Mô hình lắp thang trên Bức tường Việt Nam trong hang Sơn Đoòng - Ảnh: Công ty Oxalis cung cấp

Ngày 26-4-2017, UBND tỉnh Quảng Bình có công văn chấp thuận cho Công ty Oxalis lắp đặt thang kim loại cho du khách vượt qua bức tường thạch nhũ (được đặt tên là Bức tường Việt Nam), sau khi công ty được tỉnh cho phép đưa khách đi xuyên hang từ cửa trước ra cửa sau của hang.

Đây là phương án đang trong giai đoạn thử nghiệm.

Rút ngắn đoạn đường và thời gian khách ở trong hang

Phương án làm thang này được nhóm chuyên gia của Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh đề xuất sau quá trình nghiên cứu kỹ, nhằm mục đích hạn chế thời gian lưu lại của du khách trong hang, tránh sự trùng lắp lối đi cho du khách khi tham gia tuyến.

Theo Công ty Oxalis, lâu nay hành trình khám phá của du khách được thực hiện từ cửa trước đến Bức tường Việt Nam thì quay trở về. Với lộ trình này, du khách đi và ở trong hang khoảng 50km. Nhưng nếu lắp thang vượt qua Bức tường Việt Nam thì đường đi và ở trong hang của du khách chỉ 30km, giảm được gần 1/2 đoạn đường và thời gian ở trong hang.

Điều này đồng nghĩa với việc sẽ hạn chế phần nào tác động từ hoạt động của du khách đến hang Sơn Đoòng và tiết kiệm được thời gian…

Việc lắp thang vượt Bức tường Việt Nam còn phục vụ hoạt động khảo sát, nghiên cứu bảo tồn hang Sơn Đoòng và cứu hộ cứu nạn đối với du khách khi có sự cố xảy ra.

Hiện khi có sự cố tai nạn xảy ra trong hang, phải mất hơn 1 ngày đi đường để đưa người bị nạn ra tới đường Hồ Chí Minh (nhánh Tây), hoặc cần tới 6 giờ để tiếp cận bãi đáp trực thăng cứu hộ. Có thang, việc hỗ trợ cứu nạn chỉ cần 2-3 giờ đi bộ là ra đến đường Hồ Chí Minh.

Việc lắp thang do chuyên gia Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh thực hiện

Liên quan đến việc lắp đặt thang và định vị lối đi bộ khi vượt Bức tường Việt Nam, nhóm chuyên gia hang động của Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh đã khảo sát và kiểm tra toàn bộ hệ thống hang Sơn Đoòng nhằm làm lối đi ít tác động đến thạch nhũ, cũng như xâm hại tài nguyên thuộc hệ động thực vật trong hang nhất.

Lộ trình đi xuyên hang Sơn Đoòng và việc lắp thang vượt Bức tường Việt Nam được nhóm chuyên gia và Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng nghiên cứu, đánh giá, tính toán kỹ càng.

Theo đó, tại Bức tường Việt Nam, đoạn có độ dốc 45^o, dài 65m, sẽ gắn dây thành một lối đi bộ trên nền đá vôi mà không đi bộ lên những nơi có nhũ. Dây, đai an toàn và thang dây được bắt bulông thép không gỉ, đường kính 1cm, dài 10cm vào đá.

Tổng cộng có 23 chốt, trong đó có 15 chốt dùng lại chốt cũ của các chuyên gia thám hiểm hang động gắn vào từ năm 2010 khi thám sát.

Đoạn hai vượt Bức tường Việt Nam là qua vách nhũ thẳng đứng, cao 25m. Thang sắt không gỉ (được lắp ghép từng đoạn 2m để dễ dàng tháo gỡ khi không sử dụng) sẽ được lắp ở đoạn này.

Theo thiết kế và đã được UBND tỉnh Quảng Bình và Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng thống nhất cho phép, thang được cố định bởi điểm đầu thang và chân thang.

Tại vị trí neo đỉnh thang được lắp 16 bulông (loại như kể trên), định vị thang thành một lối đi trên vách đá vôi, không đi trên thạch nhũ. Chân thang được cố định bằng bulông trực tiếp trên nền hang đá vôi.

Công ty Oxalis và các chuyên gia hang động Anh cũng tính phương án di chuyển khi vượt Bức tường Việt Nam. Đó là khi người đi trước đã đi hết đoạn thang dài 25m và đến vị trí nghỉ, thì người tiếp theo mới bắt đầu lên thang.

Cách đi này sẽ không tạo áp lực lên bức tường hoặc gây mất an toàn.

Trước những lo ngại của dư luận về việc lắp thang sẽ ảnh hưởng đến hang Sơn Đoòng, ông Nguyễn Châu Á - giám đốc Công ty Oxalis - cho biết hang Sơn Đoòng là hang động lớn nhất thế giới, là “tài sản và vốn quý” của Việt Nam và Quảng Bình, vì vậy hiện Sơn Đoòng đón khách du lịch với số lượng hạn chế (khoảng 700 khách/năm).

“Khách tham quan hang Sơn Đoòng chủ yếu là khách quốc tế nên ý thức bảo vệ môi trường cảnh quan, bảo vệ di sản của họ rất cao. Nếu phương án lắp thang vượt Bức tường Việt Nam mà ảnh hưởng đến giá trị của hang động, chắc chắn họ sẽ phản ứng mạnh.

Chúng tôi không nghĩ đến việc để bị du khách phản ứng. Hơn nữa chúng ta hoàn toàn tin tưởng và yên tâm với phương án vượt Bức tường Việt Nam, khi được các chuyên gia hang động Hoàng gia Anh đưa ra” - ông Á nói.

Hiện có 7 chuyên gia của Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh thực hiện giám sát bảo đảm an toàn và bảo tồn hang ở các tour do Oxalis khai thác.

Trong quá trình tổ chức thử nghiệm tour xuyên hang Sơn Đoòng, với thiết kế lắp thang vượt Bức tường Việt Nam, việc bảo vệ cảnh quan, môi trường trong hang được thực hiện triệt để, thậm chí là tất cả các công đoạn làm thang còn không được hàn xì, lối đi trên dốc 65m xuống đỉnh bức tường cũng sử dụng lối đi cũ của đoàn thám hiểm dùng năm 2010…

Một đoạn Bức tường Việt Nam trong hang Sơn Đoòng - Ảnh: Công ty Oxalis cung cấp