Mô hình thủy điện Don Sahong (Lào) đang gây lo lắng - Đồ họa: V.CƯỜNG

Các chỉ trích được nêu trong ngày diễn ra buổi tham vấn được đánh giá chỉ là hình thức được tổ chức ở Pakse trong hai ngày 11 và 12-12

Trong ngày đầu của chương trình tham vấn, các quan chức và đại diện các hiệp hội dân sự Campuchia, Lào, Việt Nam và Thái Lan đã tham quan khu vực dự kiến xây dựng vốn đã được chuẩn bị sẵn sàng từ năm ngoái.

Các nhà hoạt động nhận định cuộc tham vấn trễ nải, diễn ra bốn tháng sau khi lên kế hoạch, sẽ chỉ nhằm xác minh lại quyết định xây đập của Lào. Trong khi đó, quá trình tiền tham vấn về dự án trong sáu tháng được công bố hồi tháng 10-2014 nhưng thực chất thời điểm bắt đầu bị lùi về từ tháng 7-2014.

Tại buổi tham vấn, đại diện Mạng lưới sông ngòi VN đã chuyển tải các ý kiến của người dân đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Theo đó, trong thời gian từ tháng 11 tới 12-2014, các tổ chức thành viên và Mạng lưới sông ngòi VN đã tổ chức một chuỗi hoạt động để lấy ý kiến và kiến nghị của người dân ĐBSCL về đề xuất dự án đập thủy điện Don Sahong.

Đã có 15 hội thảo tham vấn được tổ chức tại khu vực ĐBSCL với sự tham gia của 1.000 người dân trong khu vực. Toàn bộ đại biểu tham dự các cuộc tham vấn này bày tỏ mối quan ngại và lo lắng về những tác động xuyên biên giới khó lường và phản đối việc xây dựng đập Don Sahong.

Tờ Phnom Penh Post đưa tin hai tổ chức phi chính phủ là Tổ chức Sông ngòi quốc tế (IR) và Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF) đã tẩy chay buổi tham vấn.

Teak Seng, giám đốc bảo tồn Tiểu vùng sông Mekong mở rộng WWF, giải thích rằng “không có dấu hiệu rõ ràng nào từ Ủy hội sông Mekong (MRC) về phạm vi và kết quả có thể chờ đợi từ tiến trình tham vấn, và tất cả các dấu hiệu đều chỉ rằng con đập cuối cùng cũng được xây dựng”.

Các tờ The Nation của Thái Lan, Phnom Penh Post của Campuchia ngày 12-12 đã đồng loạt đăng bài chỉ trích dự án xây dựng đập Don Sahong đang lấy tương lai của dòng sông và hàng triệu người ra đánh cược.

Phnom Penh Post đăng bài viết của Liên minh bảo vệ dòng sông Mekong kêu gọi hủy ngay lập tức con đập đe dọa nghiêm trọng ngành đánh cá, an ninh lương thực và tương lai khu vực Mekong.

“Điều quan trọng là các quyết định liên quan đến sự phát triển sông Mekong phải dựa trên thỏa thuận giữa bốn thành viên MRC, và hơn hết là hàng triệu người sống nhờ vào dòng sông” - bài viết trên Phnom Penh Post nhấn mạnh và kêu gọi các nước khu vực sông Mekong tăng cường hợp tác để ngăn các nguy cơ đối với dòng sông.