Buổi tọa đàm được tổ chức nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của nhà văn Đoàn Giỏi, trong đó tiểu thuyết Đất rừng phương Nam của ông được nhiều người nhắc đến.

Đất rừng phương Nam thôi thúc Nguyễn Vinh Sơn xuôi về Đồng Tháp Mười

Nguyễn Vinh Sơn kể ông sinh ra ở vùng đất nghèo Quảng Trị, sau đó vào Phan Rang nhưng cuộc sống cũng hết sức cơ cực.

Tình cờ, ông đọc được tiểu thuyết Đất rừng phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi. Ông nói ngay lập tức bị thu hút bởi tác phẩm. 

Truyện cứ thế mở ra cho Vinh Sơn một vùng đất mới đầy thú vị, và ông cảm thấy như tìm được một lối thoát khỏi cảnh quanh năm chỉ làm bạn với khoai, sắn.

Thế là ông rủ bạn bè đồng cảnh ngộ với ông đi vào vùng đất Đồng Tháp Mười. Nơi đó không có đường đi, phương tiện chỉ có chiếc xuồng nhỏ, xung quanh bạt ngàn sông nước, cá tôm.

Những gì Đoàn Giỏi diễn tả không còn trên trang giấy nữa, mà hiện ra trước mắt chàng trai Nguyễn Vinh Sơn. 

Những người nông dân chân thành, khẳng khái, bao dung cứ thế như trong truyện bước ra đời thật, khiến những di dân như ông cảm thấy rất thân thương, ấm lòng.

Sau này, khi dấn thân vào con đường làm phim, vừa xong Tuổi thơ dữ dội, Vinh Sơn nghĩ ngay đến Đất rừng phương Nam. Ông xin Đài truyền hình TP.HCM được làm phim nhiều tập từ tác phẩm này mang tên Đất phương Nam.

Chất liệu trong tác phẩm Đất rừng phương Nam ngồn ngộn để Vinh Sơn thỏa sức sáng tạo, đưa vào phim.

Ông Sơn cho biết phim Đất phương Nam như bài học khiến người ta có thể khám phá về địa lý, con người, lịch sử, lối sống, tính cách,... của người dân Nam Bộ.

Ông và cả ê kíp cực kỳ hạnh phúc khi phim ra mắt đã được khán giả đón nhận nồng nhiệt. Quá trình làm phim là một kỷ niệm không thể quên trong cuộc đời làm nghệ thuật của Vinh Sơn.

Khi làm phim, ông đã nhận được sự hỗ trợ hết lòng của rất nhiều người để giúp phim có thể ghi đậm dấu ấn trong lòng khán giả dù đã gần 30 năm qua. 

Trong đó, phải kể đến sự góp sức của nhà văn Sơn Nam, vợ chồng nhạc sĩ - nhà thơ Lư Nhất Vũ, Lê Giang…

Chính vì sự thành công đó nên xong phần đầu 11 tập, Vinh Sơn có ý định làm tiếp phần 2 để An, Cò dấn thân sâu hơn vào các hoạt động của người lớn. Tuy nhiên ông vướng một số dự án khác nên vẫn chưa thực hiện được.

Ông vui khi tiếp tục nối dài sự lan tỏa tác phẩm của nhà văn Đoàn Giỏi qua bản phim điện ảnh Đất rừng phương Nam, với bàn tay đạo diễn của Nguyễn Quang Dũng mà ông được mời làm cố vấn.

Đoàn Giỏi với di sản Người và Chữ

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cho rằng nhà văn Đoàn Giỏi đã để lại hai di sản quan trọng. Đầu tiên là di sản Người, ông sống như một con người chân chính trong cách ăn ở, thái độ, hành động của ông đối với đất nước, quê hương. Tiếp đến là di sản Chữ.

Tác phẩm Đất rừng phương Nam ra đời năm 1957, đó cũng chính là năm Nguyễn Quang Thiều ra đời. Thuở bé ông có dịp đọc quyển sách này trong căn hầm chữ A ở một làng quê phía Bắc, được các cậu bé sơ tán từ Hà Nội cầm về.

Đất rừng phương Nam đã mở ra một thế giới, thiên nhiên đầy bí ẩn của phương Nam, từ đó dựng nên vùng văn hóa rất lạ, thú vị trong lòng cậu bé đất Bắc.

Khi 60 tuổi ông Thiều tìm đọc lại xem cảm giác kỳ vĩ, lạ lùng trong tác phẩm ấy còn đủ sức quyến rũ không, và ông bất ngờ nhận ra cảm giác không có gì thay đổi.

Với ông, điều đó minh chứng sức mạnh, quyền lực văn chương vĩ đại như thế nào. Ông cảm ơn Đoàn Giỏi đem đến cho ông và bao người khác một tác phẩm đặc biệt như Đất rừng phương Nam.

Nhà văn Văn Thành Lê cho biết Đất rừng phương Nam được viết năm 1957 cũng là năm ra đời của Nhà xuất bản Kim Đồng. Đây là tác phẩm gắn liền quá trình hình thành, phát triển và định hình của nhà xuất bản.

Ban đầu tác phẩm chỉ độ hơn 100 trang, ở những lần tái bản sau đó nhà văn Đoàn Giỏi cứ tiếp tục hoàn thiện và đến hôm nay là hơn 300 trang. Ông Lê cho rằng điều đó thể hiện ý thức làm nghề và tôn trọng độc giả của Đoàn Giỏi rất cao.

Đến nay đã gần 70 năm, Đất rừng phương Nam vẫn nằm trong 4 tác phẩm của nhà xuất bản tái bản nhiều lần và lượng phát hành tốt nhất trải dài từ Bắc tới Nam.

Tưởng niệm nhà văn Đoàn Giỏi

TTO - Nhà xuất bản Kim Đồng vừa trao tặng tủ sách 2.000 cuốn cho Trường THCS Đoàn Giỏi, thuộc huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang vào sáng 14-10.