Theo Tổng Thanh tra Chính phủ, dự thảo luật tập trung hoàn thiện các chính sách về các biện pháp phòng ngừa tham nhũng gồm: đánh giá về công tác phòng, chống tham nhũng; cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập; kê khai tài sản, thu nhập và xác minh tài sản, thu nhập.

Dự thảo cũng quy định rõ thẩm quyền của các cơ quan thanh tra trong thanh tra vụ việc có dấu hiệu tham nhũng; tiếp nhận và xử lý phản ánh, tố cáo về hành vi tham nhũng. Các quy định về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập để phòng ngừa tham nhũng cũng được bổ sung quy định.

Điều chỉnh mức giá trị tài sản kê khai

Theo Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong, dự luật quy định các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập gồm: Ủy ban kiểm tra cấp ủy cấp trên trực tiếp cơ sở trở lên; Thanh tra Chính phủ; TAND tối cao, Viện KSND tối cao, Kiểm toán Nhà nước, Văn phòng Quốc hội, Văn phòng Chủ tịch nước, Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội, cơ quan Trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội; Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Thanh tra tỉnh, TP trực thuộc Trung ương.

Đáng chú ý, giá trị tài sản phải kê khai được điều chỉnh tăng từ 50 triệu lên 150 triệu đồng; tăng giá trị tài sản, thu nhập phải kê khai bổ sung khi có biến động tăng trong năm từ 300 triệu lên 1 tỉ đồng. Quy định này nhằm phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và giá cả hiện tăng nhiều so với năm 2018.

Theo đó, cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập theo dõi biến động về tài sản, thu nhập của người có nghĩa vụ kê khai thông qua phân tích, đánh giá thông tin từ bản kê khai hoặc từ các nguồn tin khác.

Trường hợp phát hiện tài sản, thu nhập trong năm có biến động từ 1 tỉ đồng trở lên mà người có nghĩa vụ kê khai không kê khai thì cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập yêu cầu người đó cung cấp, bổ sung thông tin. Trường hợp tài sản, thu nhập có biến động tăng thì phải giải trình về nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm.

Nếu người có nghĩa vụ kê khai giải trình không hợp lý về nguồn gốc tài sản, thu nhập trong năm tăng từ 1 tỉ đồng trở lên, thì cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập tiến hành xác minh.

Dự thảo luật cũng đã bổ sung quy định “việc kê khai, giải trình về nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm là một trong những tiêu chí để đánh giá, xếp loại mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức”.

Giảm bớt thủ tục hành chính không cần thiết trong kiểm soát kê khai

Thẩm tra dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho rằng dự án luật đã được Chính phủ chuẩn bị công phu, nghiêm túc, phù hợp với quy định về việc trình dự án theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Đa số ý kiến trong cơ quan thẩm tra cũng tán thành với phạm vi sửa đổi, bổ sung của dự luật. Trong đó, bao gồm việc nâng mức giá trị tài sản, thu nhập phải kê khai và nâng mức biến động tài sản, thu nhập trong năm phải kê khai bổ sung.

Theo cơ quan thẩm tra, quy định này phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội, phản ánh đúng biến động giá cả và mức thu nhập hiện nay, bảo đảm tập trung quản lý, kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập có giá trị lớn.

Quy định đồng thời giảm bớt thủ tục hành chính không cần thiết đối với việc kiểm soát kê khai tài sản, thu nhập giá trị nhỏ, qua đó sẽ nâng cao hiệu quả phòng ngừa tham nhũng.

Tuy nhiên cũng có ý kiến cho rằng không nên quy định cứng các mức định lượng bằng tiền trong luật. Thay vào đó, nên giao Chính phủ quy định cụ thể các mức định lượng bằng tiền tại văn bản dưới luật để có thể điều chỉnh linh hoạt theo từng giai đoạn, phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội.

Hơn 125.000 người kê khai tài sản, có 2 người bị kỷ luật do kê khai không trung thực

Theo Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong, trong kỳ có 125.002 người thực hiện kê khai tài sản, thu nhập, trong đó có 642 người được xác minh việc kê khai và 2 người bị kỷ luật do kê khai không trung thực.