Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang lấy ý kiến cho dự thảo nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trong nước và chào bán ra quốc tế.

Theo dự thảo, doanh nghiệp được phép điều chỉnh phương án sử dụng vốn nếu đáp ứng hai điều kiện, gồm cấp có thẩm quyền của doanh nghiệp thông qua và số người sở hữu đại diện cho trên 65% trái phiếu cùng loại chấp thuận. Doanh nghiệp phải công bố thông tin bất thường về việc này.

Hiện Nghị định 153/2020 của Chính phủ quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chưa cho phép thay đổi phương án sử dụng vốn, gây nhiều vướng mắc khi doanh nghiệp cần điều chỉnh để tối ưu dòng tiền, đảm bảo quyền lợi cổ đông, nhà đầu tư và yêu cầu sản xuất, kinh doanh.

Để tăng tính linh hoạt cho doanh nghiệp nhưng vẫn kiểm soát rủi ro, dự thảo bổ sung quy định cho phép thay đổi phương án sử dụng vốn khi cần thiết, trên cơ sở được phê duyệt bởi nội bộ doanh nghiệp và nhà đầu tư trái phiếu.

Ngoài ra dự thảo cũng yêu cầu vốn từ phát hành trái phiếu phải được doanh nghiệp theo dõi riêng biệt. 

Trong trường hợp giải ngân theo tiến độ, doanh nghiệp phải báo cáo kế hoạch sử dụng phần vốn tạm thời nhàn rỗi.

Bộ Tài chính cho rằng các quy định mới sẽ giúp minh bạch hóa dòng tiền từ phát hành trái phiếu, tăng cường kỷ luật tài chính và củng cố niềm tin của nhà đầu tư với tổ chức phát hành.

Trong tờ trình gửi Chính phủ, Bộ Tài chính đánh giá thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong những năm qua đã đóng góp quan trọng vào việc cung cấp nguồn vốn trung và dài hạn cho doanh nghiệp, giảm áp lực cho hệ thống tín dụng ngân hàng.

Theo thống kê của Bộ Tài chính, từ thời điểm Nghị định số 153/2020 có hiệu lực thi hành (1-1-2021) đến hết năm 2024, giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đạt khoảng 1,68 triệu tỉ đồng. Quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đến cuối tháng 6-2025 đạt khoảng 9,8% GDP năm trước, tương đương 1,13 triệu tỉ đồng. 

Trong 10 tháng đầu năm nay, giá trị phát hành vượt 441.000 tỉ đồng, tăng 1,4 lần so với cùng kỳ. Tổ chức tín dụng chiếm hơn 66% lượng phát hành, tiếp đến là doanh nghiệp bất động sản với khoảng 26%, còn lại đến từ các lĩnh vực khác. Lãi suất phát hành bình quân đạt 7,23%/năm.

Theo Bộ Tài chính, sau 5 năm triển khai, thi hành, các quy định về phát hành trái phiếu riêng lẻ cần sửa đổi để đáp ứng thực tiễn và bảo vệ tốt hơn quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân.

Dù tăng trưởng nhanh, thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ vẫn chưa phải kênh huy động vốn chủ yếu của doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp phát hành còn hạn chế tuân thủ pháp luật, chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ báo cáo, công bố thông tin về trái phiếu, tình hình tài chính, phương án sử dụng vốn và kế hoạch trả nợ. 

Một số tổ chức cung cấp dịch vụ cũng chưa phát huy tốt vai trò hỗ trợ và rà soát cho doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Quốc hội tập trung bàn gỡ điểm nghẽn thể chế, lành mạnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV tập trung tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, nhất là trong lĩnh vực đất đai, đầu tư, quy hoạch, xây dựng, môi trường, năng lượng; lành mạnh hóa thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản…