Các đại biểu nghe đại diện Sở VH-TT&DL Quảng Nam báo cáo kết quả thực hiện Luật di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh trong những năm gần đây. Hiện trên địa bàn Quảng Nam có hai di sản văn hóa thế giới, 55 di tích cấp quốc gia, 282 di tích cấp tỉnh và nhiều loại hình văn hóa phi vật thể đặc sắc.

Hằng năm, tỉnh tiếp nhận kinh phí từ nguồn vốn nhà nước để tu bổ các di tích bình quân 10-12 tỉ đồng. Hầu hết các di tích sau khi tu bổ đều đảm bảo tính chân xác và phát huy tốt giá trị.

Tuy nhiên, một vài nơi đã xảy ra hiện tượng xâm lấn diện tích khoanh vùng bảo vệ di tích, xâm hại di tích. Ðiển hình như khu di tích quốc gia khu căn cứ Nước Là (huyện Nam Trà My, Quảng Nam), thực hiện đề án xây dựng nông thôn mới, UBND huyện đã cho xây dựng tuyến đường giao thông liên xã trong đó có một đoạn dài 173m đi ngang qua một góc phía đông bắc khu vực khoanh vùng bảo vệ II, cách khu vực lõi của di tích 3km theo đường chim bay. Vụ việc này làm xâm hại di tích lịch sử quốc gia khu căn cứ Nước Là.

Báo Tuổi Trẻ cũng đã phản ánh khu di tích lịch sử Nước Oa, xã Trà Tân, huyện Bắc Trà My không được quản lý tốt, một số hạng mục bị xuống cấp và hư hỏng nhưng chưa được khắc phục.

Ngoài ra việc xây kè suối tại khu vực bảo vệ di tích Mỹ Sơn làm ảnh hưởng và mất đi hiện trạng của khu di tích Mỹ Sơn. Nhiều đại biểu tỏ ra lo ngại về việc quần thể kiến trúc khu phố cổ Hội An gỗ đã bị mục, nhà cửa xuống cấp, không gian chật hẹp, dễ xảy ra hiện tượng cháy các ngôi nhà cổ.

Ông Ðinh Hài, giám đốc Sở VH-TT&DL Quảng Nam, cho biết: “Sở đã đề xuất với UBND tỉnh có phương án đưa dân vào khu vực di tích để ở với mục đích cải thiện thu nhập cho người dân và bảo vệ di tích. Ngoài ra, sở cũng đề xuất nhân rộng đội ngũ trùng tu di tích Chăm ở Mỹ Sơn và hiện nay đã có tổ chức ở Ý đồng ý hỗ trợ kinh phí để đào tạo về kỹ thuật trùng tu các di tích Chăm cho đội ngũ này.

Tại buổi làm việc, UBND tỉnh cũng đề nghị Nhà nước cho phép Quảng Nam có cơ chế khai thác, sử dụng một lượng gỗ nhất định phục vụ công tác tu bổ các nhà cổ, đề nghị Nhà nước hỗ trợ vốn để trùng tu các công trình kiến trúc, di sản văn hóa, đặc biệt là hỗ trợ vốn để tu bổ khẩn cấp các ngôi nhà cổ ở phố cổ Hội An và nhiều ngôi tháp trong khu đền tháp Mỹ Sơn.

Ông Lê Như Tiến, phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội, đánh giá cao với đề xuất của Sở VH-TT&DL Quảng Nam về việc đưa dân vào sống chung trong vùng có di tích với mục đích bảo vệ di tích, hưởng lợi từ di tích mà không làm ảnh hưởng đến di tích.