Đã nói đến tài sản công, khi bán phải thực hiện nguyên tắc đấu giá. Với công trình, dự án công được đầu tư bằng vốn nhà nước bắt buộc phải qua đấu thầu chọn nhà đầu tư.

Có đấu thầu, đấu giá nghiêm túc mới loại bỏ lợi ích nhóm, chủ nghĩa thân hữu, đảm bảo công bằng. Thế nhưng, nguyên tắc vỏn vẹn bốn chữ "đấu thầu, đấu giá" này lại bị lãnh đạo nhiều địa phương, bộ ngành "lướt qua", dẫn đến những bức xúc xã hội.

Nếu các dự án BOT quốc lộ được đấu thầu công khai chọn nhà đầu tư, người dân không quá bức xúc như thời gian qua. Nếu nhà và đất công được Đà Nẵng bán đấu giá công khai, nhiều cán bộ của nơi này không rơi vào vòng lao lý...

Và gần đây là những vụ bán đất ở Phước Kiển (Nhà Bè) cho Công ty Quốc Cường Gia Lai, 4 tuyến đường giá "khủng" 12.000 tỉ đồng ở Thủ Thiêm... dư luận đang chờ các cơ quan chức năng làm rõ.

Các vi phạm phải được nhanh chóng làm rõ và xử lý nghiêm khắc để lấy lại lòng tin trong nhân dân.

Nhưng đó là chuyện đã rồi. Quan trọng hơn là phải ngăn chặn ngay những vụ lạm quyền trong sử dụng đất công, chấm dứt ngay những vụ nhân danh thực hiện các dự án công cộng để chỉ định thầu nhằm phục vụ lợi ích cho một nhóm người, có hai việc phải làm ngay.

Thứ nhất, phải rà soát, lật lại những thương vụ bán tài sản nhà nước theo chỉ định, những dự án và công trình nhà nước được giao cho nhà đầu tư không thông qua đấu thầu trên cả nước mà được xem là có vấn đề.

Qua đó, lãnh đạo các cơ quan đã ra quyết định bán chỉ định, thầu chỉ định phải có trách nhiệm giải trình trước HĐND, Mặt trận Tổ quốc, dư luận... về những lý do đã đi đến những quyết định sai nguyên tắc như vậy. Các vi phạm phải được xử lý.

Sẽ có người đặt câu hỏi, lật lại, tức là làm lại từ đầu, điều này có phù hợp, có thể dẫn đến những hệ lụy không tốt khi nhiều tài sản, dự án nay "gạo đã thành cơm"?

Đúng, chỉ có chấp nhận làm lại từ đầu mới khôi phục lòng tin, mới có thể ngăn chặn những vụ việc tương tự phát sinh trong tương lai.

Về phía những doanh nghiệp đã mua được tài sản nhà nước, những chủ đầu tư đã được chỉ định thầu theo hình thức đổi đất lấy hạ tầng sẽ cộng tác để mọi thứ được rõ ràng.

Những gì ưu ái bất thường phải được thu hồi, những khuất tất và sai phạm phải được xử lý. Sự hợp tác này cũng là cách để doanh nghiệp, chủ đầu tư bảo vệ, điều chỉnh mình trước những lùm xùm hiện nay.

Thứ hai, phải chấn chỉnh và tăng cường cơ chế giám sát của cả hệ thống chính trị, từ các đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp đối với việc sử dụng tài sản công.

Chúng ta đã có cơ chế giám sát với đầy đủ các ban bệ nhưng những gì đã diễn ra cho thấy hoạt động giám sát gần như bị tê liệt ở nhiều nơi, dẫn đến ở một số nơi, chính quyền lại phục vụ cho những nhóm lợi ích, xâm phạm quyền lợi của người dân, của cộng đồng.

Hai việc cần làm ngay là con đường ngắn nhất để chấm dứt thất thoát tài sản nhà nước, đồng thời gầy dựng lại lòng tin nơi nhân dân.