Bà Hillary Clinton hân hoan với chiến thắng tại Miami ngày 1-3 - Ảnh: Reuters

​Các tuần tới đây hứa hẹn sẽ là một chiến dịch đầy bất hòa và ác ý trong lịch sử nước Mỹ giữa các đối thủ đang cố gắng giành chiếc ghế tổng thống. 

Cách của tỉ phú Donald Trump là công kích đối thủ một cách không thương xót cho đến khi họ phải gục ngã. Sẽ không có gì gọi là ngoại giao, văn minh hay dung thứ. Hầu như sẽ là những chiến dịch truyền thông công kích cá nhân.

Sẽ công kích cá nhân

Bà Hillary Clinton sẽ không chịu thua kém. Bà thừa khả năng công kích ông Trump bằng cách dùng chính ngôn từ của Trump và nhiều khả năng sẽ làm đúng như vậy.

Các cuộc công kích cá nhân sẽ được dùng làm nền tảng hậu thuẫn cho bà Clinton và ông Trump.

Không may là, dường như chiến lược bà Clinton đưa ra là phân cực người dân Mỹ theo chủng tộc, tôn giáo, giới và tầng lớp xã hội, trong khi chiến lược của ông Trump là xoáy sâu hơn nữa vào những chia rẽ này. Nước Mỹ đang trở nên rất căng thẳng do hướng đi này.

Thay bằng việc người dân được nghe ông Trump và bà Clinton nói về tầm nhìn, chính sách và các mục đích, các chiến dịch của cả hai ứng viên đều đang coi nhẹ những điều này và tiếp tục tập trung vào các thông điệp tiêu cực.

Đây rõ ràng không phải là một cách hay cho cả hai ứng viên để bắt đầu cuộc đua vào chức tổng thống.

Thậm chí, cả khi ông Trump và bà Clinton có tập trung vào chính sách thì vẫn thấy ở đó tràn đầy sự cay cú.

Ngay từ đầu chiến dịch của mình, bà Clinton đưa ra quyết tâm phải chạy đua vào ghế tổng thống trên nền tảng của chính những hoạt động và thành tích của Tổng thống Obama.

Bà sẽ giành công về mình với những gì Tổng thống Obama đã thực hiện và bà cam kết sẽ tiếp tục triển khai. Bà sẽ là cứu tinh cho những gì ông Obama chưa làm được.

Thật không may là hầu hết người dân Mỹ lại không công nhận những kế hoạch quốc gia của ông Obama. Vì vậy, thời gian tới chính là lúc bà Clinton sẽ phải đối mặt với những công kích liên quan đến các thất bại trong cả chính sách đối nội và đối ngoại.

Còn với ông Trump thì những hoạt động mang tính chính trị trước đây của ông trong nhiều trường hợp chỉ khiến ông càng giống như một ứng viên Dân chủ tự do hơn là một ứng viên Cộng hòa bảo thủ.

Điều tồi tệ nhất là thậm chí những hoạt động này cũng luôn thay đổi mỗi lúc một khác. Điều này sẽ đặt ông vào đúng tầm ngắm của bà Clinton.

Ông Donald Trump vui mừng thông báo kết quả trong họp báo tại bang Florida tối 1-3 - Ảnh: Reuters

Trông chờ đại hội đảng

Mỗi đảng đều tổ chức họp hoặc hội nghị trước kỳ bầu cử tháng 11 để chính thức lựa chọn ứng viên đại diện của mình trên cơ sở số phiếu bầu họ nhận được trong các cuộc bỏ phiếu sơ bộ.

Với Đảng Cộng hòa, ý kiến phản đối ông Trump tiếp tục tranh cử mạnh mẽ đến mức một số lãnh đạo của đảng này đang cân nhắc việc bác bỏ số phiếu trong các cuộc bầu cử sơ bộ đang tiến hành, và lựa chọn một ứng viên thay thế trong đại hội của đảng này.

Khả năng đó khó nhưng không có nghĩa là hoàn toàn không làm được. Nhưng làm vậy thì số phiếu bầu của hàng triệu cử tri Đảng Cộng hòa sẽ trở thành vô nghĩa.

Nếu Đảng Cộng hòa bỏ rơi ông Trump trong đại hội của mình thì rất có khả năng tỉ phú Trump sẽ rời đảng này và lập nên “đảng thứ ba” của mình.

Trong trường hợp này, Đảng Dân chủ có khả năng vượt qua được phe đối lập đang bị chia rẽ sâu sắc để giành chiếc ghế tổng thống. Khi đó thì sự bất ổn chính trị sẽ lan rộng khắp nơi.

Về phía Đảng Dân chủ, mặc dù ông Bernie Sanders đã đạt kết quả khá tốt trong các cuộc bỏ phiếu sơ bộ nhưng ông vẫn đang phải đối mặt với những thách thức to lớn trong đại hội của đảng mình.

Cách thức tiến hành đại hội là các đại biểu ủng hộ cho ứng viên sẽ chính là đại diện cho các phiếu bầu từ các cuộc bỏ phiếu sơ bộ. Bên cạnh các phiếu bầu này còn có hàng trăm phiếu “siêu đại biểu” là những lãnh đạo đảng và các nhà hoạt động tham gia bỏ phiếu bầu ứng viên.

Không may cho ông Sanders là hầu hết các đại cử tri đều đã cam kết bầu cho bà Clinton. Kết quả này sẽ làm cho những người ủng hộ ông Sanders vô cùng tức giận và vì thế càng gây chia rẽ trong hệ thống chính trị.

Chiến dịch bầu cử tổng thống lần này được coi là mang tính chia rẽ nhất trong lịch sử nước Mỹ kể từ những năm 1960 đến nay.

Trong kỷ nguyên của những hỗn loạn toàn cầu khi Tổng thống Obama đã hoàn toàn rút khỏi các vấn đề đối ngoại và theo đuổi một chương trình không được người dân ủng hộ là cải tổ nước Mỹ thì nước Mỹ hoàn toàn không mong muốn rơi vào tình trạng bất ổn chính trị cùng cực nữa.

Điều đáng buồn là sau khi đã chi hàng tỉ đôla Mỹ vào chiến dịch tranh cử tổng thống, bức tranh nước Mỹ chỉ được điểm xuyết một vài nét tích cực.THÚY ĐÀO chuyển ngữ

Tiến sĩ TERRY F. BUSS 
(viện sĩ, Học viện Hành chính quốc gia Hoa Kỳ)