Các sản phẩm nồi cơm điện của Nhật được bày bán tại Việt Nam. - Ảnh: VIỆT ANH

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, GS.TS. Lê Tiến Thường, khoa Điện - Điện tử, Trường ĐH Bách khoa TP.HCM, khẳng định chắc chắn khi dùng một bộ nguồn chế nào đó khác đưa vào máy thì nó sẽ không thể nào an toàn so với thiết kế nguyên gốc ban đầu.

Hiểm họa cháy nổ

Tất nhiên cũng có nhiều trường hợp chấp nhận được nếu như thiết bị có công suất nhỏ từ vài Watt đến vài chục Watt. Nhưng với các thiết bị có công suất lớn hơn (từ vài chục, vài trăm Watt trở lên) như nồi cơm điện, thì độ bền sẽ không đảm bảo. 

"Thiết kế ban đầu của một sản phẩm luôn có sự phân bố rất hợp lý vị trí của các linh kiện, để đảm bảo thiết bị hoạt động tốt cũng như đảm bảo an toàn cho người dùng. 

Khi thay một bộ nguồn chế vào, chắc chắn người ta phải tìm chỗ trống để nhét nó vô, thậm chí là cắt bỏ luôn một số chi tiết để phục vụ cho bộ nguồn mới. 

Với việc độ bộ nguồn vào trong thiết kế ban đầu như thế, nguy cơ cháy nổ có thể xảy ra", thầy Thường cảnh báo.

Ông Trần Việt Anh, một chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ và cũng có nhiều kinh nghiệm mua bán, sử dụng đồ điện tử Nhật cũng cho biết thực tế có nhiều người bán thường nhét thêm một bộ biến áp nhỏ vào trong các thiết bị có công suất nhỏ như máy quạt, máy lọc không khí để chuyển nguồn. 

Điều này khiến chất lượng hoạt động của thiết bị phụ thuộc vào chất lượng của bộ biến thế thu nhỏ này. 

"Đối với các thiết bị có công suất trung bình, người ta có thể dùng cách can thiệp vào mạch điện tử để đổi nguồn. Tất nhiên có thiết bị làm được, có thiết bị không, nhưng dù theo cách nào đi nữa thì cũng sẽ khiến cho thiết bị hoạt động không bền và không an toàn". 

"Thậm chí có thể gây ra nguy cơ cháy nổ bởi cấu trúc thiết bị đã bị thay đổi so với thiết kế ban đầu. Tôi đang dùng rất nhiều thiết bị điện tử của Nhật và tôi thấy dùng qua biến thế bên ngoài là an toàn nhất", ông Việt Anh chia sẻ.

Mới đây, Cục quản lý cạnh tranh, Bộ Công thương đã lên tiếng cảnh báo khả năng gây mất an toàn cho người tiêu dùng của một số sản phẩm máy in Canon nhập khẩu nguồn điện 110v từ thị trường khác về Việt Nam. 

Cụ thể, Công ty Canon Marketing Việt Nam - nhà nhập khẩu được ủy nhiệm duy nhất của Canon tại Việt Nam - đã phát hiện một số doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm máy in Canon LBP151dw nhập khẩu từ thị trường khác có nguồn điện 110v về thị trường Việt Nam. 

Sau đó, các doanh nghiệp này đã tự ý thay đổi bộ nguồn sang 220v để phù hợp với nguồn điện ở Việt Nam trước khi bán ra thị trường.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, đại diện Canon cho biết khi chuyển nguồn điện từ 110v sang 220v, người ta dùng các bộ chuyển nguồn không rõ nguồn gốc, chất lượng kém thì rất dễ gây cháy nổ, nguy hiểm đến tính mạng. Điều đáng nói, "khi bán cho người tiêu dùng, các doanh nghiệp này không thông báo về việc đã thay đổi nguồn điện của máy cũng như việc sản phẩm này nguyên gốc dùng nguồn điện 110v", đại diện Canon cho biết.

Cục quản lý cạnh tranh khuyến cáo người tiêu dùng hãy sử dụng sản phẩm chính hãng theo đúng hướng dẫn, chỉ dẫn, thông số kỹ thuật của nhà sản xuất để đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của mình.

Người kinh doanh đã lén chuyển nguồn điện ra sao?

Theo chia sẻ của Công ty Canon, đối với các máy nhập khẩu, các đơn vị ở Việt Nam đã cho tháo lắp bộ bảng điện, thay tụ và điện trở mới cho bảng điện. Tuy nhiên, việc thay thế này là tạm thời, để cho máy hoạt động không gặp lỗi. 

Bằng chứng là khi cho in bảng cấu hình của máy, thông số thể hiện vẫn là 120v, trong khi thực tế, máy đã được thay thế bằng bảng điện 220 - 240v. Việc thay thế không thực hiện toàn diện trên các phần khác bên trong máy mà chỉ ở phần nguồn vào để tránh việc chập nổ khi cắm nguồn.

Sau khi thay, các máy nhập khẩu này đều sử dụng các linh kiện khác, không có thương hiệu hoặc đã bị tẩy xóa trên bề mặt. Điều này khiến việc đảm bảo chất lượng khá mơ hồ. Người mua máy sẽ chỉ nhận bảo hành trách nhiệm từ nơi bán, vốn kéo dài rất ngắn. 

Các linh kiện này không thể đảm bảo được về năng suất hoạt động, độ bền và tin cậy vốn cực kì quan trọng trên thiết bị điện máy, điện tử.

Việc ảnh hưởng nguồn điện dẫn đến sập nguồn máy, máy hoạt động chập chờn, hư hỏng một số bộ phận bên trong, máy không đảm bảo chất lượng hoạt động, hoặc nặng nhất là gây cháy nổ. 

"Tuy các ảnh hưởng này vẫn chưa có ghi nhận thực tế nào thật sự nghiêm trọng, ảnh hưởng tính mạng hay hỏng hóc diện rộng do lượng máy này chủ yếu bán cho người dùng lẻ và có thể chưa động đến báo giới. Nhưng sự ảnh hưởng của máy là chắc chắn có thể xảy ra", đại diện Canon cảnh báo.