Xem video clip lên đường cứu hộ máy bay Malaysia mất tích

Phóng to

Cứu hộ Brazil trục vớt một mảnh của chiếc máy bay Air France 447 gặp nạn năm 2009 - Ảnh: airfactsjournal.com

Chiếc Airbus A330 cất cánh từ Rio de Janeiro và đang trên đường tới Paris thì gặp nạn, khiến tất cả 228 người trên máy bay thiệt mạng.

Cuộc tìm kiếm chiếc máy bay bắt đầu khi Trung tâm kiểm soát phối hợp không lưu của Air France báo động với Cục Điều tra và phân tích an toàn hàng không dân dụng Pháp (BEA) về việc họ mất liên lạc với chiếc máy bay.

Cuộc tìm kiếm quy mô lớn

Một cuộc tìm kiếm quy mô lớn đã được khởi động, với tất cả các thiết bị trên không, trên mặt biển và dưới biển, bao gồm cả các thiết bị tàu ngầm mini tự động.

Những mảnh vỡ đầu tiên được tìm thấy trên mặt biển ngày 6-6-2009, năm ngày sau vụ tai nạn. Phần lớn các mảnh vỡ được xác định vào tháng 4-2011, gần hai năm sau đó.

Các hộp đen được tìm thấy một tháng sau nữa và chỉ khi đó các điều tra viên mới hoàn tất tiến trình vụ tai nạn.

Vấn đề lớn nhất với cuộc tìm kiếm là máy bay gặp nạn “trong một vùng biển gập ghềnh khi đáy biển thay đổi độ sâu trong một khoảng cách ngắn từ 700 mét xuống 4.300 mét”, theo báo cáo cuối cùng của BEA.

Nói cách khác, đó là vùng rất khó tìm kiếm. Hầu hết các mảnh vỡ sau đó được tìm cách vị trí cuối cùng mà máy bay mất tín hiệu 6,5 hải lý (12 km), ở vùng đáy biển có độ sâu 3.900 mét so với mặt biển.

Cho tới giờ vẫn chưa tìm thấy mảnh vỡ nào từ chiếc máy bay Malaysia, nhưng may mắn là vùng vịnh Thái Lan nơi sâu nhất cũng chỉ cách mặt biển khoảng gần 80 mét, theo chuyên gia an toàn hàng không Robert W. Mann Jr., người từng tham gia tìm kiếm chiếc Air France.

Các điều tra viên sau đó xác nhận chuyến bay của Air France đã gặp nạn sau khi các phi công phản ứng không đúng với những khối tinh thể băng dính vào cảm ứng tốc độ của chiếc máy bay.

Họ đã dừng máy bay đột ngột, dẫn tới vụ tai nạn. Còn vụ mất tích của máy bay Malaysia, cho tới giờ vẫn chưa thể xác định nguyên nhân.

Huy động mọi nguồn lực

Máy bay TWA Flight 800 gặp nạn năm 1996 - Ảnh: CNN

Để tìm thấy chiếc Air France 447, nhà chức trách Brazil đã cử đi rất nhiều máy bay. Nếu các đài không lưu mất liên lạc với một máy bay thương mại và không thể thiết lập lại kết nối đầy đủ, một chiến dịch tìm kiếm cứu nạn sẽ được mở. Ai sẽ tổ chức chiến dịch tùy thuộc vào việc nước nào có quyền tài phán với khu vực nghi máy bay gặp nạn.

Trong trường hợp Air France 447, chiếc máy bay có thể đã mất tích ở vùng biển quốc tế, nên cả Pháp và Brazil đều tham gia tìm kiếm.

Tìm một chiếc máy bay giữa đại dương mênh mông là nhiệm vụ đầy thách thức vì các thiết bị hoạt động được trên đất liền có thể sẽ không thể hoạt động dưới nước.

Chẳng hạn, tất cả các máy bay thương mại hiện đại đều được trang bị các bộ phát tín hiệu định vị khẩn cấp, thiết bị này gửi đi các sóng radio tới một hệ thống vệ tinh quốc tế, Cospas-Sarsat.

Thiết bị này rất hữu dụng khi máy bay gặp nạn ở vùng núi non hoặc các vùng nước nông, nhưng nếu nó chìm xuống đáy đại dương, thiết bị này không thể hoạt động.

Các máy bay hiện đại cũng có trang bị các thiết bị truyền tín hiệu dưới nước, có thể phát đi tín hiệu từ khoảng hơn 4.200 mét dưới mặt nước, nhưng đội cứu hộ chỉ có thể nhận được tín hiệu khi đã tới tương đối gần vị trí của máy bay.

Nếu không có các tín hiệu dò được qua thiết bị, những chuyên gia cứu hộ sẽ phải tìm cách thu hẹp vùng tìm kiếm với tất cả thông tin mà họ có, bao gồm vị trí cuối cùng xác định được của chiếc máy bay, tốc độ ở vị trí đó, hướng bay…

Dựa trên các yếu tố về sóng và gió, khu vực tìm kiếm có thể được giới hạn còn khoảng 100 km mỗi chiều trên đường bay dự đoán.

Sau đó, các máy bay (bay cách mặt nước khoảng 300-600 mét) và tàu sẽ được cử đi tìm vết dầu loang hay bất kỳ vật thể nổi nào như ghế, phao cứu sinh, tàu cứu sinh… ở khu vực được khoanh vùng.

Các chi tiết của cuộc tìm kiếm thay đổi tùy theo tình hình cụ thể. Nếu một chiếc máy bay gặp nạn gần bờ biển, các phương tiện được sử dụng là các tàu nhỏ, tốc độ cao và trực thăng.

Nếu máy bay rơi ở giữa biển khơi mênh mông, các tàu chuyên dụng cỡ lớn và máy bay cánh quạt có thể bay đường xa sẽ được huy động.

Cũng cần một tàu lớn hoạt động như trung tâm chỉ huy cứu hộ, và viên thuyền trưởng tàu này sẽ điều phối các hoạt động của những tàu và máy bay khác, đảm bảo không rà soát trùng lắp hay bỏ sót các khu vực.

Một kiểu tìm kiếm điển hình cho những nhiệm vụ thế này là tìm kiếm song song, khi hai máy bay hoặc hai tàu được huy động di chuyển song song để bao quát khu vực khoanh vùng, như kiểu người ta cày một cánh đồng.

Do chiếc máy bay gặp nạn của Malaysia hoàn toàn mất tín hiệu radar, cuộc tìm kiếm lần này đành dựa vào kỹ thuật cơ bản, bay và nhìn, với sự trợ giúp của các ống nhòm có thể nhìn ban đêm, khi trời tối.

Những chủ tàu biển cũng hay tham gia các hoạt động cứu hộ này. Qua chương trình Amver, do lực lượng tuần duyên Mỹ bảo trợ, các tàu biển thương mại thường xuyên thông báo về tọa độ của họ, và thông tin này được ghi vào một máy tính lớn tạo thành bộ dữ liệu để các cơ quan chức năng yêu cầu những tàu có mặt trong vùng trước, trong và sau khi vụ tai nạn xảy ra trợ giúp.

___________

Đọc thêm:

CSB 2003 bắt đầu tìm ở tọa độ nghi mảnh máy bay vỡ6 chuyến bay “bí ẩn” trong 60 năm hàng không thế giớiKhông phải vệt dầu loang của máy bay mất tíchVật thể khả nghi không liên quan đến máy bay mất tíchMột phi công nghe được tín hiệu từ máy bay Malaysia mất tíchMalaysia điều tra 4 hành khách trên máy bay mất tíchĐặt nghi vấn máy bay Malaysia bị đánh bom, khủng bốTiếp cận hiện trường khu vực máy bay Malaysia mất tíchXem thêm các diễn biến tìm kiếm khácMáy bay Malaysia mất tích: Nghi do khủng bố, FBI vào cuộcNgày 10-3: Malaysia - VN - Singapore chia khu vực tìm kiếmĐưa thêm tàu hải quân, thợ lặn tìm kiếm máy bay Malaysia mất tích