Tỉ phú Mỹ Donald Trump

Mọi thông số bề mặt đều đang thuộc về tỉ phú Donald Trump, nhưng nếu không có bước đột phá hơn so với thời gian qua, nhiều phần ông sẽ nhận thất bại. Theo số liệu mới nhất, Donald Trump có 673 phiếu đại biểu, Ted Cruz có 410 và John Kasich có 143.

Trong ngày bầu cử 15-3, tỉ phú Trump giành trọn 99 phiếu đại biểu tại bang Florida. Đây là chiến thắng lớn, quan trọng đồng thời khiến nghị sĩ Marco Rubio phải rút lui.

Tuy nhiên, tỉ phú Trump lại thua ở bang Ohio trước nghị sĩ John Kasich, giúp ông này có toàn bộ 66 phiếu đại biểu của bang.

Số 66 phiếu đại biểu này không giúp ông Kasich tiến bước trong cuộc đua giành 1.237 phiếu đại biểu cần thiết. Theo tính toán, dù có thắng ở tất cả các bang còn lại, ông Kasich cũng không đủ 1.237 phiếu.

Tuy nhiên, chiến thắng của nghị sĩ Kasich tại Ohio lại là yếu tố quyết định khiến tỉ phú Trump không giành được đủ số 1.237.

Nói cách khác, sau khi thua tại bang Ohio, và với đà chiến thắng hiện nay, theo tính toán của tờ New York Times, tổng cộng tỉ phú Trump chỉ đạt được tối đa 1.148 phiếu đại biểu, kém số cần thiết 89 phiếu.

Do đó Donald Trump phải cải thiện chiến dịch tranh cử để giành nhiều phiếu bầu hơn hòng đạt số 1.237 cần thiết. Điều này hứa hẹn gặp khó khăn lớn vì hầu hết những cử tri ủng hộ Marco Rubio đang có xu hướng chuyển qua ủng hộ nghị sĩ Ted Cruz sau khi ông Rubio rút lui. Hơn nữa, sắp tới Đảng Cộng hòa chỉ còn bầu ở hơn 20 bang, lại là những nơi đang có thiện cảm với Ted Cruz và John Kasich.

Trong trường hợp không ứng viên nào đạt đủ 1.237 phiếu đại biểu - điều những người làm chiến dịch của Ted Cruz và John Kasich tính đến ngay từ đầu như là phương án duy nhất chống tỉ phú Trump - mọi thứ rất gay cấn và phần thiệt thuộc về tỉ phú Trump.

Theo luật, nếu một ứng viên đạt đủ 1.237 phiếu, sẽ chắc chắn giành thắng lợi tại Hội nghị Đảng Cộng hòa diễn ra vào tháng 7, trở thành đại diện đảng ra tranh cử tổng thống Mỹ.

Cụ thể, khi thắng tại bang Alabama ngày 1-3, ông Trump có được 36 phiếu đại biểu, ông Cruz có 13 và ông Kasich có 1. Nếu một ứng viên đạt đủ 1.237 phiếu đại biểu, khi vào Hội nghị, đoàn đại biểu của bang Alabama sẽ bỏ phiếu theo chính xác con số như vậy.

Ngược lại, nếu không ai đạt đủ 1.237 phiếu đại biểu, khi vào Hội nghị toàn thể 50 đại biểu của bang Alabama sẽ được tự do bỏ phiếu, muốn chọn ai tùy thích.

Khi đó, vai trò quyết định được trao vào từng lá phiếu cụ thể, phụ thuộc vào các đoàn đại biểu của từng bang. Do đó, muốn vận động những người này bỏ phiếu cho mình, một ứng viên phải có chiến dịch tranh cử rất sâu rộng. Đây là điều mà nghị sĩ Ted Cruz đã làm ngay từ đầu trong khi tỉ phú Donald Trump hoàn toàn thiếu và chỉ mới nhận ra trong thời gian gần đây.

Joshua T.Putnam, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Georgia, nói: “Ở hầu hết các bang, bạn không thể chỉ vận động bề mặt mà phải đặt nền móng từ nhiều tháng trước. Nhìn chung, chiến dịch của Trump không được kích hoạt để đánh vào những đại biểu này”.

Nhận thức được vấn đề, tỉ phú Trump đã có chuyển biến trong chiến dịch khi thành lập một đội bốn người vận động “những đại biểu”. 

Ngược lại là cách làm việc của nghị sĩ Ted Cruz. Cựu chủ tịch Đảng Cộng hòa bang Michigan, Saul Anuzis nói: “Chiến dịch của Cruz được tổ chức sâu đến từng quận, hạt ở mọi cấp độ trên khắp nước. Bạn phải làm việc với những người thật sự hoạt động trong nội bộ đảng”.

Nghị sĩ Ted Cruz cũng nhiều lần tuyên bố: “Cách duy nhất để thắng Donald Trump là ở ngày bỏ phiếu trong Hội nghị”.

Khi nói về việc Hội nghị phải tiến hành bỏ phiếu tự do vì không ứng viên nào đủ 1.237 phiếu đại biểu, tỉ phú Trump lại có phát biểu sốc: “Tôi nghĩ sẽ có bạo loạn. Tôi đại diện cho hằng triệu, hằng triệu người”.