Dù giá heo tăng cao nhưng một trại heo tại xã Tân An, huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai vẫn chưa dám khôi phục đàn heo, sau khi cắt giảm hơn nửa đàn trong giai đoạn giá heo xuống thấp trước đó - Ảnh: A LỘC

Dù giá heo hơi của Việt Nam duy trì ở mức cao trong 3 tháng nay, sau gần 2 năm đứng dưới mức giá thành, nhưng nhiều người chăn nuôi Việt Nam không những không vui mà cảm thấy lo hơn bởi thị trường giá cao sẽ không bền vững.

Thịt heo Mỹ sẽ tràn vào Việt Nam?

Nguy cơ thịt heo ngoại, đặc biệt là thịt heo đông lạnh từ Mỹ tràn vào Việt Nam, theo nhiều chuyên gia, là khó tránh khỏi. 

Chẳng hạn trong tháng 5-2018, Việt Nam đã nhập khẩu khoảng 10.870 tấn thịt và các sản phẩm từ thịt từ Mỹ, trị giá 13,05 triệu USD, tăng 47,8% về lượng và tăng 24,4% về kim ngạch so với tháng 4-2018.

Trong khi đó, thị trường thịt Hoa Kỳ đang chịu nhiều áp lực khi Mexico tuyên bố sẽ áp mức thuế 20% đối với các sản phẩm thịt heo tươi và đông lạnh nhập khẩu từ Mỹ. 

Do Mexico và Trung Quốc là 2 thị trường nhập khẩu thịt heo lớn nhất, nên nhiều khả năng Mỹ sẽ phải đối mặt với tình trạng dư thừa thịt heo trong thời gian tới.

Ông Lê Tuấn Hưng, giám đốc Công ty TNHH công nghệ sinh học Việt Hưng (TP.HCM), cho rằng những tác động này khiến Việt Nam có nguy cơ trở thành điểm đến của thịt heo. Thời gian qua giá heo trong nước lên quá nóng, cộng với việc giảm lượng bán vào Trung Quốc vì chiến tranh thương mại, heo Mỹ sẽ tăng tốc vào Việt Nam trong thời gian tới.

Giám đốc một công ty kinh doanh thực phẩm ở TP.HCM cho rằng với giá heo hơi tại Mỹ hiện ở mức 27.000 đồng/kg, dù thịt heo Mỹ nhập khẩu vào Việt Nam phải chịu thuế đến 25% vẫn có thể cạnh tranh với thịt heo trong nước. 

"Nếu không có biện pháp giảm giá bán về mức hợp lý, thịt heo Mỹ sẽ tràn vào Việt Nam trong thời gian tới", vị giám đốc này cảnh báo.

Lo nhiều hơn vui

Ông Nguyễn Trí Công, chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, cho rằng nếu giá heo tiếp tục đứng ở mức quá cao, người tiêu dùng sẽ hạn chế mua, Nhà nước sẽ có biện pháp kìm giá để tránh lạm phát và nguy cơ thịt ngoại tràn vào là khả năng có thể xảy ra.

Thực tế cũng cho thấy khi giá heo hơi của Việt Nam lên mức 49.000 - 50.000 đồng/kg trong thời gian gần đây, heo từ Trung Quốc đã được vận chuyển ngược qua biên giới phía Bắc, một hiện tượng kỳ lạ bởi Trung Quốc vốn là thị trường tiêu thụ heo Việt Nam suốt nhiều năm nay.

Việc heo hơi Trung Quốc được xuất ngược sang Việt Nam hiện nay, theo Hiệp hội Chăn nuôi, chỉ là hiện tượng nhất thời do giá heo Trung Quốc dự báo sẽ tăng cao trong thời gian tới khi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung xảy ra.

Theo các công ty chăn nuôi, trong thời gian tới Trung Quốc chắc chắn sẽ tăng thuế với các loại nguyên liệu chế biến thức ăn chăn nuôi từ Mỹ (bắp, đậu nành...), giá thành chăn nuôi của Trung Quốc sẽ tăng lên, chưa kể thịt heo Mỹ cũng gặp khó khi vào thị trường Trung Quốc do bị áp thuế cao, hiện lên đến 71% (chưa bao gồm thuế VAT).

"Một khi giá thành tăng cao, nguồn cung không đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ nội địa, thịt heo Trung Quốc khó có khả năng tràn vào VN" - giám đốc một công ty chăn nuôi nói, đồng thời bày tỏ lo ngại rằng nếu không được kiểm soát chặt chẽ, nguy cơ dịch bệnh trên đàn heo sẽ tác động tiêu cực đến chăn nuôi trong nước.

Giá tốt nhưng nhiều rủi ro

Ông Vy Hướng Mạnh (huyện Thống Nhất, Đồng Nai) cho biết với mức giá heo hơi từ 45.000 - 46.000 đồng/kg hiện nay, người chăn nuôi lời nhiều. Tuy nhiên, giá heo giống cũng tăng cao. Hiện heo giống khoảng 10 kg/con có giá hơn 1 triệu đồng/con, một cặp heo giống một tháng tuổi cũng có giá khoảng 1,4-1,6 triệu đồng.

"Với giá giống này, nếu giá heo xuất chuồng thời gian tới giảm mạnh, chắc chắn người chăn nuôi sẽ lỗ. Sợ lắm. Giá heo giờ lên xuống thất thường. Bây giờ một số người mua nuôi kiểu như đánh cược. Tôi không dám mua heo giống nuôi, chỉ nuôi heo của nhà đẻ thôi", ông Mạnh chia sẻ.

Dù giá heo hơi tăng cao nhưng nhiều người chăn nuôi nhỏ lẻ không còn vốn để tái đàn hoặc mở rộng đàn heo thịt, bởi nhiều người còn nợ nần tiền đại lý cám chưa trả hết. 

"Giá heo đang rất tốt nhưng không biết giá heo thời gian tới thế nào nên chưa nhiều người chăn nuôi tái đàn, chưa kể có thông tin heo Trung Quốc xuất bán qua Việt Nam nữa nên người dân rất sợ", ông Mạnh nói.

Trong khi đó, theo ông Nguyễn Hữu Thắng (chủ trại heo ở xã Tân An, huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai), sau gần 2 năm giá heo hơi rơi xuống mức giá thành, nhiều người chăn nuôi nhỏ lẻ đã hết vốn do thua lỗ, phải treo chuồng. Riêng trang trại của ông Thắng cũng giảm hơn một nửa đàn nhưng gia đình ông vẫn gánh khoản nợ hơn chục tỉ đồng.

Cũng theo ông Thắng, số heo thịt xuất bán trên thị trường hiện nay chủ yếu là của các doanh nghiệp chăn nuôi lớn, đặc biệt là các công ty FDI. 

"Giá heo thời điểm này rất hấp dẫn nhưng người chăn nuôi vẫn không dám tái đàn ồ ạt bởi chưa biết thời gian tới giá heo thế nào, trong khi giá con giống và thức ăn chăn nuôi đang quá cao", ông Thắng nói.

* Ông PHẠM ĐỨC BÌNH (phó chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi VN):

Nhiều rủi ro với người nuôi mới

Giá heo giống thời gian qua tăng lên nhanh chóng cho thấy nhiều người nuôi đang tăng đàn vì mức giá bán heo đang rất hấp dẫn. Tuy nhiên, người nuôi mới đang chịu rủi ro do không có gì đảm bảo rằng giá heo trong thời gian tới cũng duy trì ở mức cao.

Trong khi đó, với chi phí đầu vào tăng lên, khi nguồn cung nhiều sẽ làm giảm giá, người chăn nuôi rất dễ thua lỗ. Do thị trường VN và quốc tế cũng đã liên thông với nhau, giá thịt heo của VN không thể giữ quá cao trong thời gian dài mà thịt ngoại không nhập về.

* Ông NGUYỄN TRÍ CÔNG (chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai):

Có hiện tượng làm giá?

Sau đợt giảm giá kéo dài gần 2 năm, nhiều hộ nông dân nhỏ lẻ đã giảm đàn hoặc bỏ nghề chăn nuôi. Thế nhưng đàn heo của các công ty chăn nuôi lớn tăng lên. Do đó, tổng đàn có thể giảm đi so với cao điểm nhưng nguồn cung thịt heo không thiếu.

Trong thực tế, lượng heo về các chợ đầu mối TP.HCM thời gian qua không giảm, không có tình trạng thương lái phải đi săn lùng mới mua được heo trong dân.

Do đó, giá heo hơi trên thị trường heo ở mức quá cao như hiện nay có dấu hiệu bị làm giá chứ không phải do thiếu hụt nguồn cung.

TR.MẠNH ghi