Hồ Suối Lớn ở xã Phước Ninh, huyện Thuận Nam, Ninh Thuận cạn trơ đáy, cá chết khô - Ảnh: Thuận Thắng

Hôm qua 29-5, Như Xuân (Thanh Hóa) 41,4 độ; Tây Hiếu (Nghệ An) 41,5 độ; Quỳ Hợp (Nghệ An) 41,5 độ, Đông Hà (Quảng Trị) 40,3 độ, …

Nhiệt độ ngoài trời ở Hà Nội vào các giờ hành chính luôn trên 40 độ. Thậm chí nhiệt độ đo trong ôtô đỗ trên đường lên tới 56 độ!

Nắng nóng kỷ lục trong lịch sử ngành quan trắc khí tượng.

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn trung ương, nắng nóng sẽ còn diễn biến phức tạp và kéo dài trong những ngày tới. Đặc biệt, mức nhiệt độ được trung tâm đưa ra chỉ là mức nhiệt đo trong lều khí tượng, nhiệt độ thực tế còn có thể cao hơn từ 2-4 độ. Điều này đồng nghĩa, nhiệt độ ngoài trời ở các tỉnh miền Bắc, miền Trung, có nơi sẽ lên đến 40-42 độ.

Đây là đợt nắng nóng kéo dài và gay gắt nhất ở miền Bắc từ năm 2009 đến nay. Với các tỉnh miền Trung, đây là đợt nắng nóng kỷ lục trong lịch sử ngành quan trắc khí tượng.

Tiến sĩ (TS) Trần Quang Tiến - PGĐ Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn trung ương - đánh giá trong những năm vừa qua, vào tháng 5 thường có những đợt nắng nóng kéo dài tương tự.

Tuy nhiên,  nắng nóng khắc nghiệt như hiện nay có thể là do hiện tượng El Nino ảnh hưởng đến Việt Nam và tình trạng biến đổi khí hậu làm cho nhiệt độ trở nên gay gắt.

>> TS Trần Quang Tiến

Theo TS. Mai Văn Khiêm - giám đốc Trung tâm Nghiên cứu khí tượng - khí hậu (thuộc Viện khoa học Khí tượng thủy văn và biến đổi khí hậu), nguyên nhân của đợt nắng nóng kéo dài lần này là do ảnh hưởng của vùng thấp nóng phía Tây mở rộng, kết hợp với hiệu ứng gió phơn nên ở các tỉnh miền Trung suốt từ ngày 14 tới nay liên tục xảy ra nắng nóng trên diện rộng, với các tỉnh miền Bắc nắng nóng mới bắt đầu từ ngày 26-5.

Cùng quan điểm với TS. Trần Quang Tiến, TS. Khiêm nhận định: “Hiện tượng thời tiết khiến bề mặt nước biển trên Thái Bình Dương ấm lên trong thời gian qua - El Nino - có thể là nguyên nhân làm gia tăng các đợt nắng nóng.

Thực tế, nền nhiệt trung bình ở hầu hết các vùng khí hậu của Việt Nam từ đầu năm 2015 đến nay đều cao hơn trung bình nhiều năm, trong khi lượng mưa thiếu hụt so với trung bình nhiều năm.

Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu làm cho nền nhiệt độ tăng, dẫn đến sự gia tăng của hiện tượng nắng nóng, cả về tần suất và cường độ”.

Một người đàn ông rửa chân ở một hố nước được đào giữa con suối trơ đáy vì hạn hán thuộc xã Phước Trung, huyện Bắc Ái, Ninh Thuận - Ảnh: Thuận Thắng

Nguy cơ rối loạn toàn thân

Theo TS. Mai Văn Khiêm, nắng nóng gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mọi người, những người dễ bị ảnh hưởng mạnh nhất là: Người lớn tuổi, đặc biệt là những người trên 75 tuổi, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, người có bệnh mãn tính nghiêm trọng, đặc biệt là có vấn đề về tim hoặc phổi, người bị bệnh Parkinson (một trong những bệnh thần kinh tiến triển khi các tế bào thần kinh tiết ra chất dẫn truyền thần kinh dopamine dần bị phá hủy) hoặc những người đã bị đột quỵ…

Bác sĩ (BS) Phan Quốc Bảo (Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, cơ sở 2) cho biết: “Trời nắng nóng gay gắt có thể gây rối loạn toàn thân, làm cơ thể bị mất nước và các chất điện giải. Những đối tượng có bệnh lý về tim mạch dễ rơi vào tình trạng kiệt sức và xảy ra những biến chứng về tim mạch”.

>> BS Phan Quốc Bảo

Đói với những rối loạn cục bộ, nắng nóng còn dẫn đến hoặc dễ bị tái phát các bệnh lý về da như viêm da, nấm da,…

Ngoài ra, thời tiết nắng nóng còn là nguy cơ dẫn đến các bệnh liên quan đến đường hô hấp, tai mũi họng. Người bệnh cần uống đủ nước và có các biện pháp vệ sinh đường mũi đúng cách để phòng bệnh.

>> BS Phan Quốc Bảo

Chỉ tính riêng một tuần trở lại đây, mỗi ngày Bệnh viện Nhi trung ương khám từ 2.500-2.700 bệnh nhi, 200 trẻ phải nhập viện. Trong đó, 70-80% bệnh nhi bị sốt cao co giật, viêm mũi, viêm phổi,...

Đặc biệt, trong những ngày nắng nóng gần đây, Bệnh viện Nhi Trung ương đã ghi nhận một số ca mắc bệnh viêm não và viêm màng não.

Tại Bệnh viện Bạch Mai, tỷ lệ trẻ nhập viện tăng từ 20-30% so với thời điểm trước nắng nóng.

BS Phan Quốc Bảo có lời khuyên, người lớn nên hạn chế cho trẻ tiếp xúc với ánh nắng vào buổi trưa. Thường xuyên làm mát cơ thể trẻ bằng cách tắm, dùng khăn ướt lau cơ thể, mặc áo quần thoáng mát, rộng rãi.

>> BS Phan Quốc Bảo

Chia sẻ về cách phòng tránh trước tình hình nắng nóng, BS Phan Quốc Bảo cho biết cách tốt nhất vẫn là tránh nắng.

Đối với những môi trường bắt buộc phải tiếp xúc với nắng nóng, chúng ta phải uống nhiều nước để bù lại lượng nước mất đi. Bên cạnh đó, sau khi đi nắng về, chúng ta có thể uống thêm nước chanh muối hoặc nước dừa có pha thêm một ít muối để bổ sung các chất điện giải cho cơ thể.

Trường hợp cần di chuyển ngoài đường dưới trời nắng, ta cần đội nón, đeo khẩu trang, găng tay, áo khoác…để bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.

>> BS Phan Quốc Bảo