Nhóm tình nguyện viiên vừa hoàn thành “Green Project” - một dự án về trồng trọt và bảo vệ môi trường - Ảnh: Kiều Nhi

Sau tiếng rao, từ trong các ngôi nhà - hầu hết là phụ nữ và trẻ em - mang thức ăn, trái cây, gạo và cả tiền đứng đợi trước ngõ một cách thành kính. Các sư thầy đi thành hàng dài, mỗi người bê một tráp, chân trần, đến từng nhà cầu chúc cho gia chủ trước khi nhận.

Tôi cũng bê một tráp.

Đi khất thực - xin ăn không đơn giản như tôi từng nghĩ. Tôi cảm nhận được sự khắc nghiệt từ mọi thứ xung quanh: lúc chân chạm đá, băng qua vũng lầy, bước trên cát nóng hay sỏi nhọn, tay bê tráp thức ăn nặng trịch dưới trời nắng nóng, đi bộ 5km...

Tôi hiểu được phần nào lý do vì sao người dân Myanmar luôn đặt vị trí tôn kính hàng đầu cho các nhà sư.

Hết buổi sáng, các thầy quay về Thabarwa Center, một trong những trung tâm thiền định lớn tại Thalyin, Myanmar, một thị trấn cổ nằm tách biệt ở cạnh thủ đô Yangon.

Tất cả những gì nhận được các sư dành cho cả một cộng đồng ở đây, hơn 5.000 người, bao gồm các bệnh nhân, người cao tuổi các gia đình, trẻ em nghèo hoặc vô gia cư. Ai cơ nhỡ đều có thể tìm đến đây nương náu để được ăn, được chăm sóc và học thiền.

Annedrien và Dan tắm cho bệnh nhân nam ở Thabarwa trong hoạt động “Patient Washing” - Ảnh: TH.NHƯ

Khất thực, chăm sóc người bệnh

Khất thực là một trong những hoạt động hằng ngày vào sáng sớm của các nhà sư trung tâm mà chúng tôi - những tình nguyện viên từ khắp nơi trên thế giới đến - có thể tham gia cùng.

France - 60 tuổi, người Úc, là tình nguyện viên lớn tuổi nhất ở đây mà tôi gặp - chia sẻ: "Tôi học được rất nhiều khi đi khất thực cùng các sư. Khi bạn học cách không quan tâm đến những tác động bên ngoài, chỉ tập trung vào nội tại bạn sẽ thấy mình mạnh mẽ hơn rất nhiều và tôi cảm thấy rất thích hoạt động này".

Ngoài ra ở đây hiện có hơn 1.200 bệnh nhân và người già trên 60 tuổi. Các tình nguyện viên trẻ chúng tôi giúp đỡ họ.

"Patient care" - chăm sóc bệnh nhân, đây được xem là hoạt động cần sự tập trung và kỹ năng hơn cả: rửa và băng bó vết thương, thay tã và làm sạch giường bệnh...

Có vài trường hợp khá nặng như các bệnh nhân bị ung thư vú, ung thư vòm họng, bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch (HIV) với các vết thương lớn ở lưng, không thể cử động hoặc ngồi dậy.

Một số tình nguyện viên khác chọn hoạt động "Physiotherapy" - giúp bệnh nhân tập vật lý trị liệu.

"Điều khiến tôi muốn tham gia những hoạt động này mỗi ngày vì khi chăm sóc họ tôi luôn nghĩ đến người thân trong gia đình mình, đó là những kỹ năng cần thiết cho tôi.

Rồi sẽ đến lúc tôi phải trải qua điều này, trải qua những cảm xúc này... thật ra không nên nghĩ đến thì tốt hơn nhưng thời gian gắn bó ở đây khiến tôi suy nghĩ và trưởng thành hơn rất nhiều" - Nhâm, một nữ tình nguyện viên Việt Nam đã ở trung tâm hơn hai tháng, chia sẻ.

Hoạt động được cho là nhẹ nhàng nhưng mang lại cảm xúc nhiều hơn cả là "Make them move": đến từng phòng và khuấy động không khí bằng âm nhạc giúp các bệnh nhân lớn tuổi có thể tập thể dục và tinh thần phấn chấn hơn.

"Thật tuyệt vời khi thấy các bệnh nhân đứng dậy lắc lư và hát" - Stephanie, tình nguyện viên Brazil, ngạc nhiên.

Buổi chiều chúng tôi còn hoạt động "Patient Washing"- tắm cho các bệnh nhân và "Pagoda Party" - giúp đưa người bệnh đến ngôi chùa trong làng.

Từ tình nguyện viên đến những người bạn

Chúng tôi tổng kết, đánh giá và phân công công việc cho ngày tiếp theo trong cuộc họp mặt lúc 7h15 mỗi ngày.

Chúng tôi nói chuyện với nhau nhiều hơn, chia sẻ kinh nghiệm và cảm xúc của bản thân, phàn nàn hoặc tiếp nhận ý kiến đóng góp. Chúng tôi cũng làm quen được các bạn tình nguyện viên mới đến hoặc nói lời chia tay với các bạn sẽ rời đi trong buổi họp mặt này và đó là những giây phút rất khó tả.

Khi bạn làm việc cùng một tập thể, chia sẻ với nhau trong công việc, cảm xúc và cả không gian sống, sự rời đi của ai đó sẽ khiến bạn có chút trống vắng.

Mỗi ngày luôn có rất nhiều tình nguyện viên từ khắp nơi trên thế giới đến sinh hoạt, tham gia các hoạt động giúp đỡ cộng đồng, có khi lên đến 150 tình nguyện viên cùng lúc.

Có rất nhiều trường hợp các bạn còn chọn ở lại hơn một năm để phát triển các dự án cho cộng đồng cũng như học thiền tại đây.

Như Louik, tình nguyện viên người Pháp, anh ở đây hơn một năm và quản lý dự án truyền thông cho trung tâm. Dorry thì đang thực hiện một dự án trồng rau tại một khu đất trong làng. Một tình nguyện viên người Ý đang khảo sát để thực hiện dự án mang văcxin đến cho trẻ em...

Rồi cũng mỗi ngày lại phải chia tay vài người, chúng tôi hiểu rõ mỗi người luôn có hành trình của riêng mình nhưng không ít bạn đã thú nhận:

"Thabawar đã cho chúng tôi nhiều hơn những gì chúng tôi mang đến, giúp chúng tôi hiểu rằng mình có thể làm được nhiều điều mình nghĩ, đặc biệt là mang đến những người bạn ở đây và chắc chắn chúng tôi sẽ quay lại".

Thabarwa là gì?

Tình nguyện viên thảo luận việc chăm sóc người bệnh ở hành lang bệnh viện - Ảnh: TH.NHƯ

Trung tâm Thabarwa ở Thanlyin, Myanmar là một tổ chức nhân đạo phi lợi nhuận được thành lập vì lợi ích chung tất cả mọi người, những ai đang tìm kiếm nơi sinh sống, cần được chăm sóc và mong muốn thực hành thiền định có thể tới đây.

Trung tâm cung cấp nơi tá túc cho hơn 2.400 yogi (kể từ tháng 2-2014) bao gồm người già, người đau ốm, tàn tật, tâm thần, vô gia cư... Ở đây không có sự phân biệt đối xử hoặc giới hạn về số lượng, thời gian, tuổi tác, tình trạng sức khỏe, quốc tịch, địa vị xã hội, tôn giáo...

Đây là nơi các tình nguyện viên có thể đóng góp kỹ năng của mình, dành thời gian, năng lượng, sức lao động, tiền bạc và vật liệu để chăm sóc phúc lợi của những người tị nạn tại trung tâm, để đạt công đức và thực hành thiền định.

Tại đây thức ăn, chỗ ở và giảng dạy được cung cấp miễn phí.

Tác giả đã có thời gian làm tình nguyện một tuần ở đây.