Ngày 29-10, Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk cho biết sau khi có kiến nghị, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã họp khẩn để tháo gỡ vướng mắc. "Cửa khẩu đã thông nhưng đây là bài học đắt giá về quản trị chuỗi sản xuất - kiểm nghiệm - xuất khẩu", vị đại diện Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk nói.

Theo Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk, ngành sầu riêng cần được tổ chức lại theo hướng quản trị chuỗi, gắn trách nhiệm rõ cho từng khâu từ người trồng, hợp tác xã, doanh nghiệp thu mua đến đơn vị kiểm nghiệm. 

Cả nước hiện có 24 phòng xét nghiệm nông sản, nhưng chỉ hai đơn vị đủ năng lực kiểm tra 2 chất cấm quan trọng là cadimi và vàng O. 

Từ ngày 11-10, các đơn vị được chỉ định kiểm nghiệm phục vụ xuất khẩu phải tạm dừng để bảo trì, khiến việc cấp chứng nhận lô hàng đình trệ. 

Trong khi đó, Đắk Lắk đang vào vụ thu hoạch rộ, dự kiến kéo dài 20 - 30 ngày. Gần 2.000 container sầu riêng bị ùn ứ tại kho, trên đường và ở cửa khẩu; doanh nghiệp dừng thu mua, giá giảm 10.000 - 15.000 đồng/kg.

Hiệp hội kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo tạm cho đơn vị đủ năng lực ở địa phương thực hiện việc xét nghiệm cuối vụ để tránh gián đoạn xuất khẩu.

Vụ sầu riêng Đắk Lắk kéo dài từ tháng 8 đến tháng 11, sản lượng hơn 400.000 tấn, cao điểm có thể hơn 300 xe chờ kiểm nghiệm mỗi ngày, cần có một trung tâm kiểm định tại chỗ để đảm bảo hàng hóa lưu thông.

UBND xã Ea Knuếc đã đề xuất dùng nhà văn hóa xã Hòa Đông (cũ) tại Km15 quốc lộ 26 làm phòng kiểm nghiệm. Công trình đầu tư năm 2015, vốn hơn 4,6 tỉ đồng, diện tích hơn 800m², hiện bỏ trống sau khi sáp nhập hành chính. Tỉnh đã giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng các đơn vị liên quan tham mưu phương án.

Kiểm nghiệm sầu riêng Đắk Lắk sẽ thuận tiện hơn

Bà Ngô Thị Minh Trinh - Bí thư Đảng ủy xã Ea Knuếc - cho biết chọn vị trí nhà văn hóa Hòa Đông làm trung tâm là hợp lý. "Khu vực này nằm ngay vòng xoay đường tránh Đông - quốc lộ 26, gần nút giao cao tốc. Nếu trung tâm được xây dựng, việc kiểm nghiệm sầu riêng toàn tỉnh sẽ thuận tiện hơn, hàng hóa đi cửa khẩu nhanh, không còn cảnh ùn ứ như vừa qua", bà nói.

Theo bà Trinh, khi hoàn thiện, đây sẽ là trung tâm kiểm nghiệm nông sản đầu tiên của Đắk Lắk, góp phần hoàn thiện chuỗi giá trị sầu riêng từ sản xuất, kiểm nghiệm đến xuất khẩu, hướng tới phát triển bền vững và nâng cao vị thế nông sản Việt Nam.

Đề nghị phòng thử nghiệm chất vàng O và Cadimi chạy hết công suất để gỡ khó cho sầu riêng xuất khẩu

Trước việc sầu riêng xuất khẩu gặp khó do nhiều phòng thử nghiệm chất vàng O và Cadimi tạm ngừng để bảo trì, năng cấp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đề nghị các phòng thử nghiệm hoạt động hết công suất để đáp ứng tối đa nhu cầu kiểm nghiệm.