Một dự án khách sạn đang được xây dựng tại Bãi Trường, Phú Quốc - Ảnh: Duy Khánh

VN có thị trường nội địa 90 triệu người, Phú Quốc có kho tài nguyên thiên nhiên trời phú, còn đợi gì mà không phát triển? Phú Quốc là hòn ngọc của VN, cũng là của hàng triệu Việt kiều, sao không mở cửa để trí thức kiều bào về chung tay xây dựng?...

Đó là những câu hỏi chất chứa tâm huyết của các đại biểu ở Diễn đàn các nhà đầu tư và kinh doanh tại Phú Quốc (Phu Quoc Meeting 2016) trong hai ngày 15 và 16-1, do Hiệp hội Bất động sản du lịch VN tổ chức ngay trên đảo Phú Quốc.

Nhiều nhà đầu tư, chuyên gia tư vấn, ngoại giao cùng đau đáu câu chuyện nên phát triển Phú Quốc ra sao, cái gì cần gìn giữ, cái nào nhất định phải bảo tồn...

Lo ngại vấn đề môi trường

Đi trên các đường phố chính của thị trấn Dương Đông những ngày này, dễ dàng cảm nhận được nhịp độ phát triển của Phú Quốc thông qua hàng loạt dự án đang xây dựng, sửa chữa, nâng cấp. Vỉa hè đường Trần Hưng Đạo và một số tuyến phố chính đang được cấp tập lát lại cho sạch đẹp.

Tuy nhiên, một cảnh khác cũng dễ dàng nhận thấy là rác rưởi bừa bãi và phố xá đầy bụi bặm, những hoạt động lấn chiếm vỉa hè vẫn diễn ra ở nhiều nơi.

“Vỉa hè đường Trần Hưng Đạo đang lát lại chưa kịp ráo ximăng đã thấy dân lấn chiếm, bày hàng ra bán, lấn cả vỉa hè khiến du khách phải đi bộ xuống lòng đường đầy xe cộ, trong đó có cả nhiều xe tải lớn. Rác vứt đầy trên đường này cũng như đường 30-4, Nguyễn Trung Trực, đều là phố chính mà du khách đi lại nhiều” - bà Nguyễn Thị Hồng Hạnh, chủ khách sạn Lavita Phú Quốc, phàn nàn.

Nhà đầu tư người Đức Kai Marcus Schroter - tổng giám đốc Công ty TNHH tư vấn quản lý HTM, chuyên môi giới cho các nhà đầu tư quốc tế vào Phú Quốc và VN - bày tỏ mối lo ngại và tiếc nuối lớn cho môi trường Phú Quốc khi đến nay vẫn chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung, chưa có nhà máy xử lý rác thải.

“Công ty chúng tôi tư vấn cho các nhà đầu tư Dubai. Chúng tôi cần có câu trả lời chính xác về lộ trình cho vấn đề xử lý nước thải, rác thải bởi khi tư vấn cho các nhà đầu tư họ cũng rất quan tâm vấn đề này” - ông Kai Marcus Schroter nói.

Ông Đoàn Hữu Thắng - chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường Kiên Giang - cho hay theo quy hoạch chung của Phú Quốc được Thủ tướng phê duyệt, Phú Quốc có năm cụm xử lý nước thải nhưng cần nguồn vốn đầu tư rất lớn nên chưa thực hiện được. Do đó, hiện nay các dự án đầu tư có phát sinh nước thải bắt buộc phải có hệ thống xử lý đạt chuẩn. Sau này, khi hệ thống xử lý tập trung hoàn thành, nước thải từ các cơ sở sẽ xử lý một phần rồi đấu nối vào hệ thống chung đó.

Cũng theo ông Thắng, lượng rác thải khoảng 115 tấn/ngày của Phú Quốc hiện mới chỉ được thu gom về bãi đổ lộ thiên chứ chưa được xử lý. Tuy nhiên, hiện đã có doanh nghiệp được duyệt chủ trương đầu tư một nhà máy đốt rác tại xã Hàm Ninh, đang trong giai đoạn lập dự án và có thể triển khai ngay trong năm 2016.

Trong khi đó, ông Đoàn Văn Tiến - phó chủ tịch UBND huyện Phú Quốc - cho biết quy mô Phú Quốc quá lớn, không thực hiện cấm sử dụng túi nilông như ở Cù Lao Chàm, mà cần phải có phương án thực hiện từng bước với một chiến dịch truyền thông dài hạn mới có thể làm được.

Không nên e dè với casino!

Một trong những mối quan tâm của các nhà đầu tư là khi nào mới có hệ thống pháp lý đầy đủ cho việc đầu tư casino tại Phú Quốc và có cho phép người Việt vào chơi ở casino hay không? Ông Kai Marcus Schroter cho biết đang có không ít nhà đầu tư lớn ở nước ngoài nhắm Phú Quốc như một địa điểm rất thích hợp để đầu tư trò chơi có thưởng và casino, bởi Phú Quốc ở địa thế rất gần TP.HCM, Vũng Tàu, Campuchia và có đường bay quốc tế để thu hút khách tới vui chơi.

“Đi tới một hòn đảo, người ta muốn ở đó phải có đủ dịch vụ để trải nghiệm, vui chơi chứ không phải dạo vài vòng rồi về ăn và ngủ. Về phía Phú Quốc và VN nói chung, đừng sợ trò chơi và casino. Nước nào cũng ngại hiệu ứng tiêu cực của nó nhưng họ cũng có các phương án hạn chế và thu phí vào cửa” - chuyên gia này chia sẻ và cho rằng ngay từ lúc này, Phú Quốc cần đẩy mạnh đào tạo nghề gấp rút để chuẩn bị cho các dịch vụ du lịch mà quốc tế đang có.

Ông Mai Anh Nhịn - phó chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang - cho biết tới thời điểm hiện tại chỉ mới có chủ trương cho thí điểm đầu tư casino. Chính phủ đã chỉ đạo các bộ ngành soạn thảo các văn bản tạo hành lang pháp lý cho hoạt động casino để trình Chính phủ và Quốc hội. “Đến lúc này, tỉnh chưa thể trả lời là khi nào xong và có cho phép người Việt vào chơi ở casino hay không vì chúng tôi chưa có thông tin” - ông Nhịn trả lời.

Theo ông Kai Marcus Schroter, những chính sách của Chính phủ VN thời gian qua với Phú Quốc là khá thông thoáng, cởi mở và điều này sẽ giúp các dòng vốn lớn có thể tự tin hơn để đổ vào Phú Quốc. Tuy nhiên, các đối tác VN cần chủ động lập kế hoạch đầu tư cụ thể, lên ý tưởng kinh doanh chi tiết để gửi nhà đầu tư nước ngoài xem trước.

“Giới đầu tư nước ngoài, đặc biệt từ những nước như Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) hay Saudi Arabia, không có thói quen bay sang VN để vừa chơi vừa kiếm cơ hội. Họ cần đọc trước các kế hoạch và nếu tìm thấy sự hứng thú trong đó mới bay sang và làm việc nhanh gọn. Điều này tôi thấy các đối tác phía VN cần lưu ý” - ông Kai tư vấn.

Chìa khóa ở sự khác biệt!

Đó là gợi ý của ông Phạm Bình Đàm - đại sứ VN tại UAE. Quan sát từ chính thiên đường du lịch Dubai, ông Đàm đưa ra mấy câu hỏi so sánh: “Dubai có gì hơn Phú Quốc? Phú Quốc có gì mà Dubai không có?”. Rồi ông chỉ ra luôn: Dubai chỉ có sa mạc mênh mông. Phú Quốc có cả một kho tài nguyên thiên nhiên trời phú. Dubai họ phải kéo du khách từ các nơi về. Phú Quốc có sẵn thị trường nội địa 90 triệu dân. Phú Quốc có cả nền tảng văn hóa VN mà Dubai không thể có.

Do đó, theo ông Đàm, chìa khóa chính là ở chỗ phải có hướng đi rõ ràng tạo nên sự khác biệt, phải xây dựng thương hiệu và xúc tiến thương mại, kêu gọi đầu tư và kéo khách đến với Phú Quốc. Trong khi đó, nhà đầu tư Từ Ngọc Ẩn cho hay nguồn lực của kiều bào VN ở nước ngoài rất lớn và họ cũng có mong muốn được về nước, được góp sức xây dựng Phú Quốc.

Theo ông Ẩn, nhiều vụ tranh chấp đất đai tại Phú Quốc mà ông biết là do có dính đến Việt kiều. “Việt kiều họ có tiền, sẵn sàng mua giấy tay nhờ người khác đứng tên. Bản thân tôi mới nhận được hộ chiếu và chứng minh nhân dân VN cách đây hai tháng. Tại sao tôi muốn phải có chứng minh nhân dân? Vì tôi muốn được đứng tên sử dụng đất!”.

Ông Ẩn gợi ý có thể xây dựng một “làng Việt kiều” ngay tại Phú Quốc để các trí thức Việt kiều từ khắp nơi tranh thủ thời gian về đây làm việc, đóng góp trí tuệ, ý tưởng và cả tiền của giúp Phú Quốc phát triển ngang tầm khu vực và quốc tế. “Việt kiều nghỉ hưu như tôi thèm được làm việc lắm, nên có chỗ để mời họ về làm, họ có kỹ năng, kinh nghiệm, đừng bỏ lỡ” - ông Ẩn đề nghị.