Nhiều bạn trẻ VN đến tham gia buổi giới thiệu về nông nghiệp Nhật và cơ hội sang Nhật làm nông nghiệp - Ảnh: TỰ TRUNG

Ông Takayuki Ishiyama - quản lý HTX nông nghiệp Obihiroshi-Kawanishi vùng Hokkaido (Nhật Bản) - đã cho biết như vậy khi trao đổi với Tuổi Trẻ.

Ông Takayuki Ishiyama nói: Dù đã ứng dụng công nghiệp hóa và hiện đại hóa nhiều năm, nông nghiệp tại Nhật Bản vẫn sử dụng nhiều nhân lực trong quá trình canh tác.

Tuy nhiên, Nhật Bản đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực làm nông, do tỉ lệ người cao tuổi ở Nhật ngày càng tăng và tỉ lệ sinh thấp.

Trong khi đó, người trẻ ít có xu hướng làm nông nghiệp mà tập trung ở các thành phố lớn, làm các công việc liên quan đến văn phòng, công nghệ, tài chính... Đây là một thách thức lớn đối với việc phát triển nông nghiệp của Nhật Bản trong thời gian tới.

* Nhu cầu về công nhân nông nghiệp của HTX Obihiroshi-Kawanishi, nơi ông làm việc như thế nào?

- HTX của chúng tôi hiện có hơn 11.000 thành viên, hoạt động trong nhiều lĩnh vực như chăn nuôi, trồng trọt, cung ứng vật tư đầu vào nông nghiệp...

Trong đó, riêng diện tích đất trồng trọt khoảng 12.700ha, sản xuất tập trung các loại sản phẩm như lúa mạch, các loại đậu, khoai tây cùng các sản phẩm rau củ như khoai dài, hành tây, cà rốt...

Lĩnh vực chăn nuôi cũng đang phát triển mạnh mẽ với sản lượng sữa thu được là 28.085 tấn.

Thu nhập bình quân của HTX vào khoảng 13 triệu yen/hộ/năm, cao gấp hai lần so với thu nhập trung bình của hộ gia đình Nhật Bản.

Tuy nhiên, HTX đang ở vào tình trạng thiếu nhân lực. Và cũng như các doanh nghiệp và HTX nông nghiệp khác, chúng tôi đang triển khai nhiều chương trình tiếp nhận thực tập sinh cũng như công nhân nông nghiệp từ nước ngoài đến Nhật Bản.

Trong đó, VN là một trong số những quốc gia mà các doanh nghiệp cũng như HTX nông nghiệp của Nhật chú trọng tìm kiếm và tiếp nhận thực tập sinh.

Ông Takayuki - Ảnh : TR.T.

* Để được tiếp nhận sang Nhật Bản làm nông nghiệp, các ứng viên VN cần đáp ứng các tiêu chí như thế nào, thưa ông?

- Việc đầu tiên khi nhận công nhân vào làm việc tại HTX là phải tuân thủ các quy định và pháp luật về nông nghiệp, nhân sự, không riêng gì lao động người Việt mà cả với lao động người Nhật, không có sự phân biệt nào cả.

Điều kiện tuyển dụng cũng không có gì đặc biệt, kể cả bằng cấp. Nếu các bạn thanh niên có bằng cấp học tập thì tốt, nhưng nếu không có cũng không sao.

Quan trọng nhất là phải chăm chỉ, cố gắng và hiểu được rằng làm nông nghiệp là ở nông thôn. Nông nghiệp có đặc điểm là thay đổi theo từng thời điểm trong năm, phụ thuộc vào tình hình thời tiết, khí hậu, mùa vụ...

Chẳng hạn, Hokkaido nằm ở phía bắc Nhật Bản với những đặc thù về thời tiết khác biệt với VN, nên các bạn trẻ cần chuẩn bị tâm lý để thích nghi nếu muốn sang làm việc tại đây.

* Kế hoạch tuyển dụng cụ thể của phía Nhật Bản như thế nào?

- Như tôi đã nói ở trên, nhu cầu về lao động trong nông nghiệp của phía Nhật Bản là thực sự và đang rất cần.

Đã có nhiều doanh nghiệp và tổ chức của Nhật đến VN để tìm kiếm các ứng viên sang Nhật làm nông nghiệp trong thời gian qua.

Chúng tôi đã làm việc với một số đối tác tại VN cũng như khảo sát các thanh niên có mong muốn sang Nhật làm nông nghiệp và thấy đây là cơ hội cho cả hai phía.

Chúng tôi đang cân nhắc hai phương án là sẽ tiếp nhận số lượng lớn lao động VN sang làm hay tiếp nhận số lượng nhỏ, đánh giá kết quả rồi tăng lên trong thời gian tới.

* Sau thời gian làm việc tại Nhật, công nhân VN có thêm những cơ hội để tái ký hợp đồng tại Nhật hay không?

- Chúng tôi đang tìm kiếm nguồn nhân sự cho nông nghiệp Nhật bằng hình thức thực tập sinh.

Khi đến Nhật, các bạn trẻ VN sẽ được đào tạo và hướng dẫn để làm những công việc cụ thể trên đồng ruộng từ chăm sóc cây trồng, vật nuôi, quản lý dịch bệnh, cung cấp dinh dưỡng cho đất đai đến việc quản lý trang trại hiệu quả.

Sẽ có nhiều khác biệt về cách làm nông nghiệp giữa Nhật Bản và VN nhưng nếu chịu khó học hỏi, có quyết tâm và cố gắng các em sẽ làm được thôi.

Trong thời gian thực tập tại Nhật, các bạn trẻ VN sẽ được học tập những mô hình canh tác nông nghiệp của Nhật, những quy trình canh tác nông nghiệp cũng như hoạt động của một HTX nông nghiệp.

Mỗi khóa thực tập sinh nông nghiệp tại Nhật kéo dài 3 năm nên ngoài công việc hằng ngày còn là vấn đề của cuộc sống, là quan hệ giữa người Việt và người Nhật cũng như phải hiểu được văn hóa nơi các em sinh sống và làm việc. Các em sẽ được học tiếng Nhật, văn hóa Nhật, cách làm việc của người Nhật.

Tôi tin rằng với những kiến thức và kỹ năng được học sau 3 năm tại Nhật, khi trở về VN các em sẽ có nhiều cơ hội để làm việc trong các công ty nông nghiệp VN hoặc tự khởi nghiệp trong ngành nông nghiệp.

Ông Suzuki Seiichi - Ảnh: TR.T. Ông Suzuki Seiichi (phó chủ tịch HTX nông nghiệp Koshimizu): Thực tập sinh VN rất tốt Chúng tôi mới bước đầu tìm hiểu để tiếp nhận thực tập sinh VN trong năm 2017 và hiện đã có 4 bạn thanh niên của VN sang HTX của chúng tôi để làm việc. Qua thời gian ở Nhật, các em đều cho thấy sự chăm chỉ, ngoan và có nhiều cố gắng trong công việc cũng như quan hệ với mọi người. Hiệp hội cũng như các công ty tiếp nhận cảm thấy rất biết ơn sự hợp tác với các cơ quan đơn vị VN để triển khai chương trình thực tập sinh nông nghiệp này. Trong thời gian tới chúng tôi vẫn tiếp tục tìm kiếm và tiếp nhận thêm nhiều thực tập sinh nông nghiệp nữa từ VN qua Nhật để làm việc.