Nhiều bác sĩ cho rằng phải bận rộn khám và chữa bệnh nên không còn thời gian nghiên cứu khoa học. Trong ảnh: bác sĩ Bệnh viện Hùng Vương, TP.HCM khám cho một người dân - Ảnh: Hữu Khoa

Người bệnh mong đợi gì ở ngành y tế? Câu hỏi đặt ra được bác sĩ Phan Thanh Hải, chủ tịch Hội Hành nghề y tư nhân TP.HCM, tóm gọn một cách giản dị là “giỏi, nhanh, rẻ”. Câu trả lời có vẻ nôm na, bình dân nhưng lại sát sườn nỗi lo, niềm mong đợi của người bệnh và hàm chứa những đòi hỏi không đơn giản chút nào.

Giỏi thì đương nhiên rồi. Bệnh nhân nào mà không muốn được bác sĩ giỏi điều trị. Vì vậy mới luôn có tình trạng quá tải bệnh viện tuyến trên, quá tải bệnh viện có chất lượng tốt (tất nhiên đây không phải là lý do duy nhất); mới có những bác sĩ giỏi làm việc không xuể vì quá nhiều bệnh nhân nhẫn nại chầu chực xếp hàng mong chờ được khám, thậm chí nhờ “cò” giúp sức.

Bao nhiêu bệnh nhân cầm ruộng bán vườn, vay nóng vay lạnh, tất tả từ quê lên phố để làm gì nếu không phải là muốn tìm bác sĩ giỏi hơn? Bệnh nhân có điều kiện một chút còn chạy đông chạy tây xứ người, chịu biết bao tốn kém để làm gì nếu không phải để yên tâm rằng sẽ được bác sĩ giỏi điều trị?

Bác sĩ giỏi trong nước không thiếu, thậm chí nhiều thầy thuốc của ta rất giỏi. Nhưng cũng chính những người trong ngành y tế than phiền vẫn còn nhiều bác sĩ chưa giỏi, không giỏi. Có nhiều nguyên nhân, từ chất lượng đào tạo; chế độ sử dụng, đãi ngộ; cơ chế quản lý, tổ chức khám chữa bệnh... đến yếu tố lương y trong mỗi người (tất nhiên đây không phải là số đông).

Bác sĩ đã giỏi rồi. Người bệnh mong muốn ngày càng gặp nhiều bác sĩ giỏi hơn, tiếp cận nhiều phương tiện khám chữa bệnh tốt hơn, được chăm sóc y tế tốt hơn. Nỗi mong chờ, niềm kỳ vọng này không mới. Nhưng đã đến lúc người bệnh không chỉ chờ những câu trả lời mà còn đón đợi những hành động cụ thể.

Nhanh cũng vậy. Không có nghĩa là qua loa, mà là vẫn bảo đảm chất lượng điều trị nhưng tối giản được các thủ tục phiền hà, các khâu chờ đợi bất hợp lý do quy định nhiêu khê, quy trình chưa khoa học, chưa hiện đại, không thông suốt.

Thời gian qua rất nhiều bệnh viện, phòng khám đã ứng dụng công nghệ, cải tiến quy trình, cải thiện dịch vụ chăm sóc bệnh nhân. Những điểm son đó cần tiếp tục phát huy. Nhanh trong niềm mong đợi của người bệnh là vậy.

Còn rẻ? Có mâu thuẫn gì không khi đòi hỏi giỏi, nhanh lại còn rẻ? Gần đây, nhiều người thể hiện sự đồng tình với việc cần tính đúng, tính đủ chi phí khám chữa bệnh để tạo điều kiện nâng chất lượng khám chữa bệnh.

Rẻ bây giờ không còn hàm nghĩa bao cấp. Mà là tính đúng tính đủ một cách minh bạch, hợp lý đi đôi với việc bảo đảm chất lượng khám chữa bệnh.

Là giảm tối đa những chi phí bất hợp lý trong đầu tư trang thiết bị, trong giá thuốc, trong các dịch vụ mà người bệnh phải gồng gánh trên lưng. Là có cân nhắc tới mức thu nhập và sức chịu đựng của người bệnh. Là tổ chức, sử dụng “công cụ” bảo hiểm y tế hiệu quả hơn nữa, bảo đảm lợi ích chính đáng của người bệnh tốt hơn nữa.

Có người nói “ngày vui đừng nhắc chuyện buồn”. Thật ra câu chuyện mong đợi của người dân với ngành y tế là câu chuyện vui, được Sở Y tế TP.HCM đưa ra đầu năm 2016 như một thông điệp.

“Phải từ những mong đợi của người dân mà hành động, cái gì có lợi cho dân thì cứ làm” - bác sĩ Tăng Chí Thượng, phó giám đốc Sở Y tế TP, đã khẳng định như vậy khi tham dự tọa đàm ở Tuổi Trẻ sáng 23-2.

Ông nhắc đi nhắc lại mấy chữ “vì dân hành động” của một lãnh đạo TP và cũng nhắc lại câu nói của nguyên chủ tịch UBND TP Lê Hoàng Quân: “Ngành y tế TP đừng so mình với các tỉnh thành nữa mà hãy so sánh mình với khu vực, với các nước”.

Một đề nghị sâu sắc và thỏa đáng. So để thấy mình đã đạt những thành tựu gì, cần trân trọng, phát huy những thành tựu đó ra sao; đang đứng vị trí số mấy; đang ở đâu; sẽ vì dân hành động như thế nào để thật sự xứng tầm với những khát khao, kỳ vọng; để có một vị trí xứng đáng trong khu vực và xa hơn nữa...

Mong đợi cháy bỏng đó của người dân cũng không chỉ dành riêng cho ngành y tế TP mà là mong đợi đối với ngành y tế cả nước. Đã thật sự vì người bệnh, vì dân hành động thì không lý gì ngành y tế lại không “giỏi, nhanh, rẻ”, lại không sớm đạt được những thành quả hơn cả mong đợi của người dân.