Giao dịch USD tại một ngân hàng ở Q.3, TP.HCM - Ảnh: Quang Định

Theo quyết định do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ban hành tối qua và có hiệu lực từ hôm nay (18-12), lãi suất tiền gửi đồng USD của tổ chức và cá nhân đều có chung mức là 0%/năm. Như vậy, cá nhân gửi tiết kiệm bằng đồng USD chỉ được hưởng mức lãi suất là 0% thay vì mức 0,25%/năm như trước đó.

Sở dĩ có động thái này, theo NHNN là tiếp tục thực hiện các giải pháp đồng bộ nhằm thực hiện chủ trương chống đôla hóa của Chính phủ, chuyển từ quan hệ huy động - cho vay bằng ngoại tệ sang quan hệ mua - bán bằng ngoại tệ.

Có lợi cho nền kinh tế

TS Nguyễn Đức Độ, phó viện trưởng Viện Kinh tế tài chính, cho rằng việc NHNN hạ lãi suất tiền gửi đồng USD của cá nhân về 0%/ năm bằng với mức gửi của các tổ chức là nhằm hạn chế tình trạng găm giữ ngoại tệ.

Rõ ràng mức lãi suất trước đó đối với đồng USD của các cá nhân chỉ 0,25%/năm là không nhiều nhưng nay về 0%/ năm thì có lẽ người ta cũng sẽ bán USD để gửi đồng VND. Như vậy, khi lượng tiền gửi bằng đồng VND tăng lên thì sẽ giảm áp lực tăng lãi suất đồng VND, thậm chí lãi suất tiền gửi đồng VND còn có thể giảm.

Cùng quan điểm trên, ông Cao Sĩ Kiêm, nguyên thống đốc NHNN, cho rằng đây là quyết định rất kịp thời giúp chặn nguy cơ một lượng tiền VND sẽ chuyển sang USD trước áp lực FED vừa tăng lãi suất.

Chắc chắn khi lãi suất tiết kiệm USD về 0%/năm thì người dân sẽ thấy rõ ràng gửi tiết kiệm bằng đồng VND là có lợi hơn nhiều. Khi cung tiền đồng VND tăng thì lãi suất cho vay VND cũng sẽ ổn định ở mức hợp lý.

Điều này rất có lợi đối với nền kinh tế, nhất là đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Song, theo ông Độ, sau quyết định hạ lãi suất tiền gửi đồng USD, thực tế thị trường phản ứng như thế nào, người dân có bán USD để gửi tiền VND hay không thì có lẽ nên chờ đợi thêm một thời gian nữa.

Vàng, USD, chứng khoán “bình yên”

Giá vàng miếng SJC bán ra ngày 17-12 có thời điểm chạm mức 33,13 triệu đồng/lượng, tuy nhiên sau đó đã nhanh chóng giảm về 33,06 triệu đồng/lượng vào cuối ngày, giảm 20.000 đồng/lượng so với ngày 16-12. Các công ty vàng cho biết nhà đầu tư vàng khá bình tĩnh và giao dịch vàng trên thị trường trong ngày đầu tiên FED tăng lãi suất không có gì đột biến.

Trong khi đó, giá USD tự do vụt tăng, bán ra 22.800 đồng/USD, mua vào 22.730 đồng/USD. So với chiều hôm trước giá USD bán ra tăng 20 đồng, còn giá mua USD tăng khoảng 50 đồng/USD. Giá bán USD tại các ngân hàng vẫn duy trì ở mức kịch trần: 22.547 đồng/USD. Tuy nhiên, giá mua USD chuyển khoản tại các ngân hàng lớn như Vietcombank, ACB giảm nhẹ khoảng 3 đồng/USD, còn 22.517 đồng/USD. Giá mua USD tiền mặt tại các ngân hàng dao động 22.497 - 22.517 đồng/USD.

Thị trường chứng khoán cũng tăng nhẹ, tâm lý nhà đầu tư chứng khoán trong nước tích cực hơn nhưng lại nảy sinh tâm lý dè chừng của khối ngoại. Kết thúc giao dịch ngày 17-12, VN-Index đóng cửa trong sắc xanh, ghi thêm được 4,56 điểm, tương đương tăng 0,8%, lên 577,11 điểm.

Tốt cho các kế hoạch đầu tư dài hơi

Ông Andy Ho, giám đốc điều hành kiêm trưởng bộ phận đầu tư VinaCapital, cho biết việc FED nâng lãi suất sẽ làm nhà đầu tư nước ngoài tại VN “hơi buồn” do lợi nhuận của họ trước mắt sẽ bị giảm, nhưng về lâu về dài lại tốt cho thị trường và các kế hoạch đầu tư dài hơi. “Nhìn vào lịch sử, phần lớn sau khi FED tăng lãi suất thì thị trường chứng khoán và giá cả hàng hóa cũng tăng. Trong bối cảnh nền kinh tế VN đang có dấu hiệu hồi phục, nhiều chỉ số đo lường đang tốt lên thì việc FED tăng lãi suất không có gì đáng lo ngại cho nhà đầu tư” - ông Andy Ho nhấn mạnh.

Còn theo ông Dominic Scriven - giám đốc điều hành Quỹ đầu tư Dragon, kinh tế VN đang trong điều kiện thuận lợi xét về mặt bằng chung nhờ tốc độ tăng trưởng kinh tế khá, lạm phát thấp... nên sẽ không có lo lắng nào xảy ra bởi các nhà đầu tư nước ngoài đang ở VN, chọn VN vì giá trị VN chứ không phải vì quyết định vào FED. Thậm chí việc FED tăng lãi suất cuối cùng cũng kết thúc chuỗi thời gian phải đoán già đoán nón “tăng rồi không tăng”, làm các nhà đầu tư đứng ngồi không yên.

Ông Andy Ho cho rằng thực tế FED đã có tín hiệu tăng lãi suất từ nhiều tháng trước, tỉ giá ở ngoài thị trường VN đã đón đầu cao hơn giá trần niêm yết tại các ngân hàng những ngày qua. Thông thường thị trường chứng khoán, thị trường lãi suất đi trước thực tế đón đầu sớm hơn. VN cũng không nằm ngoài xu hướng này. Giá mua bán ngoại tệ VN đã được điều chỉnh trước khi quyết định FED tăng lãi suất được đưa ra và đã phản ánh trong kỳ vọng của thị trường.

NHNN sẽ bình ổn thị trường ngoại hối và tỉ giá Dữ liệu: A.H. - Đồ họa: V.Cường Chiều 17-12, trao đổi với báo giới, bà Nguyễn Thị Hồng, phó thống đốc NHNN, khẳng định như vậy sau khi FED tăng lãi suất. Cụ thể, theo bà Hồng, NHNN đánh giá việc FED tăng lãi suất có tác động không đáng kể đối với thị trường trong nước. Bởi dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài vào Việt Nam, tức là dòng vốn ngắn hạn, chỉ chiếm tỉ lệ rất nhỏ trong tổng nguồn vốn vào, ra của Việt Nam. Như vậy, động thái này của Mỹ sẽ tác động không nhiều đối với sự dịch chuyển dòng vốn của Việt Nam. NHNN cũng khẳng định diễn biến tỉ giá trong những ngày gần đây chủ yếu do yếu tố tâm lý. Vì tiền gửi ngoại tệ của các tổ chức cũng như cá nhân tại các tổ chức tín dụng vẫn tăng lên. Đối với cung cầu ngoại tệ, hiện đang có những diễn biến tích cực. Xuất siêu khoảng 500 triệu USD trong tháng 10 và khoảng 260 triệu USD trong tháng 11. Số liệu về giải ngân vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện tăng trên 17% so với cùng kỳ 2014. Dòng kiều hối tiếp tục đổ vào Việt Nam. Về định hướng điều hành tỉ giá trong thời gian tới, NHNN cam kết sẽ có những giải pháp để bình ổn thị trường ngoại hối và tỉ giá. L.THANH