Phóng to

Ông Kim bị bắt giữ ngay khi đáp xuống sân bay Incheon

TT - Vừa đáp xuống sân bay Incheon lúc 5g50 sáng qua từ chuyến bay số 734 của Hãng Asiana cất cánh từ Hà Nội, Kim Woo-Choong bị nhóm nhân viên an ninh áp tải đưa ngay về văn phòng công tố để thẩm vấn.

Bên ngoài sân bay, những người biểu tình gào thét: "Khởi tố Kim Woo Choong". Họ là những cựu nhân viên Daewoo, bị mất việc sau khi Daewoo sụp đổ năm 1999. Quê hương đón ông Kim như thế. Biết trước là vậy, ông Kim vẫn quyết định phải trở về...

Chấm dứt lưu vong

Trước khi về nước, Kim nói lời xin lỗi trong một thư viết tay gửi tới Hãng tin Yonhap: "Tôi trở về để nhận trách nhiệm và tôi vô cùng xin lỗi vì chuyện Daewoo. Tôi rất hối hận vì những gì xảy ra và xấu hổ vì đã không nhận trách nhiệm sớm hơn dù tôi là người trông coi việc làm ăn của Daewoo".

Ông Kim không còn giấu giếm nỗi đau: "Tôi trở về như một doanh nhân ngã ngựa, như con cáo hấp hối quay đầu về núi để nghiền ngẫm những vấn đề quá khứ của mình".

Baik Kee Seung, cựu giám đốc phụ trách quan hệ đối ngoại của Daewoo, nói nguyên nhân ông Kim quay về là do tuổi tác (69 tuổi) và sức khỏe. "Ông ấy không khỏe lắm nên quyết định trở về giải quyết vấn đề một khi còn có khả năng làm thế" - Baik kể.

Ông Kim bị Seoul ban hành trát bắt (qua Interpol) tháng 3-2001 vì tội lừa đảo khi ông đã trốn khỏi Hàn Quốc năm 1999 sau khi Daewoo sụp đổ.

Sáu năm lưu vong, người ta bảo có khi thấy ông ở Pháp, ở Đức, có khi ở Mỹ, thậm chí tận Sudan. Gần đây nhất người ta thấy ông tại VN (từ ngày 19-2 năm nay). Một số nguồn tin tại VN cho biết ông Kim đã đề nghị nhà chức trách VN giúp ông tránh mặt với báo chí trên đường đến sân bay.

Cùng đi với ông Kim có bốn người, trong đó có bác sĩ và luật sư Cho Joon Hyung thuộc Công ty luật Kim & Jang. Các ghế ngồi của họ trên chuyến bay đã được cách ly với những ghế khác cùng hạng.

Một trợ lý thân thuộc của ông Kim cho biết ngay khi trở về Hàn Quốc, ông sẽ vào bệnh viện của Đại học quốc gia ở Seoul để chữa bệnh vì bệnh viện này có những số liệu về bệnh tình của ông trước khi ông lưu vong.

Vợ ông Kim, bà Chong Hee Ja, đến Venice (Ý) tuần trước để gặp cô con gái cũng trở về Hàn Quốc hôm qua. Bà Chong hi vọng chồng mình sẽ là một trong những người được chính phủ ân xá vào ngày độc lập 15-8 như thông lệ hằng năm.

Phóng to

Cú sốc chính trị chực chờ

Một quan chức giấu tên cho biết cuộc điều tra chỉ sẽ tập trung vào những hành động sai trái của ông Kim vì những tội danh khác như làm giả sổ sách kế toán của Daewoo đã được điều tra xong. "Chúng tôi dự tính sẽ chính thức kết tội ông Kim sau 20 ngày nữa, tức là vào đầu tháng sau", quan chức trên cho biết.

Ông Kim nhiều khả năng sẽ đối mặt với bốn tội danh chính: làm giả chứng từ kế toán, tìm cách sở hữu những khoản vay ngân hàng bất hợp pháp, chuyển vốn của tập đoàn bất hợp pháp ra nước ngoài và vận động, mua chuộc các chính khách.

Vào tháng tư vừa qua, Tòa án tối cao Hàn Quốc kết án tù (cao nhất là bảy năm) và phạt tiền 23.000 tỉ won (gần 23 tỉ USD) đối với bảy cựu quan chức Daewoo vì đã biển thủ 9.900 tỉ won từ các khoản vay ngân hàng thông qua các số liệu tài chính bị bóp méo từ năm 1999 đến 2001.

Bản cáo trạng nói những người này sai phạm dưới sự điều khiển của ông Kim. Ông cũng bị nghi ngờ chuyển 25.000 tỉ won sang tài khoản các ngân hàng ở nước ngoài thông qua công ty tài chính bí mật của Daewoo là Trung tâm tài chính Anh (BFC).

Theo số liệu của tòa án, ông Kim dùng 10 tỉ won từ số tiền trên để mua một trang trại ở nước ngoài và tặng đại học của con trai ông ở Mỹ 2,5 triệu USD.

Các tập đoàn lớn nhất Hàn Quốc Ngoài Daewoo, Hàn Quốc còn có những tập đoàn (chaebol) lớn khác là Samsung, Hyundai và LG giúp gầy dựng nền kinh tế đất nước này hùng mạnh. Tập đoàn Hyundai do ông Chung Ju Yung sáng lập, kinh doanh ở các lĩnh vực như xây dựng, chế tạo ôtô, chất bán dẫn, công nghệ đóng tàu... Tập đoàn Samsung do ông Lee Byung Chul lập ra với thế mạnh là sản xuất các mặt hàng điện tử, đồ điện gia dụng. Tập đoàn LG được ông Koo In Hoe sáng lập, ban đầu sản xuất kem đánh răng, xà phòng, sau đó bắt đầu sản xuất đồ điện gia dụng và hàng điện tử kỹ thuật cao.

Ông Kim còn bị nghi ngờ dùng hàng tỉ won để mua chuộc các chính khách và quan chức nhà nước để giúp ngăn chặn Tập đoàn Daewoo khỏi bị phá sản từ năm 1997 đến tháng 10-1999.

Nếu ông Kim tiết lộ danh sách những người nhận tiền, sẽ có không ít chính trị gia và quan chức phải bẽ mặt, gây ra một cú chấn động về chính trị tại Hàn Quốc.

Trước mắt, đã có những nhân vật như Song Young Gil (một nghị sĩ đảng Uri), Lee Jae Myung thuộc đảng Dân chủ và cựu thị trưởng Incheon Choi Gi Seon bị cáo buộc nhận hối lộ từ ông Kim.

Riêng đối với ông Kim, nếu tất cả những tội danh trên được chứng minh, ông sẽ phải chịu một án phạt tù trong một thời gian khá dài mặc dù luật sư của ông hi vọng ông sẽ được phóng thích với lý do tuổi cao sức yếu.

Ngoài ra, ông Kim có thể sẽ bị phạt một khoản tiền khổng lồ. Ông cũng sẽ đối mặt với hàng chục phiên tòa dân sự liên quan đến hàng chục tỉ won thiệt hại từ sự quản lý kém cỏi của Daewoo.

Trong số những nguyên đơn có Ngân hàng Standard Chartered yêu cầu 15 cựu quan chức Daewoo hồi trả 135 tỉ won. Ngoài ra, Daewoo còn vay mượn 220 triệu USD từ một ngân hàng ở Nhật nhưng không có khả năng thanh toán nợ.

Có công hay có tội?

Sự trở về của ông Kim đã gây xôn xao và chia rẽ trong dự luận Hàn Quốc quanh việc ông phải trả giá cho những hành động của mình như thế nào.

Những cựu quan chức Daewoo và những người hậu thuẫn ông đang liên kết lại để gây sức ép buộc nhà chức trách xét xử ông ở mức độ vừa phải. Một cựu quan chức Daewoo khác cho rằng những đóng góp của ông Kim vào nền kinh tế Hàn Quốc và toàn cầu cần được ghi nhận.

Ông Kim Woo Choong xuất thân từ một cậu bé bán báo rong. Khởi đầu sự nghiệp bằng nghề kinh doanh hàng dệt với 5.000 USD vay mượn, ông đã xây dựng "đế chế" Daewoo bằng cách mua lại những công ty thua lỗ nhờ vào những mối quan hệ thân thiết với giới chức chính phủ. Trong ba thập kỷ, ông biến Daewoo thành tập đoàn khổng lồ sản xuất ôtô, tàu biển, quần áo, tivi và xây cao ốc. Daewoo, tập đoàn kinh tế hùng mạnh thứ tư của Hàn Quốc với trên 300.000 nhân viên, đã sụp đổ sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á những năm 1997, 1998 với khoảng 75 tỉ USD tiền nợ.

Một nhóm khác cũng gồm các cựu quan chức Daewoo lập ra Diễn đàn quản lý toàn cầu và thông báo sẽ tổ chức một cuộc thảo luận với đề tài "Kim Woo Choong, Tập đoàn Daewoo và nền kinh tế Hàn Quốc" ngày 24-6 tới.

Người phát ngôn của diễn đàn Jung Pil Wan cho biết sẽ có nhiều chính khách và các quan chức doanh nghiệp lớn tham gia để thảo luận về những ưu và khuyết điểm của ông Kim về mặt quản lý toàn cầu.

Họ tin ông có thể hưởng bản án nương tay. Ít ra là đã có những lời kêu gọi khoan hồng đối với ông Kim sau khi Tổng thống Roh Moo Hyun ân xá đặc biệt cho 31 doanh nhân vào ngày Phật đản, trong đó có bốn cựu giám đốc Daewoo!

Trong khi đó, các nạn nhân của vụ sụp đổ Daewoo cũng thành lập ra Ủy ban những nạn nhân Daewoo và sẽ tổ chức một cuộc họp khẩn vào thứ sáu tới để đưa ra một thông điệp chung đối với ông Kim.

Một số cổ đông của Daewoo và những người chịu thiệt hại tài chính đã đề nghị các cơ quan thực thi pháp luật nên mạnh tay với ông Kim.