới gan.

- Bilirubin liên hợp (bilirubin trực tiếp): Đây là loại bilirubin được tạo ra khi bilirubin gắn với acid glucoronic ở gan trước khi được thải ra ngoài. Đây là loại bilirubin làm nước tiểu có màu vàng.

- Tổng bilirubin: Bao gồm cả 2 loại bilirubin trên ở trong máu.

Triệu chứng của hạ bilirubin máu

Hạ bilirubin thường sẽ không gây ra triệu chứng gì cả. Đa số mọi người còn không biết rằng mình bị hạ bilirubin máu cho đến khi họ được làm xét nghiệm.

Nếu bạn bị hạ bilirubin máu và nhận thấy các triệu chứng bất thường, hãy đến gặp bác sĩ bởi bạn có thể mắc phải các tình trạng khác không liên quan và cần được điều trị.

Nguyên nhân gây hạ bilirubin máu

Không có bất cứ căn bệnh nào có thể gây hạ bilirubin máu. Tuy nhiên, tiêu thụ một vài loại thực phẩm có thể làm giảm tạm thời lượng bilirubin máu. Bao gồm:

- Caffeine.

- Các thuốc chống viêm không chứa steroid (NSAIDs) có chứa salicylate như aspirin;

- Sử dụng barbiturate.

Sử dụng bất cứ loại sản phẩm nào ở trên đây trước khi xét nghiệm máu vài giờ có thể dẫn đến lượng bilirubin của bạn giảm trên kết quả xét nghiệm máu.

Để tránh tình trạng này, hãy tránh tiêu thụ các sản phẩm ở trên ít nhất 8 giờ trước khi làm xét nghiệm máu. Bác sĩ cũng có thể sẽ hướng dẫn thêm cho bạn một vài điều nên tránh để có kết quả xét nghiệm máu tốt nhất.

Nguy cơ của việc hạ bilirubin máu

Không có mối liên quan rõ ràng giữa việc hạ bilirubin máu và các tình trạng bệnh khác. Tuy nhiên, một số nghiên cứu gợi ý rằng, bilirubin hoạt động như một chất chống oxy hóa. Các chất chống oxy hóa sẽ giúp bảo vệ các mô khỏi sự phá hủy của các chất hóa học có thể khiến các tế bào bị tổn thương.

Do khả năng chống oxy hóa của bilirubin, một số người tin rằng khi cơ thể không có đủ bilirubin có thể sẽ khiến cơ thể dễ bị tổn thương hơn. Tổn thương do thiếu các chất chống oxy hóa có thể dẫn đến các vấn đề sau:

Bệnh động mạch vành

Bệnh động mạch vành là bệnh do tổn thương ở động mạch vành - động mạch mang máu tươi và khí oxy đến trái tim.

Nghiên cứu năm 2016 cho thấy rằng về lý thuyết, tăng bilirubin có thể bảo vệ khỏi bệnh động mạch vành, nhưng chưa thể đưa ra kết luận. Kết luận cũng chưa chỉ ra rằng lượng bilirubin thấp là nguyên nhân làm tăng nguy cơ bị bệnh động mạnh vành.

Viêm loét đại tràng

Viêm loét đại tràng gây ra tình trạng viêm mãn tính có thể gây tổn thương hệ tiêu hóa.

Nghiên cứu năm 2017 gợi ý rằng hạ bilirubin có thể sẽ khiến cơ thể gặp khó khăn hơn trong việc loại bỏ các phân tử oxy phản ứng. Có mối liên quan giữa tình trạng viêm với bệnh viêm loét đại tràng. Tuy vậy, chưa có nghiên cứu nào chứng minh được mối liên quan giữa việc hạ bilirubin và viêm loét đại tràng.

Sẹo não

Nghiên cứu năm 2018 gợi ý rằng hạ bilirubin có thể làm tăng nguy cơ bị sẹo ở chất trắng trong não, kể cả khi bạn không mắc phải bất cứ tình trạng sức khoẻ nào. Tình trạng sẹo này có liên quan đến rất nhiều vấn đề sức khoẻ khác, bao gồm cả mất trí và bệnh tim mạch.

Đột quỵ

Hạ bilirubin có thể có liên quan đến các tổn thương về mạch máu, theo kết quả một nghiên cứu năm 2009. Loại tổn thương này có thể làm tăng nguy cơ bị đột quỵ. Nghiên cứu này cũng nhấn mạnh rằng, phụ nữ ít có nguy cơ bị đột quỵ liên quan đến hạ bilirubin hơn.

Bệnh về mắt

Nghiên cứu năm 2017 chỉ ra rằng hạ bilirubin có thể là một dấu hiệu cho thấy bệnh võng mạc tiểu đường. Đây là một tình trạng xảy ra ở mắt khi mà các mạch máu gần võng mạc tại phía sau mắt bị tổn thương.

Tuy nhiên, bạn cần nhớ rằng, cần thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa trước khi đưa ra kết luận về mối quan hệ giữa bilirubin và nguy cơ mắc các bệnh khác.

Mặc dù tăng bilirubin cho thấy rất nhiều vấn đề về sức khoẻ nhưng hạ bilirubin lại là tình trạng không đáng lo ngại. Trong một số trường hợp, đó có thể là do tác dụng phụ của một số loại thuốc hoặc uống quá nhiều cà phê trước khi làm xét nghiệm máu.