Cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton - Ảnh: AAP

Theo hãng tin AFP, động thái này rõ ràng gây bất ngờ khi chỉ còn khoảng 1 tuần nữa là diễn ra ngày bầu cử tổng thống Mỹ mà vợ ông Bill Clinton, bà Hillary đang là một ứng cử viên được cho là có khả năng đắc cử rất lớn.

Loạt tài liệu dày 129 trang liên quan tới cuộc điều tra về lệnh ân xá ông Bill Clinton dành cho ông Marc Rich, một nhà buôn Mỹ. Cuộc điều tra này đã khép lại năm 2005 nhưng không đưa ra bất cứ cáo buộc nào.

Có thể thấy ngay là động thái này sẽ gây phẫn nộ với đảng Dân chủ khi cơn giận dữ của họ với FBI về việc mở lại cuộc điều tra hàng trăm ngàn email mới liên quan tới bà Clinton vẫn chưa nguôi ngoai.

Mặc dù các tài liệu liên quan tới ông Rich đã được công bố trên mạng từ ngày 31-10, nhưng không được ai chú ý lắm. Chỉ đến khi nó được đưa lại ngày 1-11 lên một tài khoản Twitter của bộ phận quản lý về Đạo luật tự do thông tin (FOIA) của FBI thì bắt đầu gây dư luận.

Người phát ngôn của bà Hillary Clinton, ông Brian Fallon cho rằng việc thiếu thời hạn chót cho quá trình xử lý yêu cầu theo FOIA với các tài liệu vừa công bố là điều rất lạ lùng.

Tuy nhiên FBI cho biết các tài liệu này đã được công bố ngay sau khi chúng được xử lý xong. Thông cáo của FBI cho biết đây mới chỉ là những thông báo "sơ bộ", và có thể sẽ còn tiếp tục có thêm các tài liệu khác nữa.

Doanh nhân Rich bị buộc tội trốn thuế tại Mỹ. Ông này cũng là một nghi can bị Bộ tư pháp Mỹ truy lùng, có thời điểm là một trong những đối tượng bị truy nã gắt gao nhất của FBI. Tại thời điểm bị truy tố, ông này sống lưu vong tại Thụy Sĩ và sau đó qua đời tại đây năm 2013.

Trong sự việc liên quan tới ông Rich, vấn đề gây tranh cãi nhất là chuyện ông Bill Clinton đã ký lệnh ân xá cho ông này vào đúng ngày cuối cùng ông tại nhiệm, tức là ngày 20-1-2001. Sau đó, FBI đã mở cuộc điều tra về lệnh ân xá này.

Trong văn bản yêu cầu mở cuộc điều tra về vụ việc tại thời điểm ấy có ghi, người vợ cũ của ông Rich, bà Denise Eisenberg Rich, "đã luôn là một nhà tài trợ chính trị cỡ lớn với đảng Dân chủ, và những khoản tài trợ đó rất có thể đã nhằm gây ảnh hưởng trong lệnh ân xá với đối tượng lẩn trốn này".

Một số khoản tài trợ đã dành cho quỹ William J. Clinton Presidential Foundation, tên trước đây của quỹ Clinton Foundation.

Theo đó trong tài liệu đề ngày 15-2-2001 của FBI cho rằng "Có vẻ như các thủ tục và tiêu chuẩn của lệnh ân xá đã không được tuân thủ đúng quy định".